tag:blogger.com,1999:blog-81069572160538978822024-03-13T11:19:57.868+07:00Tản Văn Hồ Huy | Vũ Điệu Ngôn TừTản văn Hồ Huy, Vũ điệu điệu ngôn từ, người sáng lập nhóm Tản Văn Hay - Những trang văn cảm xúcUnknownnoreply@blogger.comBlogger56125tag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-47484877800864973982023-12-10T17:57:00.001+07:002023-12-10T17:57:53.222+07:00Đọc Thấp thoáng đời nhau<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiHsS16nnxZSHlRz5SVFcnHjY9NS-4uakvdwOTABix9kNXnddrUSgo3dyPF218vA9N4unHQveQwGIUD-5jV8A2tADsC8sCy2BlBZiLucZOH_a9-dQ9Cu2Ciw7W7i-Cc4oSsxlztmzlIuBGVTGwcTGl4SblqyAWkpcRd_e74JXe_pIESOahEcaZo1QrSoR9G/s1200/doc-thap-thoang-doi-nhau.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="800" data-original-width="1200" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiHsS16nnxZSHlRz5SVFcnHjY9NS-4uakvdwOTABix9kNXnddrUSgo3dyPF218vA9N4unHQveQwGIUD-5jV8A2tADsC8sCy2BlBZiLucZOH_a9-dQ9Cu2Ciw7W7i-Cc4oSsxlztmzlIuBGVTGwcTGl4SblqyAWkpcRd_e74JXe_pIESOahEcaZo1QrSoR9G/w400-h266/doc-thap-thoang-doi-nhau.png" width="400" /></a></div><p>Cuộc sống tạo nên cơn người, ấy là con người tôi mê công việc, vì quá bận rộn nên tôi luôn nhanh gọn lẹ trong cuộc sống, kể cả việc đọc sách. Dù đọc sách và văn thơ đối với tôi là một đam mê bất tận, cũng cần thiết và quan trọng như ăn uống, hít thở vậy.</p><p>Vì quá bận rộn nên cách đọc của tôi vô cùng vội vã và tham lam, kiểu đọc thật nhanh, đọc ngấu nghiến. Đôi lúc tôi ví mình đọc sách như một lão Trư ăn trái đào tiên vậy, nuốt chửng chẳng thèm nhai, tham lam háu ăn không từ nào diễn tả.</p><p>Thế nhưng khi bắt gặp "THẤP THOÁNG ĐỜI NHAU" của nhà văn Hồ Huy , bắt gặp những lời văn của anh, tôi bỗng chững lại một nhịp, tôi dừng lại, đọc chậm rãi, có những đoạn tôi đọc đi đọc lại vài ba lần, cười một mình, khóc một mình, tâm đắc một mình, như thể anh đang viết về mình, mà mình là ai, anh nào có biết.</p><p>Văn của Hồ Huy, không chỉ là những dòng văn, mà là thơ, là nhạc. Những câu chữ trầm bổng du dương như những nốt thăng trầm trên bàn tay người nghệ sĩ điêu luyện.</p><p>Những ca từ trong tác phẩm của anh được chắt chiu từ trong tận trái tim. Ngôn từ chắt chiu, ngọt ngào không sáo rỗng, mà là những trải nghiệm, trải nghiệm của người đàn ông quá đỗi trưởng thành.</p><p>Có người nói " văn Hồ Huy là những yêu thương hiền khô". Quả không sai. Hơn thế nữa , tôi nghĩ, văn của anh có cái cuồng nhiệt nồng nàn dám xả thân của tình yêu sét đánh. Nhưng không phải là một tình yêu sét đánh, không phải của chàng trai mới lớn đôi mươi, mà là những nâng niu của tình sâu nghĩa nặng, của người đàn ông băng qua rừng sâu, băng qua đại dương, băng qua mọi hiểm nguy để về với tình yêu của mình, tình yêu sâu lắng, là những yêu thương sâu lắng, như " gừng cay muối mặn" mà người xứ Nghệ quê tôi vẫn thường ví von.</p><p>Những vùng đất anh viết, những con người anh viết, những tình yêu anh viết, những câu chuyện anh viết, những trăn trở anh viết, những chiêm nghiệm của anh, như viết cho tôi, như viết cho bạn, như viết câu chuyện của tất cả mọi người.</p><p>Tại sao lại có hình ảnh mình trong đó? vì anh đã viết từ sự đồng cảm yêu thương. Phải có những trải nghiệm, phải có những am hiểu sâu sắc, phải đặt trái tim mình vào người, phải đặt nội tâm người vào mình, phải cười cùng, khóc cùng, phải sâu sắc thì anh mới có thể khiến độc giả say như thế, yêu như thế, xúc động như thế chứ.</p><p>Tôi không nói nhiều về những tác phẩm trong "THẤP THOÁNG ĐỜI NHAU" , vì tôi là người rông dài, nếu tôi nói, tôi sẽ bật mí hết tất cả, vì rằng tôi nhớ rất nhanh dẫu đọc nhanh, giờ tôi đọc chậm, đọc đi đọc lại, tôi đã thuộc mất rồi.</p><p>Tôi sẽ trích một số đoạn " bình thường", chỉ bình thường thôi chứ chưa phải là đặc sắc nhất trong tác phẩm đâu nhé, mời mọi người cùng đọc:</p><p>"Bazan đỏ dưới chân, cơn mưa trắng trên đầu, còn những vạt dong riềng cứ như thể bước ra từ huyền thoại. Những cánh dong riềng đã bắt đầu loe xoe những nụ nhỏ khi những cơn mưa rừng kéo về xối xả, láng bóng những phiến lá xanh xanh, đôi khi phơn phớt tím. Mùa thu trên đỉnh Chư Đăng Ya như một cô gái đẹp chẳng màng đến vẻ kiêu kỳ, chỉ chực vội vàng, chỉ như cuống quýt thấm tháp những giọt mưa cuối mùa mà dằn vào lòng đất ủ ê say mê."(trích Cô gái Chư Đang Ya)</p><p>" phù sa đàn bà có gì mà lạ, tôi bảo đó là thứ tiết hạnh áo đỏ quạch áo, quần đen thui quần. Phù sa đàn bà có gì mà vui, quẩn quanh đường bếp thả đỉa ao chuôm, gồng gánh đời chồng, bế bồng đời con. Chuyện chuyện đều phải cần những tảo tần sớm tối, gieo đông gặt tây, thu mây vén nắng. Trắc ẩn phù sa mà nở hoa đàn bà."( Trích Phù sa đàn bà )</p><p>"Cái giá của cuộc đời bạn, của tuổi trẻ bạn là những giá trị của sự trải nghiệm, sự giàu có về cách nhìn cách nghĩ. Bạn là ai tôi không quan tâm. Tôi chỉ muốn thấy nụ cười của bạn. Khi bạn ném cho ai đó cái nhìn oán thán, hẳn là mắt bạn sẽ đau. Khi bạn mím môi thù hận, hẳn là đôi môi của quỷ. Khi bạn đòi sống theo cách mình nên sống, chắc luôn làm khối kẻ tổn thương. Này hãy cười. Nhìn bạn cười, nghe bạn cười tôi đã biết bạn là ai rồi, tôi đã biết tuổi trẻ của bạn đáng giá 5 xu hay 1 hào hay tuổi trẻ của bạn là vô giá "(trích Này em tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu)</p><p>" Đôi khi hoặc có thể thường khi những người đã đến và đi qua đời ta chưa mặn mà đủ để làm một người thương kẻ yêu nhưng kỳ lạ thay họ luôn có một sự tồn tại lưu trú trong cảm xúc. Họ cứ thấp thoáng đâu đó trong cuộc đời của bạn, của tôi, của những gì mà chúng ta thậm chí chẳng thuộc về. Nhưng có thể đó lại là những cảm xúc bình yên nhất" (trích: Thấp thoáng đời nhau).</p><p>.....</p><p>Cả cuốn sách là những bài tản văn nếu chỉ dùng từ "hay" thôi có lẽ không xứng, tôi cũng không biết phải dùng từ gì để diễn tả nữa, chỉ biết rằng tôi đã bị cuốn vào từng câu từng chữ, không thể dứt ra và không muốn dứt ra...</p><p><b>Nguyễn Mỹ Hạnh</b></p><p>Link đặt sách<b> <a href="https://payon.vn/tanvanhay" target="_blank">Tại đây</a></b></p>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-90578131231678593232023-12-10T17:13:00.003+07:002023-12-10T17:13:43.496+07:00Tiếng còi tàu trong đêm 30<p><i></i></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><i><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgk42yb4TydMxgCYKB8l8DCueKsNKEqWMcJnWAsIPV8LVfdUh9uMrf_1fceteWyjwtvYGczwkt3M9Rt8zpe1Up1Bn1AUQVgCYdk-dmzcIBCakDo6NnP4Reb8Tpus8mYYUSyWssgyq5QfiqncacIY1L-lgyMMzz1JODCeLmq-DJPHHWDAFMPnZGxg7O7bYS0/s1200/Tieng-coi-tau-trong-dem-30.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="800" data-original-width="1200" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgk42yb4TydMxgCYKB8l8DCueKsNKEqWMcJnWAsIPV8LVfdUh9uMrf_1fceteWyjwtvYGczwkt3M9Rt8zpe1Up1Bn1AUQVgCYdk-dmzcIBCakDo6NnP4Reb8Tpus8mYYUSyWssgyq5QfiqncacIY1L-lgyMMzz1JODCeLmq-DJPHHWDAFMPnZGxg7O7bYS0/w400-h266/Tieng-coi-tau-trong-dem-30.png" width="400" /></a></i></div><span style="background-color: white; color: var(--primary-text); font-family: inherit; font-size: 0.875rem;"><p style="font-style: italic;"><i><span style="background-color: white; color: var(--primary-text); font-family: inherit; font-size: 0.875rem;"><br /></span></i></p></span>Đêm 30. Đêm cuối năm. Đêm giục giã đêm. Đêm chạng vạng trong ánh đèn sân ga đêm. Đêm trốn trong tiếng còi tàu tu dài từng hơi đêm mê mải. Đêm hành khất, đêm trở về, yêu thương nào hơn đêm 30?<br /><br />Ấy là một đêm Hua Lamphong. Hua Lamphong hay còn gọi là Bangkok Train Station (Trạm xe lửa Bangkok), là đầu mối giao thông đi lên phía Bắc, sang phía Đông, Đông Bắc và xuống phía Nam Thái Lan. Lối kiến trúc mái vòm, giao thoa giữa văn hóa người Ý và văn hóa Phục Hưng thật là một nơi lý tưởng cho những tâm hồn ưa hoài cổ...<br />Tết lần đầu xa quê, Tết lần đầu xa nhà, Tết lần đầu xa đất mẹ, những khói nhang trầm mặc đâu đó đã bay lên trong trí tưởng từ độ Ông Táo chầu trời. Đêm ta mê ta man một mùi khói nhang. Có lẽ muốn biết trái tim một người đàn ông sắt đá đến đâu thì hãy đặt họ vào trong một đêm 30 chân trời góc bể.<br /><br /><div>Trước khi dừng chân ở Bangkok Train Station tôi đã len lỏi qua một khu chợ. Chỉ biết đi và cứ đi, làm sao đó để đôi chân không cảm giác đói đất, con mắt không cảm giác đói nước và đôi bàn tay không còn cảm giác đói đôi bàn tay. Nhưng lòng vòng mãi ở khu chợ tôi mới hiểu là mình không phải đến đây để mua vài thứ đồ ăn vặt như những ngày thường. Tôi chỉ kịp nhận ra, rằng mình đang thèm nghe tiếng Việt khi người chủ cửa hàng mời vọng: bánh chưng mới luộc nè mấy chú! Người đàn bà mà tôi thấy khách mua hay gọi là chị Bé ngoe nguẩy nụ cười làm cho Samsen - khu chợ người Việt trên đất Thái bỗng trở nên gần gụi như mấy cặp bánh chưng còn đang ủ khói.<br /><br /></div><div>Đêm không đói, đêm chỉ nhớ nhà, đêm đã ậm òa ở đâu đây hồn sông thế núi. Đêm dấm dúi, đêm cúi đầu, đêm thèm nghe một tiếng thở sâu của mẹ. Nào hành nào hẹ, nào bẹ dưa chua, nào nồi nước lá mùi già, nào bóng cha bụi mưa sau ngõ...<br /><br /></div><div>Từ những cầu tàu bến càng anh công nhân đã lên ca từ lâu, từ những nẻo đường vắt qua Samsen khu chợ, từ những ô cửa kính màu đen mái vòm Hua Lamphong mà tôi cứ ngỡ, mình sắp lên 1 chuyến tàu quê hương.<br /><br /></div><div>Cuộc đời hữu duyên đã mang tôi mà gắn liền vào những chuyến tàu. Những tiếng còi tàu luôn là thanh âm khắc khoải, buồn có, vui có, mơ hồ cũng có. Nhưng bạn phải chờ đến đêm 30 mới hiểu được còi tàu là thứ âm thanh khiến lòng dạ con người ta run rẩy, vì có lúc chúng ta cảm giác, chính mình đang bị bỏ rơi.<br /><br /></div><div>Xưa nay, người ta vẫn mặc định âm thanh của còi tàu từ những chuyến tàu đang suỳnh suỵch trên đường ray kia là kí hiệu của âm thanh tiễn biệt, đôi khi là cả sự sến sẩm và ủy mị. Nhưng khi con mắt đói, khi đôi chân đói, khi hai bàn tay đói thì những hồi còi tàu kia sao mà nồng nhiệt no nê đến vậy. Nhanh đi! Lên tàu đi! Khát vọng trở về hối hả hơn bao giờ hết.<br /><br /></div><div>Lại nhớ, cũng một đêm cuối năm, từ ga Diêu Trì, một trong những ga lớn khá nổi tiếng thuộc Bình Định, tôi xuyên qua những sắc màu để về ga cuối là Nam Định. Con đường thì dài, đoàn tàu thì dài mà thời gian cứ lao đi vùn vụt. Qua ô cửa là màu xanh vun vút, qua ô cửa là màu đêm thun thút, qua ô cửa là nụ nắng chùn chụt, qua ô cửa là dáng hình non sông xứ sở ngun ngút, cứ hối thúc những toa tàu qua mau, mau qua...<br /><br /></div><div>Hình như chưa ở đâu và chẳng bao giờ, những toa tàu ngày cận tết lại đông vui đến vậy. Người ta xa lạ, người ta khác quê, người ta trẻ - già, người ta lớn - bé, đều hỏi thăm nhau bằng những nụ cười. Vui mắt nhất là tré - hẳn là tré cũng lên tàu từ ga Diêu Trì. Tré là món ăn được chế biến từ hỗn hợp thịt đầu heo, tai heo, riềng, ớt, tỏi, mè, muối, thính….sau đó gói trong lá ổi, bọc quanh lá chuối và được bao bọc bằng một lớp rơm dày, nhìn từa tựa, nhìn ngồ ngộ như những cái cán chổi rơm quê mùa. Người ở xa từ Quy Nhơn trở về ai ai cũng lắc lẻo mang theo những bó tré vàng rơm rạ để ăn chơi ngày tết.<br /><br /></div><div>Ngồi nhìn những bó tré đung đưa, lắc lư theo thân tàu tôi lại chạnh lòng nhớ đến Quy Nhơn đã ở phía sau ngoài kia, những hồi còi tàu dài ngân lên, lòng ai rung lên, nhớ người Thị Nại, nhớ người Eo Gió, nhớ dốc Mộng Cầm. Những hơi còi dài lại nhắc nhở tôi phong vị Bình Định, những vỉ thịt giông mà người ta gói như gói chả giò, trên lò than hồng, mỡ giông chảy xèo xèo, mùi thơm dai dẳng như một mối thâm cừu.<br /><br /></div><div>Tiếng còi tàu đi nhanh, những toa tàu đi chậm, tâm lý của bất kỳ hành khách tha hương nào cũng vậy... Đứng trên sân ga, một sân ga của nhà người ta, nhiệt độ mùa Đông ở Bangkok chẳng khác mấy mùa hè Bắc Việt mà lòng tôi gió lùa hun hút. Những dải thanh âm của những đoàn tàu, khắc khoải tần số của nhớ thương chờ đợi. Con tàu lao đi, hồi còi lao đi, đêm 30 cũng lao đi. Tôi như thấy mình đang ở trên những toa tàu đêm 30 mà vòng quanh xứ sở. Thêm một sân ga, thêm hai sân ga, thêm ba sân ga... Thêm nhiều bó tré, thêm nhiều bông mai, thêm nhiều hoa đào, thêm nhiều mắt biếc môi tươi...<br /><br /></div><div>Xuân đã đến đấy ư? Tết đã kề đấy ư? Người đã về đấy ư? Và những tiếng còi tàu đã cười đấy ư? Sao tiếng còi tàu đêm 30 như là tiếng gọi về của mẹ?<p></p></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-81509545768340053392023-09-19T09:41:00.004+07:002023-09-19T11:38:49.154+07:00Người dệt văn trên cánh sóng<blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><i><blockquote>Sau tập tản văn “Tháng Mười bẻ nắng sau lưng chiều” (Nxb Văn học, 2020) vào tháng 9 này, tác giả Hồ Huy lại tiếp tục ra mắt bạn đọc tập tản văn "Thấp thoáng đời nhau". Theo nhà văn Lê Minh, quản trị viên của diễn đàn Tản Văn Hay đồng thời là bạn văn tri kỷ của tác giả thì “Thấp thoáng đời nhau” của Hồ Huy chính là sự lựa chọn sáng suốt của những người yêu thích tản văn. Còn tôi, khi thao thức với những trang văn của anh, tôi lại hình dung anh như người dệt văn trên cánh sóng.</blockquote></i></blockquote><br />Sở dĩ tôi gọi Hồ Huy là người dệt văn trên từng cánh sóng vì đặc thù nghề nghiệp của anh, có lẽ anh lênh đênh trên biển nhiều hơn đất liền. Công việc cũng đưa anh đến nhiều vùng đất khác nhau, thấp thoáng những địa danh trong nhiều tác phẩm. Điều này tạo nên điểm đặc biệt cho tản văn Hồ Huy. Có thể anh không viết cho tất cả những nơi anh đến nhưng mỗi bài của anh đều đưa độc giả du hành đến những vùng đất lạ. Nếu nói đây là một tập hồi ký chắc cũng không sai. Chỉ khác là những mảnh ký ức với ngôn từ của Hồ Huy bỗng trở thành những giai điệu, những hình ảnh mà khi chúng ta chạm vào, chúng như từng thước phim 3D rất chân thực.<br /><br />Những vùng đất lạ với bao nhiêu cảm xúc và nghĩ suy. Hồ Huy đã kết nối các chuyến đi, các điểm đến và con người thành quan điểm sống với một lối tư duy thật sự sâu sắc. Có thể bạn sẽ thấy thật kỳ lạ với một Hồ Huy vừa gặp đã "chào em yêu!" trong "Cô gái Penang", tên một hòn đảo của Malaysia. Nhưng bên trong đó là những đau đáu về nỗi sợ hãi, nỗi day dứt, không cam tâm với những lầm than nơi xứ người, mở lòng với một câu chào thôi cũng khó. Hay như trong "Đi tìm nụ cười Angkor", ta lại thấy một Campuchia huyền bí với những ngôi đền, với những "nụ cười xứ sở". Để rồi anh tự nhận ra, nụ cười như thế nào là do chúng ta nhìn thấy từ tâm mình: "Khi tôi tin tưởng thì nụ cười đó sẽ là thân thiện, khi tôi hoài nghi thì nụ cười đó sẽ là trắc trở và khi tôi không đủ dũng khí, can đảm thì nụ cười đó sẽ là đớn hèn".<br /><br />Ở mỗi vùng đất Hồ Huy đi qua, anh đều mang đến cho người đọc những trải nghiệm văn hóa rất thú vị. Nói vui chứ chỉ cần đọc tản văn của Hồ Huy là như được chu du qua nhiều địa danh như chương trình “Ký sự hỏa xa” trên HTV. Mà nói chi xa vời, ngay cả trên đất nước Việt Nam, tản văn của Hồ Huy cũng đưa ta đến những núi rừng, những biển khơi, cao nguyên lừng lững. “Những tiếng chim thiêng” trên đèo Ô Quy Hồ, ta được thấy “Tây Bắc như con trăn hoa khổng lồ gồng mình lên uốn vặn những con đèo hun hút, nuốt lặng đám thời gian…”. Tôi thích cụm từ “nuốt lặng đám thời gian”, còn gì có thể sâu hơn, cao hơn, hun hút và thăm thẳm hơn thế nữa. Ta có thể mường tượng một Hồ Huy vừa đi vừa hát, “Ô Quy Hồ ơ Ô Quy Hồ”, hát cho một mối tình ngàn đời trong truyền thuyết, tiếng hát hòa với tiếng chim “đã trở thành âm thanh gan ruột đời đời với con đèo trác tuyệt”.<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgVg8F3ZPJSdmtsIbFVFQ9l2NcUwwT9LVyIIa--Y7FhfVzgjhXPz1g2O8_JdSBcIPTw0qJHcXhM5GnF-LD4Pu_eKf9KqL75Nrh04ZMvDo4Ul2MCyWeIjULoQRTScGZg_GX-KPuNz0q-YE68FnaDda7t_9uLRuBL218OaZdAvzEu7Nt44klTbXbD08T4g7fB/s1200/THAP%20THOANG%20DOI%20NHAU.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="800" data-original-width="1200" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgVg8F3ZPJSdmtsIbFVFQ9l2NcUwwT9LVyIIa--Y7FhfVzgjhXPz1g2O8_JdSBcIPTw0qJHcXhM5GnF-LD4Pu_eKf9KqL75Nrh04ZMvDo4Ul2MCyWeIjULoQRTScGZg_GX-KPuNz0q-YE68FnaDda7t_9uLRuBL218OaZdAvzEu7Nt44klTbXbD08T4g7fB/w400-h266/THAP%20THOANG%20DOI%20NHAU.jpg" width="400" /></a></div><br />Hồ Huy viết nhiều về các dân tộc miền núi. Ta có thể kể ra một loạt bài như: “Cô gái Chư Đang Gia”, “Chuyện tình Cơ Tu”, “Cô gái dã quỳ”, “Đôi môi Tây Nguyên”, “Một mai Tà Xùa”, “Tây Bắc ư”, “Mùa thu gấm vóc mọi nẻo đường”, “Sủng Là man dại khèn Mông” và “Mường Lống vàng hoa”. Viết nhiều như thế vì có lẽ anh tìm thấy những điểm tương đồng trong tính cách chăng? Đó là tính giản dị, tính trầm mặc, đôi lúc có phần hoang dã. Ở đây theo tôi là có một nghịch lý nhưng tôi nghĩ cũng có người sẽ nhận ra. Ẩn sau những ngôn từ bay bổng trong tản văn là một Hồ Huy không thích nói quá nhiều, những việc anh làm sẽ là câu trả lời cho tất cả. Cũng giống như “cái bụng”, “cái dạ” thật thà và sự thủy chung của người dân tộc thiểu số. Cũng giống như sự hoang dại nhưng vô cùng lãng mạn, tình cảm của anh đối với núi rừng thể hiện thẳm sâu trong từng con chữ: “Nhìn lên phía trên kia cao nguyên đang bừng tỉnh, tôi cúi đầu mà cười, tôi ngoảnh mặt mà hiền, tôi se sắt mà yêu, tôi dùng dằng mà thương, tôi hối hả mà nhớ, tôi cũng thấy mình vàng dài vàng hoe. Này em cô gái dã quỳ!”.<br /><br />Một điều tuyệt vời nữa cuốn hút tôi trong tản văn Hồ Huy chính là hình ảnh những người phụ nữ. Dù trong "Cô gái dã quỳ" hay "Phù sa đàn bà", hay như "Mắt biển", người phụ nữ và tình yêu của họ, luôn là biểu tượng bất biến trong lòng anh. Trong "Mắt biển", anh tâm niệm người phụ nữ như là ngọn hải đăng. "Khi tôi thấy loe lóe chớp, khi tôi thấy loe lóe sáng cũng là lúc tôi cảm nhận được ánh mắt của người vợ yêu thương". Nhiều tản văn của Hồ Huy khiến ta nhớ đến bà, một người bà với "Cơm nắm muối vừng" đã thành "Những người thiên cổ". Ta nhớ mẹ dẫu ta chưa từng nuôi đom đóm, nhưng hình ảnh người mẹ hốt hoảng khi phát hiện bên gối con trai những món đồ chơi kỳ lạ trong “Khóc một loài sâu” mới giống mẹ ta làm sao. Anh xúc động sâu sắc với những yêu thương, lo lắng tủn mủn đời thường của người phụ nữ. Anh tự răn mình đừng làm "Một đứa vô ơn”, chính vì thế mà anh nhớ mãi hình ảnh của cô giáo anh tận thời tiểu học.<br /><br />Đã có nhiều người đề cập đến sự bay bổng trong tản văn Hồ Huy nên tôi thiết nghĩ nói nữa cũng thừa, vì đó là thương hiệu của anh. Bên cạnh đó phải công nhận rằng, đọc tản văn Hồ Huy được biết thêm rất nhiều từ vựng, những từ vựng đôi khi phải giải thích bằng vài trang giấy. Ngay trong các cái tựa như “Ngoảnh mặt mà trăng” hay “Phù sa đàn bà”. Đàn bà làm gì có phù sa nhỉ nhưng mà lại rất “phù sa”. Đó là sữa thơm, đó là tình mẹ, đó là những hy sinh thầm lặng, đó là mạch nguồn sự sống nuôi dưỡng yêu thương như phù sa đã bao đời vun bồi cho đất.<br /><br />“Thấp thoáng đời nhau” với 28 bài viết là các cung bậc khác nhau của cảm xúc và trải nghiệm mà Hồ Huy đã thổi hồn vào, tạo nên một ấn phẩm tuyệt vời cho thể loại tản văn. Còn gì tuyệt vời hơn khi các bạn tự mình đọc và cảm nhận để rồi yêu thêm những cung đường, yêu thêm những kỷ niệm xưa, yêu thêm những người sống ở quanh ta, để thấy thật tuyệt vời khi “có những thấp thoáng trong đời nhau ấp ủ”.<div><br /></div><div><b>Kim Loan</b></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-9391290281009757542022-08-30T23:45:00.000+07:002022-08-30T23:45:06.770+07:00Chuyện tình Cơ Tu<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhpo-nc-JY3BvFDSv3Uv-W5C_VAyqhxRPJqT1_t9Ixo37Cxsuwng5ezLzm8ZrPL8pCkof2ZUb69r70sBOM22gzPVwLhAptEu0tYhchHW3F5L4xXHUj-gQ719d5OOyRoDF5lsk3DdyYsCdn2VDkprGPTEs29HEmntBCSQYHgqVdz1-A_QSGRlkFiJy96uw/s1200/co-tu%20(1).png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="800" data-original-width="1200" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhpo-nc-JY3BvFDSv3Uv-W5C_VAyqhxRPJqT1_t9Ixo37Cxsuwng5ezLzm8ZrPL8pCkof2ZUb69r70sBOM22gzPVwLhAptEu0tYhchHW3F5L4xXHUj-gQ719d5OOyRoDF5lsk3DdyYsCdn2VDkprGPTEs29HEmntBCSQYHgqVdz1-A_QSGRlkFiJy96uw/w400-h266/co-tu%20(1).png" width="400" /></a></div><br /><div style="text-align: justify;"><i>Khi cha mẹ sinh ra anh, anh thấy mặt trời trước khi em biết tắm nước suối. Anh chờ em lớn, em biết dệt vải. Anh chờ em, thương em như con trâu đợi cỏ non mọc. Anh đi qua nhiều buôn nhiều rẫy, anh uống nước nhiều nguồn. Anh đã gặp mười cô gái trẻ, anh đã quen trăm cô gái xinh đẹp, nhưng không có thể lấy được hồn anh như em đã lấy. Anh muốn la lớn cho cả núi cả suối biết: anh sẽ chết nếu không lấy được em!</i></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Những câu hát của người Cơ Tu ở Đông Giang, Tây Giang, Nam Giang tỉnh Quảng Nam, cứ bay lên rồi dìu dặt trong tâm tưởng tôi chừng như muốn dệt thêm bao điều tốt đẹp về cuộc sống này.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Với người phụ nữ Ba Na ở Nam Trung Bộ và Tây Nguyên phải vất vả chuẩn bị lễ vật ít nhất bằng 100 bó củi để bắt chồng trong hôn nhân mẫu hệ, thì người Cơ Tu ở trung Trường Sơn lại có phong tục ngược lại.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Có thể chính vì quá khó khăn mới lấy được vợ nên người Cơ Tu ít xảy ra li dị, bỏ vợ, bỏ chồng. Phần lớn các đôi vợ chồng đều sống hạnh phúc, gắn bó trọn đời bên nhau. Nhưng cũng có cách lý giải khác, rằng nhiều người Cơ Tu đã dùng bùa ngải khiến để buộc người mình thương yêu phải yêu mình đến trọn đời.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Từ Đà Nẵng tôi vươn mình theo đường Hoàng Văn Thái, ngập ngừng đến quốc lộ 14G. Thêm vài cái chớp mắt Dốc Kiền, Đông Giang, tôi vội vã theo hướng thị trấn Prao, đến ngã ba giao giữa 3 huyện Đông Giang, Nam Giang và Tây Giang, rồi cứ theo biển chỉ Tây Giang mà ngỡ ngàng thẳng hướng. Trên đường đi những câu hát của người Cơ Tu, những câu chuyện cổ của người Cơ Tu lại vang vọng trong tâm tưởng như một thứ bồi âm non xa xa, nước xa xa…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Thủa xưa, khi núi rừng còn thâm u tịch mịch ở một làng nhỏ của người Cơ tu bên dòng sông Bung bốn mùa thơ mộng, một chàng trai Cơ tu tên Cơlâu Ca, sống cùng mẹ già.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Một ngày, một lần, đang mải mê đuổi theo dấu chân thú rừng, Cơlâu Ca nghe tiếng kêu của một cô gái thất thanh từ dòng suối. Đến nơi, anh phát hiện một con đại bàng to đang cắp đôi cánh của tiên nữ bay lên. Anh giương ná, bắn rớt đại bàng, lấy đôi cánh trả lại cho tiên nữ. Cô cảm kích tài bắn ná và tấm lòng tốt bụng của chàng trai Cơ Tu. Từ hôm ấy, hai người quý mến nhau. Mỗi lần người đẹp xuống trần gian dạo cảnh hoặc tắm ở thác nước ấy, cả hai luôn ở bên nhau. Tình yêu giữa hai người nảy nở. Họ thề cùng thần suối, thần rừng rằng, cho dù có chết cũng chẳng rời nhau.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Nhưng một ngày kia, chuyện của hai người đến tai vua cha, ông sai người xuống trần gian bắt tiên nữ về trời. Trong nuối tiếc, nước mắt hai người cứ chảy mãi không dứt như dòng sông Bung. Trước khi chia tay, nàng chỉ kịp lấy chiếc trâm cài tóc tặng lại cho Cơlâu Ca. Mỗi lần quá đỗi nhớ nàng, Cơlâu Ca lại lấy chiếc trâm ra. Nhưng lạ thay, mỗi lần như vậy, chiếc trâm bỗng chốc phát ra tiếng nhạc nghe thật êm ái, nhưng cũng buồn da diết, làm rung động cả núi rừng và dòng sông Bung đang bang bạc trôi. Chàng mày mò chế tác ra chiếc đàn Abel để tỏ lòng thương nhớ cô gái chẳng lần gặp lại...</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Thật dễ hiểu cũng từ đó mà người ta gọi đàn Abel là cây đàn tình yêu của dân tộc Cơ Tu. Một cây đàn với thứ âm thanh thuần phác của núi rừng, của trái tim đã kể về chuyện tình Cơ Tu.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Bám vào dãy Trường Sơn bốn mùa nắng như nắng, bốn mùa mưa như mưa những thanh âm của cây đàn Abel chẳng thể chao đảo mưa, không thể nghiêng ngả nắng nhưng nó lại làm rộn ràng tình yêu phồn thực, tình yêu lứa đôi, tình yêu bắc từ ngọn núi này đến đỉnh đồi kia. Thứ tình yêu của anh, Anh đã gặp mười cô gái trẻ, anh đã quen trăm cô gái xinh đẹp, nhưng không có thể lấy được hồn anh như em đã lấy. Anh muốn la lớn cho cả núi cả suối biết: anh sẽ chết nếu không lấy được em!</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Khi mới nhìn, tôi thấy Abel giống như cây đàn cò, đàn nhị của người Kinh. Thân đàn là một ống nứa già có chiều dài khoảng 35 – 40cm, đường kính độ 3-4cm. Phần trên của đàn được khoét một lỗ để gắn vào đó một cái chốt nhỏ bằng tre để lên dây đàn, từ đây có một sợi dây đàn được cột vào chốt nhỏ chạy song song với thân đàn. Abel là vậy đó. Nó đơn giản như người Cơ Tu sinh ra thì đã biết săn bắn, sinh ra thì đã biết dệt vải và sinh ra thì đã biết yêu nhau thương nhau.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Một ngày tháng Hai, trên đỉnh Trưởng Sơn thương ai nhớ ai, tôi dõi mắt nhìn những ngôi nhà Gươl của cộng đồng Cơ Tu Tây Giang Quảng Nam mà lòng lại nảy những âm thanh xao xuyến.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Cây đàn Abel, cây đàn không há miệng, cây đàn tình yêu như đang dịu mùa xuân vào nơi thuần khiết nhất. Người đi về trời, bóng bay về trời nhưng tình yêu còn ở lại trần gian, lời yêu còn ở lại dương gian và tiếng đàn đang chan hòa ánh nắng.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đứng ở độ cao hơn 1300m so với mực nước biển, miền sương thấp thoáng, người đâu chập choạng, tiên nữ như ai ban mai còn hồng đôi môi? Vắt vẻo trên đỉnh Trường Sơn yêu thương của tổ quốc, xòe tay đón gió, những ngọn gió đẩy tiên nữ về trời?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Trong thế giới bao la này, trong màn sương chen hoa này, trong những giọt bình minh đang nhỏ xuống biết bao sườn đồi sườn núi dưới kia, chừng như tôi thấy tiếng đàn Abel thầm thĩ rung lên: Khi cha mẹ sinh ra anh, anh thấy mặt trời trước khi em biết tắm nước suối. Anh chờ em lớn, em biết dệt vải. Anh chờ em, thương em như con trâu đợi cỏ non mọc. Anh đi qua nhiều buôn nhiều rẫy, anh uống nước nhiều nguồn. Anh đã gặp mười cô gái trẻ, anh đã quen trăm cô gái xinh đẹp, nhưng không có thể lấy được hồn anh như em đã lấy. Anh muốn la lớn cho cả núi cả suối biết: anh sẽ chết nếu không lấy được em!</div><p></p>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-14831877733399352592022-08-16T18:17:00.001+07:002022-08-16T18:17:44.166+07:00Người đàn bà khóc<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhypBXiU2yJ40FYUxqNZA0orY0adfGVw8F_7y_CkMnvd8FRCyZqJJYmTz5q0is2UHbGkriwnC0Lh0Tf_uR69LqLB1vPo_3IkW84FsmEwnbWKE6hM24fq1hdCDU5g5eO8l4NQn3Xo12-q7Nr6rKe-qtCHEAmw8PhYlMRL9CfnkjbHFgfiyXeeGfX_FK2Pg/s720/nguoi-dan-ba-khoc.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="480" data-original-width="720" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhypBXiU2yJ40FYUxqNZA0orY0adfGVw8F_7y_CkMnvd8FRCyZqJJYmTz5q0is2UHbGkriwnC0Lh0Tf_uR69LqLB1vPo_3IkW84FsmEwnbWKE6hM24fq1hdCDU5g5eO8l4NQn3Xo12-q7Nr6rKe-qtCHEAmw8PhYlMRL9CfnkjbHFgfiyXeeGfX_FK2Pg/s16000/nguoi-dan-ba-khoc.png" /></a></div><br /><p></p><div style="text-align: justify;">Trỗi lên trong một buổi chiều những điều ám ảnh, như mưa về, như gió về, như nắng tắt, như trăng lặn, như người xa bằn bặt, như người đâu ngoảnh mặt, như những trái tím khóa chặt, nín thở thinh lặng. Buổi chiều hôn mê.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tiếng khóc của một người đàn bà trong một đám tang xa lạ mà tôi ngang qua ở vùng Thanh Xuân, Hà Nội đã làm cõi lòng cậu học trò xa nhà nức nở. Éo le thay hơn một năm sau tôi mới biết đó là tiếng của một người đàn bà khóc thuê do tình cờ đọc một mẩu tin trên tờ Rao vặt.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Buổi chiều hôn mê ấy, thứ buổi chiều sập xoài gió mưa tháng Bảy đã găm vào trái tim tôi những hoài nghi về con người, vể thế giới này, về nước mắt và cảm xúc. Về đàn bà. Những người đàn bà khóc.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Phàm là đàn ông chắc chẳng ai dễ chịu trước tiếng khóc , nước mắt đàn bà. Nhưng cũng chỉ có nước mắt đàn bà mới đủ mặn để xem trái tim người đàn ông nhạt nhẽo đến đâu. Những giọt nước chảy ra từ nỗi niềm, từ cô đơn, từ yêu thương, từ thù hận, từ cay đắng, từ ngọt ngào, lại có một thứ uy quyền đến lạ lùng.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Một buổi chiều ở vùng nước Cẩm Phả, sau vai ai mùa Thu đã cài tóc nắng. Cậu em tôi chia tay cô người yêu để chuẩn bị lên tàu thực hiện 1 chuyến hải trình. Cô bé người yêu mà sau này là em dâu tôi ấy níu lấy tay bạn trai và những giọt mắt cứ như muốn vươn dài về phía biển. Mới thấy thế mà cậu em đã cuống quýt: Anh biết rồi, anh sai rồi, anh xin lỗi em, được không?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Nhiều năm rồi, giờ cứ mỗi khi nhớ về cậu em cùng câu chuyện buổi chiều mùa thu năm ấy, lòng tôi lại trào dâng những hoài thương sắc màu của tuổi trẻ. Câu em tôi đoản mệnh, nó vừa đi năm ngoái, sau khi tôi viết “Những người thiên cổ”.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Nước mắt của đàn bà nhiều khi như chốn công đường, có một thứ quyền năng ẩn chứa để người đối diện cũng sẵn sàng thành khẩn, sẵn sàng sẻ chia, sẵn sàng nhận trách nhiệm về mình. Hay có phải nước mắt là bao dung?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">General Santos một bình minh có mưa và gió thổi nhẹ, những bông hoa dại ven bờ biển trắng đến xanh xao, tôi tản bộ dọc chân sóng, ven làng chài, ven tháng Mười ở xứ sở nhiệt đới. Từ nơi này đến trung tâm thành phố phía xa xa kia ước chừng cũng chỉ 15 phút đi bộ, vậy mà tiêu điều, vậy mà xác sơ, sự phân hóa giai cấp, sự tách biệt giữa người giàu và kẻ nghèo thể hiện một cách trần trụi.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi dừng lại khi trước mắt mình là một người đàn bà đang quỳ trên cát, bên cạnh một đứa trẻ cũng xác xơ như làng chài. Người đàn bà nhìn về phía biển, chắp tay lầm rầm khấn nguyện. Người đàn bà khóc, người đàn bà hoang vu như một dấu hỏi, người đàn bà trầm kha. Những giọt nước mắt nhòe vào cùng những bọt sóng bắn lên, chắc là mặn lắm, chắc là xót lắm, chắc là… Có thể người thân của người đàn bà đó vẫn chưa trở về sau 1 chuyến biển dài.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Nhớ lại chuyện cũ, phải mất 1 năm sau tôi mới biết âm thanh ở đám tang vùng Thanh Xuân mà tôi ngang qua là của một người đàn bà khóc thuê, nhưng phải chờ đến lúc này, trên bờ biển vùng General Santos Philippines này, tức là hơn 10 năm sau, tôi mới cắt nghĩa được tại sao đàn bà khóc thuê mà cũng khóc giỏi thế? Không đâu, trước tiên họ khóc cho thân phận, sau đó mới là một trái tim luôn thường trực những yêu thương. Đàn bà buồn!</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đàn bà buồn bởi nước mắt? Không đúng! Đàn bà buồn bởi những cay nghiệt của cuộc đời, những vị kỷ của xã hội, những dung túng của số phận, những thứ tha hẹp hòi của đàn ông, những thứ mà chúa trời cho đó là bổn phận…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Hôm chia tay người đàn bà còn trẻ ranh ở vùng Thâm Quyến – Shenzhen Port, người đàn bà tên Lụa bị bán đi từ Việt Nam khi mới tròn 14 tuổi. Người đàn bà ấy nhìn theo tôi và khóc. Những giọt nước mắt chảy tràn trên khóe môi, những giọt nước mắt giãy đành đạch trong gió rét vùng phương Bắc. Những giọt nước mắt căm căm. Đàn bà khóc vì đôi khi không biết phải gọi tên cuộc đời là gì… Đàn bà cô đơn.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Làm một người đàn ông, đã từng dấn thân vào dâu bể cuộc đời, tôi đã quen với nước mắt đàn bà. Tôi những tưởng đôi khi mình trở thành đá sỏi. Thế nhưng có một người đàn bà luôn làm tôi lo sợ mỗi khi người ấy khóc. Mẹ tôi.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi đã lấy đi quá nhiều nước mắt của mẹ. Có những khi, mẹ nhấn đêm vào ánh đèn vàng, ánh đèn vàng khóc lời dịu dàng: Huy ạ, mẹ ăn đói mặc rách cũng được, đời này kiếp này mẹ chỉ mong con trở về là đứa con của mẹ như ngày xưa… Tôi luôn quay mặt đi chỗ khác… và khóc… Đàn bà yêu thương!</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Nhưng cũng phải chờ đến bây giờ, tức là 15 năm sau, tôi mới cắt nghĩa được tại sao nước mắt đàn bà, nước mắt của mẹ có thể đưa những đứa con của mình trở về sau những hư hỏng, sau những lầm lỡ cuộc đời. Nước mắt không chỉ là sự thất vọng. Nước mắt là niềm tin!</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Có một câu nói rất hay, tôi nhớ ở đâu đó: “Nếu giấc mơ của bạn rơi và vỡ thành hàng ngàn mảnh, đừng ngại nhặt một trong những mảnh đó lên và bắt đầu lại…” Mà chỉ có mẹ là người hiểu rõ nhất những giấc mơ ấy, những mảnh vỡ ấy. Mẹ cũng đã từng khóc khi nhặt một vài mảnh giấc mơ con. Có lẽ ở đời phải đối diện với những mảnh vỡ của chính mình là một điều tồi tệ. Nhưng có cảm giác tôi thấy những giọt nước mắt của mẹ đã vô hình hàn gắn lại những giấc mơ đã từng tan vỡ trong tôi. Người đàn bà khóc trở nên hiền từ hơn bao giờ hết. Phải chăng nước mắt ấy cũng như một thứ bổn phận trong thế giới này?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Làm một người đàn ông thất bại lớn nhất trong đời không phải là kém cỏi công danh sự nghiệp. Thất bại lớn nhất là thiếu vắng hình ảnh người mẹ trong trái mỗi trái tim con?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Nhiều đêm, đêm đêm, ban mai, tôi thấy những giọt nước mắt của mẹ ấm nóng chảy vào trái tim mình. Và những người đàn bà khóc đã kể cho tôi, cho chúng ta câu chuyện về tương lai…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Vu Lan 2022</div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-40672051116388384752022-07-16T23:41:00.000+07:002022-07-16T23:41:38.139+07:00Vân chữ của Hồ Huy<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgSyS5cuE1qbZ2VdX5oYBn34qx4aS4KsgrbMDUhJKuFNZKjwRcTCyW2VeokugNMHVi-GPJIH2AJyNs0NXSBOgcDH-qf-ESX4WzGcuMuL0_JgdlT-e1-flS_qKiKnwY4G28H1aQBMtvxseA0wqGKKRLjtVtmy4PxhPm6YNKyeY2VThR8DB6RFo4ovyP_Vw/s1920/thang-chap.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1371" data-original-width="1920" height="286" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgSyS5cuE1qbZ2VdX5oYBn34qx4aS4KsgrbMDUhJKuFNZKjwRcTCyW2VeokugNMHVi-GPJIH2AJyNs0NXSBOgcDH-qf-ESX4WzGcuMuL0_JgdlT-e1-flS_qKiKnwY4G28H1aQBMtvxseA0wqGKKRLjtVtmy4PxhPm6YNKyeY2VThR8DB6RFo4ovyP_Vw/w400-h286/thang-chap.png" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Hà Hoài Phương</td></tr></tbody></table><div style="text-align: center;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Sinh thời, nhà thơ Lê Đạt viết: “Mỗi công dân đều có một dạng vân tay. Mỗi người nghệ sĩ thứ thiệt đều có một dạng vân chữ”. Không phải ai cầm bút cũng có được vân chữ. Phải là nghệ sĩ, mà là nghệ sĩ thứ thiệt, vân chữ mới trổ thành tạng, thành lối, thành phong cách. Như lối tuỳ bút Nguyễn Tuân, như phong cách thơ Xuân Diệu, Hàn Mặc Tử hay phong cách truyện Nam Cao, Thạch Lam...</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đọc Tản văn của Hồ Huy, từ những bài đầu tiên, ta đã bắt gặp cái tạng riêng ấy - một lối văn hoà điệu tuyệt vời cùng thơ, nhạc và hoạ. Có cảm tưởng mỗi bài tản văn của anh là một bài thơ, một khúc ca hay một bức hoạ được vẽ bằng ngôn từ.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Hãy đọc và cảm nhận trọn vẹn những trùng điệp trầm bổng âm vang của ngôn từ trong tản văn Những người thiên cổ của Hồ Huy: “Những bụi nắng sau cơn mưa phùn đã lốm đốm nở sau chái bếp. Hoa xoan tím te tím tái nhạt nhòa ở đâu đó bên những bờ vắng dậu thưa. Con sông quê vẫn đằm mình nhớ thương ngày tháng cũ. Bóng dáng những người thiên cổ như quê hương bằn bặt ráng chiều.”</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đó là cái ngân nga trữ tình của thơ của nhạc, là sắc màu đường nét chấm phá vờn vẽ của hội hoạ. Nó lôi cuốn người đọc ngay từ những dòng đầu tiên, nó khiến người ta muốn phiêu du theo dòng cảm xúc của tác giả.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Nhưng đọc kĩ, người ta không thấy cái dụng công luyện chữ của Hồ Huy, tác giả không cần cố để chuốt cho lời hay cho tứ đẹp, như thể đặt bút xuống thì ngôn từ tự khắc “bay lên”, thành thơ, thành nhạc, thành hoạ vậy: “Nắng nhìn qua song thưa, chim hót qua song thưa, tiếng ai nói qua song thưa, còn tôi chạy một lèo qua song thưa ngắm nhìn những bờ bến cũ. Than ôi những bờ bến cũ! Những bờ bến cũ giờ đã ồn ã hơn những buổi chiều xưa ông tôi giong buồm lưới chài. Giờ thuyền bè đã chạy bằng máy cả, lấy đâu ra một cánh buồm tuổi thơ chênh chao?”.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi xác quyết rằng, cái hơi văn ấy, cái điệu hồn ấy không thể cố mà được hay nắn nót mà thành. Bởi nó không hề là sự hoa mỹ thuần tuý, làm người ta thích đấy rồi quên đấy. Lặn dưới lớp ngôn từ dạt dào xúc cảm kia là những nghĩ suy, những ưu tư, những buồn thương đau đáu, khơi gợi những rung động, đồng cảm sâu xa ở người đọc.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tản văn của Hồ Huy luôn có sự hoà quyện tuyệt vời giữa vẻ đẹp của ngôn từ với vẻ đẹp của hồn người, của trí tuệ, tạo thành phong cách riêng, khó nhầm lẫn. Mượn chữ của Lê Đạt, tôi gọi là “vân chữ” của Hồ Huy!</div><div style="text-align: justify;">Trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc “vân chữ” tài hoa, độc đáo của Hồ Huy qua tản văn “Những người thiên cổ”.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Hà Hoài Phương</b></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><h2 style="text-align: center;">Những người thiên cổ</h2><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Những bụi nắng sau cơn mưa phùn đã lốm đốm nở sau chái bếp. Hoa xoan tím te tím tái nhạt nhòa ở đâu đó bên những bờ vắng dậu thưa. Con sông quê vẫn đằm mình nhớ thương ngày tháng cũ. Bóng dáng những người thiên cổ như quê hương bằn bặt ráng chiều.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Chiều đã như chiều tự bao giờ. Quê hương trong tôi luôn là những buổi gió còn ngồi trên lưng chiều mà hổn hển buồm ngược buồm xuôi. Bà tôi ngồi nơi đầu bến, chờ ông tôi về những mẻ cá mẻ tôm xanh xanh mắt lưới.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Bữa cơm chiều nhà tôi thường bắt đầu rục rịch vào lúc ba bốn giờ chiều. Giờ ông tôi đi biển về, cơm chỉ có cá, tôm, cua, những thứ mà tuổi thơ tôi chỉ chực nhìn là phát ngán. Ông ngồi vừa gỡ con cá tươi vừa thủng thẳng: các ông ở trung ương lấy đâu ra mà ăn.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Ông làm nghề săm lưới cá tôm nhưng trên gác xép lại toàn sách là sách. Tính thì kỹ lắm, hễ một chút là dặn con cháu phải cẩn thận thứ này, cẩn thận thứ kia. Nhưng ngồi xe ô tô đi chữa bệnh trên tỉnh về có ít tiền giắt túi cũng bị kẻ gian lấy mất.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Ngày còn sống ông trồng một vườn hòe, dặn bà tôi: tôi trồng cho bà vườn hòe này, mai sau tôi có nằm xuống thì bà cũng không phải nhờ con nào. Mấy năm sau ông mất, mẹ và các dì tôi lục được trong phòng ông một cái lon sữa bò chôn dưới nền gạch, bên trong là những đồng tiền lẻ ông gom góp, những đồng tiền đã ố vàng, hoen gỉ cùng cái lon sữa bò…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Bà tôi cũng yếu dần, nhưng mùa hòe nào cũng phải thuê thêm năm bảy người để hái hoa. Mỗi lần rủng rỉnh tiền bạc lại gọi các cháu ra cho, bao giờ cũng kèm thêm lời dặn: bà cho, nhưng cấm về không được khoe với bố mẹ nghe chưa! Nhiều khi ai biếu thứ này thứ kia cũng để dành cho tôi thứ bảy đi học trên tỉnh về. Lắm lúc những thứ quả vì để lâu đã héo úa không còn ăn được nữa, nhưng khi bà hỏi có ngon không tôi đều thủng thẳng trả lời: ngon lắm bà ạ!</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Sau cái đận mấy nhà báo về chụp ảnh bà tôi cùng vườn hòe ông để lại bà tôi cũng lặng lẽ theo ông. Mẹ tôi thường bảo: mới đó mà đã thành người thiên cổ rồi.</div><div style="text-align: justify;">Rồi lần lượt cậu tôi, một họa sỹ nửa mùa, dì tôi, một người du học ở trời tây năm năm trời, khi về nước chỉ mang theo một va ly toàn họa báo và một con lật đật tặng cho tôi cũng lần lượt qua đời.</div><div style="text-align: justify;">Nhớ tới lời mẹ nói: mới đó mà đã thành người thiên cổ rồi…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Một ngày vãn xuân, mùa hạ bắt đầu la liếm theo dấu chân mấy con bọ ve trên những thân cây hòe xù xì bùn đất. Tôi trở về quê hương sau những tháng ngày biền biệt cách xa. Cây hòe lớn tuổi nhất trước kia ông tôi trồng ở đầu cổng nay đã già rồi. Những tán hòe đã xanh thưa gạ gục lên bờ tường gạch loe hoe vàng hoa. Những cây trong vườn đã già cả rồi, chỉ có tôi còn lơ ngơ trong tiếng chim huyên náo gọi bầy lây phây nắng nhìn song thưa…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Nắng nhìn qua song thưa, chim hót qua song thưa, tiếng ai nói qua song thưa, còn tôi chạy một lèo qua song thưa ngắm nhìn những bờ bến cũ. Than ôi những bờ bến cũ! Những bờ bến cũ giờ đã ồn ã hơn những buổi chiều xưa ông tôi giong buồm lưới chài. Giờ thuyền bè đã chạy bằng máy cả, lấy đâu ra một cánh buồm tuổi thơ chênh chao?</div><div style="text-align: justify;">Tôi vừa khóc vừa cười nhớ tới câu nói của ông tôi: Mấy ông ở trung ương lấy đâu ra cá này mà ăn?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi chạy một quãng đê vắng, những con diều tuổi thơ bay lên trên kia ai hay ngày đã sang mùa? Mùa đã neo vào những ngày tháng cũ? Mùa đã neo vào những hình hài cũ? Mùa đã neo vào những hơi thở cũ? Bà ơi…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi thỏa mình mà bơi vào dòng nước cũ, dòng nước trào lên những sắc màu, những sắc màu như cậu tôi ngày xưa cọ vẽ. Con sông lam lũ, dòng nước lam lũ, mồ hôi cậu tôi lam lũ. Nỗi nhớ tôi lam lũ. Ầu ơ…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi lại trở về với đám họa báo của dì tôi. Đám họa báo đã ngả màu. Yêu thương đã ngả màu. Con lật đật của tôi đã ngả màu đu đưa thời gian…</div><div style="text-align: justify;">Chiều chậm đi vào chiều. Bến quê, sông quê, tình quê thơm thảo hồn quê. Những người thiên cổ mai kia ai hay đã thấm vào hồn đất. Tôi dụi mắt ngắm một đám mây ngũ sắc, đám mây bỗng chốc cay xè khóe mắt. Người xưa ngoảnh mặt, người xưa nheo mắt, người xưa cúi mặt, người xưa thiên cổ về trời.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi vụm một ngụm nước giếng khơi. Cái giếng ngày xưa tổ tiên tôi đào. Cái giếng trong veo cho cả làng ngày xưa mỗi ngày hạn hán. Giờ quê tôi khác rồi, nước máy chảy về tới tận từng nhà. Cái giếng khơi đào ngày xưa mùa hè nằm đó thở than.</div><div style="text-align: justify;">Ngước mắt nhìn lên, những bông hoa hòe đã thì thào nở sau hè. Màu hoa vàng hoe, thời gian mải mê, người đâu người quê. Tôi tần ngần nhớ lời mẹ nói: mới đó mà đã thành người thiên cổ rồi.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><h4 style="text-align: justify;"><a href="https://payon.vn/my-product/tanvanhay/11473" target="_blank">Mua sách</a></h4><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiukTCXRWxeRWyh0x_aJRk54lkAjp-mVRek2NX7YOp9I1NAzR9xxhKPgj1t_Sam1AgkOYgPn9A_PajW6FZ4oE5PG6ZhJZN9MKUg4f8ggTHp5YBawpzhNb0J-9SQsxq42GDWn8dKv326qrWRTB2dQM5I9cF6MtlDi3ENO-NrDOPBoGqUdtLo7yoVgiFfSQ/s240/QR.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="240" data-original-width="240" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiukTCXRWxeRWyh0x_aJRk54lkAjp-mVRek2NX7YOp9I1NAzR9xxhKPgj1t_Sam1AgkOYgPn9A_PajW6FZ4oE5PG6ZhJZN9MKUg4f8ggTHp5YBawpzhNb0J-9SQsxq42GDWn8dKv326qrWRTB2dQM5I9cF6MtlDi3ENO-NrDOPBoGqUdtLo7yoVgiFfSQ/w200-h200/QR.png" width="200" /></a></div><br /><div><br /></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-19575170932570795832022-06-14T18:48:00.001+07:002022-06-14T18:49:57.759+07:00Đôi mắt<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEihvbyKtEMKpQPLJ31XJORo-yFuY_RO7vMBM5yET8777ITux8CWFcuEUxNE4Qb0q0duB1f62A7kqodRGutMwdkwOvZ3oz91aNf7SJMNL0Uy126L-r4P68NXJv47RrShaV3Pu1PT1wWIkD73uMasoXqYc5i8AToW8dmGShYV53u-gr0nupz9mFGxemdlcA/s720/doi-mat.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="507" data-original-width="720" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEihvbyKtEMKpQPLJ31XJORo-yFuY_RO7vMBM5yET8777ITux8CWFcuEUxNE4Qb0q0duB1f62A7kqodRGutMwdkwOvZ3oz91aNf7SJMNL0Uy126L-r4P68NXJv47RrShaV3Pu1PT1wWIkD73uMasoXqYc5i8AToW8dmGShYV53u-gr0nupz9mFGxemdlcA/s16000/doi-mat.jpg" /></a></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><i>Khi ban mai ngơ ngác, lật những tia nắng đầu tiên trên thửa ruộng, tia nắng chưa biết mình là ánh sáng. Khi bông hoa ngơ ngác, loe xoe những sắc màu và hồn nhiên tràn vào trong gió, bông hoa chưa biết mình là sắc hương. Còn đôi mắt, đôi mắt em, đôi mắt tôi, đôi mắt của bao người…khi khép lại đã biết đâu là bóng tối, khi mở ra đã nhìn thấy nụ cười. Như bông hoa, như hương hoa, như ban mai, như cả những điêu xưa cũ phôi phai.</i></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Khi tôi òa khóc chào đời, đôi mắt tôi được mẹ cha gán cho một nụ cười, mọi người cũng cười: ồ một thằng Mo con ( biệt danh của anh trai tôi thủa nhỏ là Mo – theo tên nhân vật Chernomor trong bộ phim thần thoại của Liên Xô cũ “Ruslan và Ludmila” được dựng theo truyện thơ của đại văn hào A.S. Puskin). Nhưng rõ ràng đôi mắt của một đứa trẻ mới chào đời còn chưa nhận biết được sắc màu, chưa thể theo xa một gang tay tầm nhìn thì làm sao có thể nhìn nhận được nỗi hân hoan, vui mừng. Và tôi hiểu rằng đôi mắt tôi mở ra đón nhận thế giới bằng cách nhìn yêu thương của gia đình, ánh mắt của gia đình phản chiếu vào đôi mắt tôi, giống như đóa hoa hướng dương kia hướng về phía mặt trời nhưng cốt lõi lại chính ở sự vận động của cả thân cây chứ không phải là ở một đài hoa. Thế là ngay từ bé thơ, ngay từ khi ban mai ngơ ngác, con người ta xấu hay đẹp, vui hay buồn, hạnh phúc hay khổ đau đã manh nha trong ánh nhìn của những người chung quanh nó. Một đôi mắt mà con người đã vô tình sắp đặt.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Và ngay từ những giọt nước mắt chào đời, đến muôn vàn những giọt nước mắt tuổi thơ lớn lên, tôi biết nước mắt không phải là bất hạnh. Cũng là lẽ tất nhiên khi nước mắt rửa sạch chính nó, là sự an ủi, là sự vỗ về cho những cái nhìn xa tít tắp ở tương lai. Một đôi mắt không biết khóc chính là một đôi mắt bất hạnh.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Có bao giờ bạn tự hỏi: tại sao đứa con mải chơi mát trời ông địa khi trở về nhà chỉ nhìn thấy bố mà không thấy mẹ sẽ hỏi: mẹ đâu rồi hả bố, hay nếu chỉ thấy mẹ mà không thấy bố sẽ hỏi: bố đâu rồi hả mẹ? Có lẽ đó là một phản xạ tìm kiếm yêu thương trong đôi mắt con người. Sứ mệnh đầu tiên của đôi mắt là nhận biết yêu thương và tìm kiếm yêu thương.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Khi ban mai thôi không còn ngơ ngác, những vỉa nắng đã xếp vành ngũ sắc mà lắc lẻo trên mái nhà, trên ngọn xoan, trên những cành khế đâm hoa chào vụ tôm moi sắp rộ lên ngoài biển. Đôi mắt tôi náu mình trong những bụi tre, bụi duối, theo tiếng chú dế mèn đầu sông ngọn nguồn, đôi mắt hối hả hay cuộc đời hối hả, đôi mắt sắc màu hay cuộc đời sắc màu? Đôi mắt thương, đôi mắt nhớ, đôi mắt lận đận, long đong.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Khi đôi mắt tôi lớn lên, nghĩa là con người và thể xác tôi đã lớn hơn bội phần, khi mà tình yêu buổi đầu đời đã chớm nở nhưng tôi vẫn tin rằng ánh mắt của một người nào đó khiến bản thân tôi, bản thân bạn lưu luyến mãi không quên, chưa chắc đã là ánh mắt của một kẻ yêu người thương. Vậy đó cũng là một người vô cùng đặc biệt với bạn phải không?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Thời đi học xa nhà, đi tìm kiếm cho mình những mảnh bằng vắt vai, lâu lâu tôi lại chạy về xin tiền mẹ. Đi rõ xa, nhưng mỗi lần về chỉ hôm trước hôm sau tôi lại tót lên thành phố. Tôi vẫn nhớ như in tối hôm trước dưới ánh đèn nhạt nhòa trong căn nhà ngói 3 gian ở một thị trấn nhỏ, mẹ lịch kịch tra khóa mở hòm. Tiền thì bao giờ mẹ cũng cất kỹ lắm, nhưng lúc đếm đưa cho con thì nhanh lắm. Và kịch bản luôn là thế này: đây mẹ cho, cất cho cẩn thận rồi mai mang đi chịu khó học hành con ạ! Nhưng sớm hôm sau, khi chuẩn bị khăn khói lên đường, mẹ bao giờ cũng bảo: thôi, mẹ còn ít nữa đây, cầm thêm mà đi đường! Mà cũng lạ, bao giờ cái chỗ “cầm thêm” của mẹ cũng bằng non nửa cái chỗ mẹ cho tối hôm qua…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Trước nhà tôi là một con lạch nhỏ, ăn thông với biển, mỗi độ thủy triều xuống, nước cạn là tôi có thể nhảy lò cò qua những phiến đá cuội để băng qua bờ bên kia, đi tắt để rút ngắn quãng đường lên bến xe. Dạo ấy, từ biệt mẹ tôi đi trong một buổi sớm con gà cũng còn đang ngơ ngác ban mai. Lội bộ giữa con lạch cạn, tôi ngoái đầu nhìn lại ngôi nhà của mình, nhìn mẹ. Trong ánh sáng yếu ớt của ngọn đèn loang lổ tường vôi, mẹ tôi vẫn đứng ở của nhìn theo, ánh nhìn như một đốm lửa kéo theo cả một vệt dài thương mến.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Không hiểu sao khi đó con mắt tôi như khuấy lên đám tro bụi lập lòe, lại như long lanh bởi ngân ngấn nước, lại như dâng đầy ở đâu đó đôi bờ dòng sông, dòng thủy triều chảy tràn vào hốc mắt. Đôi mắt của tôi trong phút giây đã làm bình minh ùa về nức nở… Và tôi biết đôi mắt tôi ngoài việc khúc xạ những yêu thương thì nó cũng đang nảy nở, sinh sôi, dâng tràn yêu thương một cách mãnh liệt. Mãnh liệt như những dòng hải lưu cửa biển quê nhà… Vậy đó cũng là một người vô cùng đặc biệt với tôi phải không? Đôi mắt không chỉ để nhìn, đôi mắt đôi khi chỉ để khắc họa một bóng hình.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Lại nói đến những bóng hình từ đôi mắt. Dịp vừa rồi tôi có về quê (gọi là ra Bắc). Làm một kẻ tha hương, lâu lâu có dịp về quê, chưa thấy nỗi nhớ vắt ngược lên vai mà đôi mắt đã thâm quầng vì mất ngủ từ mấy đêm trước. Cái sự về quê nó cũng như một nỗi vui ngày hội, không giong trống mở cờ mà con mắt đăm đăm nào chốn xa xăm. Bữa ấy từ nhà bố mẹ tôi đang ở chạy xuống quê nội cũng chừng 40 – 45km, đường ở quê giờ dễ đi đến lạ, ngồi trên xe chưa kịp hồi tưởng cho hết về những con đường, về những ngõ ngách, về những cây cầu thì xe đã đỗ trước cổng nhà bác trưởng họ.<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhRRUboH9xriDEBpFCPIJ0UWWxUnPqGAcEYTIdc-KrM2mRgvgzCIBFC10Lu4AmoG3EhY_HzBN90MM1hCribWyVHDeA2C4IdRXI_QEZuir4EPOCtSr5G3aIIRe4NCzVbWaRNFKs5Mc2UNmfUiPqOnfVY-Y57-4a8LHLnuvaAP_JrxiDCnhIp4n2swi94gA/s2048/doi-mat-1.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1450" data-original-width="2048" height="227" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhRRUboH9xriDEBpFCPIJ0UWWxUnPqGAcEYTIdc-KrM2mRgvgzCIBFC10Lu4AmoG3EhY_HzBN90MM1hCribWyVHDeA2C4IdRXI_QEZuir4EPOCtSr5G3aIIRe4NCzVbWaRNFKs5Mc2UNmfUiPqOnfVY-Y57-4a8LHLnuvaAP_JrxiDCnhIp4n2swi94gA/s320/doi-mat-1.jpg" width="320" /></a></div></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Họ nhà tôi cũng là một họ lớn có tên của làng của huyện, lớn thì âu cũng là cách nhìn mà ra cả, với một dòng họ lấy học hành chữ nghĩa làm trọng như nhà tôi mà được nhìn bằng đôi mắt ưu tiên cái sự học thì rõ ràng là một dòng họ lớn thôi. Còn ở cái thời buổi như hiện nay đến bằng tiến sỹ cũng mua được thì chưa hẳn cái vị thế kia còn chắc chắn trong cách nhìn của nhiều người.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Vào nhà bác trưởng họ, thắp hương tổ đường, mọi người hình như bận mải đám cưới thằng cháu con ông anh ở thôn dưới nên mấy gian nhà trống trải, chỉ có bác tôi trên chiếc ghế gỗ ngả ra nửa ngồi nửa nằm.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Có mấy năm, không về quê, không gặp bác mà mọi sự đã đổi thay quá chừng, người ngồi đó, nhưng hồn thì đã mải mê hoài vọng tiếng chuông chiếc đồng hồ cổ gõ những nhịp vang vang thời gian, miên man ở một quãng nào xa vắng lắm.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi ngồi xuống đối diện với bác, nói một vài câu, hỏi một vài câu, dù vẫn biết trước mặt tôi là một khối câm nín của tuổi già, của bệnh tật và một đôi mắt vô hồn.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi thoáng bối rối, một chút hoang mang, ánh mắt của một người trưởng họ, ánh mắt của bề trên đã những lúc chan chứa yêu thương, đã những lúc nghiêm nghị răn đe, nay còn đâu. Thực ra đôi mắt thuộc về tâm hồn, là cửa sổ tâm hồn chỉ đúng một phần nào đó thôi. Đôi mắt là nơi thể hiện phổ quát nhất năng lượng của con người. Tất nhiên trong vô vàn thứ năng nượng thì năng lượng xấu cũng là một điều không tránh khỏi.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Ngồi trên xe quay ngược về phía nhà, về phía thành phố, trên những con đường mà đôi mắt tôi đã mở ra và lớn lên, tôi không muốn nghĩ đến những năng lượng xấu còn tiềm tàng trong đôi mắt thế gian. Lòng tôi như trào dâng lên, lục lọi vào mọi ngõ ngách là dòng thủy triều con lạch vắt bên thềm nhà. Dòng thủy triều khúc xạ thứ ánh sáng bàng bạc ngân ngấn nước, thứ ánh sáng đã chảy từ một dòng hải lưu yêu thương. Dòng hải lưu ấy là đôi mắt của một người vô cùng đặc biệt…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Có cảm giác tôi thấy, mình như đang trườn nhẹ vào ban mai, thứ ban mai cũng long lanh ngân ngấn nước, ngân ngấn phù sa, ban mai ngơ ngác, lật những tia nắng đầu tiên trên thửa ruộng, tia nắng đâu biết mình là ánh sáng.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Khi bông hoa ngơ ngác, loe xoe những sắc màu và tràn vào trong gió, bông hoa đâu biết mình là sắc hương. Còn đôi mắt em, đôi mắt anh, đôi mắt của bao người…khi khép lại đã biết ấy là bóng tối, khi mở ra đã hiểu đó mặt trời. Nhưng lạ thay đôi mắt con người, đôi mắt em, đôi mắt tôi… phải khép lại bao lần, phải mở ra bao lần, phải ngắm nhìn thế giới bao lần, phải khóc bao lần, phải cười bao lần mới biét rằng đôi mắt thuộc về tâm hồn, là thứ ánh sáng của tâm hồn. Phần lớn những điều mắt thấy lại phải nhìn bằng trái tim. Như bông hoa, như hương hoa, như ban mai vốn thuộc về mặt đất, mà cả đời vẫn im như đất. Cả những điều đã ngủ sâu trong đất… có lẽ là một đôi mắt nhân gian.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div> <div style="text-align: justify;"><br /></div><p></p>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-78473757663587789872022-05-05T04:49:00.003+07:002022-05-05T04:55:02.432+07:00Chạm - Tháng Mười bẻ nắng sau lưng chiều<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiAkw0EG9v-LWHCKxua7z4-wBu683FwyMt0jgkUkotl1wyS7pNXx4rw_Dpes2NTKGzg4bcCT_w26Osu3ns3zxTf6kBwo2IDs2DZtWD5eD0jC-_NuRiO61Z1G5sDGKSQfO6Q-gWJec3yZNlDxC5VXhxiS-PCJNUX8xYYjZIaVPGpvF7TMxzp5xSkn6WiSw/s1920/thang-muoi-be-nang.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1195" data-original-width="1920" height="249" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiAkw0EG9v-LWHCKxua7z4-wBu683FwyMt0jgkUkotl1wyS7pNXx4rw_Dpes2NTKGzg4bcCT_w26Osu3ns3zxTf6kBwo2IDs2DZtWD5eD0jC-_NuRiO61Z1G5sDGKSQfO6Q-gWJec3yZNlDxC5VXhxiS-PCJNUX8xYYjZIaVPGpvF7TMxzp5xSkn6WiSw/w400-h249/thang-muoi-be-nang.png" width="400" /></a></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Có thể nói rằng, khi tôi cầm trên tay tuyển tập THÁNG MƯỜI BẺ NẮNG SAU LƯNG CHIỀU đã cảm thấy một tựa đề rất hay!</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">"Sau lưng chiều, tháng mười bẻ nắng, mùa thu như người đàn bà mãn vụ lẳng lặng gói gém cánh đồng thảnh thơi. Tháng mười bầy chim ngói tiếc hùi hụi bay tìm nắm xôi nếp mới. Tháng mười ai cười mà tối..."</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tuyệt làm sao? Bởi vì, tôi vẫn thường nghe người đời nói : ' Tháng mười chưa cười đã tối '</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Nhưng nơi đây, tôi đang cảm và nghe ..."Tháng Mười ai cười mà tối.."</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Vậy, nụ cười đó của ai? Của các em bé dưới mái nhà ấm áp chăng? Hay của mẹ, của chị bên bếp lửa hồng? Còn nụ cười của ai nữa? Của cha, của anh, của em?...Bất kể là nụ cười của ai, trong câu " Tháng Mười ai cười mà tối " cũng đã viên thành một nét tươi mới ngời lên trong THÁNG MƯỜI BẺ NẮNG SAU LƯNG CHIỀU của tác giả Hồ Huy.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">"Tôi nhanh nhẩu bước tuổi thơ, tôi về từ mùa hạ, tôi chớm thu, tôi đầu đông, tôi mưa giông phố cổ, tôi chậm rãi ba mươi, tôi đi tìm cái bóng của hoàng hôn, sau những khói sương cuộc đời. Ba lăm, bốn mươi...</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Có những hoàng hôn quê vàng rơm rạ xứ lúa. Thái Bình. Mái tranh rầu rầu. Khói bếp chao nghiêng bóng mẹ. In hằn lên tường những ngọt bùi thổn thức. Đồng xa. Con trâu trễ nải sáo diều..." (Cái bóng của hoàng hôn)</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Ôi, ai...không từng để lòng mình ngậm ngùi theo chiếc bóng hoàng hôn đang âm thầm theo bước chân mình? Và, ai...không từng để cảm xúc dâng trào theo Khói bếp chao nghiêng bóng mẹ?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Từ đây, tôi để lòng mình rung cảm dần qua từng dòng văn, qua mỗi đoạn, rồi mỗi tác phẩm. ..Tản văn, mà sao đôi khi những câu từ và giai điệu tôi cứ cứ nghe ra như những bài thơ xuôi...Những bài thơ xuôi ấy, đã được ngân rung từ trái tim người nghệ sĩ yêu đời, yêu người, yêu cuộc sống và đem hơi thở luôn nồng nàn của mình phả vào mỗi nhịp thời gian rơi, qua từng bước đường phiêu lãng.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi có cảm tưởng rằng, Hồ Huy đã nhìn thấy con người nguyên thủy của mình, một du tử đi từ không gian này tới nơi chốn kia với một tâm hồn khinh khoái , hay ngậm ngùi, xót xa trước hữu hạn của thời gian. Nhưng lại có một nhân cách luôn ngẫm suy, chiêm nghiệm mọi cảnh vật và quan tâm đến chân giá trị của cuộc đời mỗi con người.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Cho nên, cảm xúc trong tôi cứ dâng trào theo từng cung bậc khác nhau, mà cung bậc nào cũng chan hòa cũng tràn đầy hình ảnh, vô cùng nồng nàn, vô cùng thiết tha, cũng chỉ một tư duy giản dị và mộc mạc. Lòng tôi sao cứ nao nao, không khỏi bồi hồi, và cũng không ít lần ngậm ngùi theo bao nỗi niềm sâu sắc của tác giả, trước những phận đời chao nghiêng giữa thế nhân!</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiPbDfyXEVsqGda6_lKBxPFLq56ufnImkelHjDpRQTnSBm5kF8n5LxPFW7xQYuO-s1_AG9mj_j8bzr39va9CrGeww5X6BKhNYNCOP9myZ3t_tFxrl7ulHc3zGakup5dNd_jZrxllB1c0gH3kuYBWUL0yfZNqtk27fElFm02B-IstetWw5xfaFP58nPUfg/s5472/thang-muoi.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="3452" data-original-width="5472" height="253" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiPbDfyXEVsqGda6_lKBxPFLq56ufnImkelHjDpRQTnSBm5kF8n5LxPFW7xQYuO-s1_AG9mj_j8bzr39va9CrGeww5X6BKhNYNCOP9myZ3t_tFxrl7ulHc3zGakup5dNd_jZrxllB1c0gH3kuYBWUL0yfZNqtk27fElFm02B-IstetWw5xfaFP58nPUfg/w400-h253/thang-muoi.jpg" width="400" /></a></div><div style="text-align: center;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Nếu trong <b>Gửi người bụi phấn hương tay</b> tác giả đã gửi gắm lòng tri ân sâu nặng của mình đối với Nhà thơ, nhà giáo ưu tú Trọng Khánh một cách sâu sắc:</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><i><div style="text-align: justify;"><i>"Tôi có cảm giác thầy vừa mới đâu đây, như một thời khắc ngất ngư của người nghệ sĩ, dìu dặt bạn bè mà lạc trôi, lạc trôi. "Người đánh trống trường " Tôi đã hóa thạch những âm thanh vào nhớ, vào thương, vào nếp xưa nề cũ, vào năm trước, vào năm sau, vào những mùa trĩu quả ngọt trong cả chiêm bao.</i></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><i>Ôi, .".Người đi đầu không ngoảnh lại "....."</i></div></i><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Thì qua<b> Giấc mơ đường phố </b> tác giả đã có một cảm thức rất riêng. Nơi đây, tác giả có một thấu về âm nhạc rất lạ, rất sáng tạo trong giai điệu âm thanh khi nói về nghề hát rong :</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><i><div style="text-align: justify;"><i>" Khi lời ca tiếng hát đem ra giữa cuộc mưu sinh, âm nhạc đang khóc chứ không phải đang nhảy múa. Có khi nào nghề hát rong chỉ là những giấc mơ đường phố, những giấc mơ trăm người bán vạn người mua?..." (Giấc mơ đường phố ).</i></div></i><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Cũng chính trong tuyển tập THÁNG MƯỜI BẺ NẮNG SAU LƯNG CHIỀU tôi được thưởng thức hồn thi nhân của tác giả qua đôi vần thơ đầy thiết tha, thương xót và cả bâng khuâng, đối với những người đàn bà lắm nỗi truân chuyên trong mỗi câu thơ, từng ý chữ:</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Anh chỉ đến bên em lúc buồn</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Vậy những ngày vui anh về nơi đâu?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Anh chỉ đến bên em lúc say</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Vì hết say anh đâu ở đây ?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">(Những người đàn bà trong vũ trường)</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Và, nếu chỉ có thế... thì làm sao tôi lại có thể thấy thấp thoáng trong cơn người của Hồ Huy đang ẩn nấu một loài chim....Loài chim ấy, bay đến đâu cũng tiếp âm được mọi nguồn mạch sống nồng nàn, thắm thiết, và rất nặng tình nhân gian...Cho nên, chắc chắn không phải là loài chim báo bão giữa sóng ngàn khơi :</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">" Ơ con chim báo bão mày than gì trong gió? Ơi con chim báo bão mày vùi gì trong sóng? Ôi con chim báo bão mày bé bỏng đâp cánh giũa chập chùng gian nguy? Mày về đâu đường xa trời sâu?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Cũng không phải là Chim Kơ tia vẫn bay :</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">" Ơ con Krông Knô, ơ con Krông Ana, mày gặp nhau ở đâu, sao không nói lên câu, để dòng Sêrêpôk chảy ngược, để những cánh đồng ngô ngã vào xanh mướt, như tao ngủ quên trong mắt cô gái Ê Đê? Thôi đám trai làng đừng cồng chiêng, thôi những nương rẫy còn vẫy mùa xuân, Tây Nguyên còn thở, chim kơ tia còn bay...(Chim Kơ tia vẫn bay)</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Hoặc là Chim trong phố ?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">"...Tiếng chim trong phố, tiếng chim trong lồng, tiếng chim trong đêm và những tiếng chim khắc khoải trong lòng tôi nữa, trái đất đang quay ngược lại mất rồi. Một tiếng chim rơi, tôi ngã xuống đồng, hai tiếng chim rơi,</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">tôi đợi mãi những bình minh, tôi đợi mãi, nhưng chỉ thấy những đập cánh giật mình thảng thốt. Chao ôi là hoang mang! (Chim trong phố)</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Hay là :</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi đã đến Huế như bóng chim, như tăm cá và như những sân ga biền biệt mưa chiều. Còn khơi đến Huế bằng ảo vọng thơ cả, được Hồ dung dị thêm đôi cánh âm nhạc "Vần thơ gửi Huế " bắt đầu từ đó. (Du hành xứ Huế bằng thơ khơi nhạc Hồ) .</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Phải chăng, Hồ Huy là một loài chim đến từ xứ lạ, tìm trong chiếc bóng của muôn loài chim, mà chắc lọc, khơi trong một đường bay cho riêng mình? Và, có một giai điệu hót cũng rất riêng, không lẫn với bất cứ một loài chim nào trên thế gian.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tiếng hót ấy, được thể hiện qua THÁNG MƯỜI BẺ NẮNG SAU LƯNG CHIỀU.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Một giai điệu đẹp ngời!</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Ngồi ngẫm lại thêm chút nữa...</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Vẫn cảm thấy mình chưa thẩm thấu hết mọi nỗi niềm của tác giả.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Nhưng tôi trộm nghĩ: Với bút lực hiện nay và khát vọng sáng tạo luôn nung nấu trong trái tim như một ngọn lửa thắp sáng tâm hồn. Hồ Huy chắc chắn sẽ vượt qua mọi khó khăn trong cuộc sống đời thường, để sáng tạo thêm những tuyệt phẩm mãi long lanh với thời gian...</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Nếu không thế, bởi vì sao mà khi tôi để hồn mình bay theo những tác phẩm của Hồ Huy, tôi luôn thấy khoảng thời gian tác giả đã đi qua...Và, dẫu cho khoảnh khắc hiện tại ấy, cứ lần lượt lướt qua, lướt qua, Người đi vẫn đi...Nhưng bóng dáng những con người mà tác giả đã từng gần gũi, đã từng cận kề, vẫn mãi mãi còn lại trong trái tim người nghệ sĩ tài hoa- Hồ Huy tình sâu nghĩa nặng...</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Minh Nghi Tôn Nữ</b></div><div style="text-align: justify;"><b><br /></b></div><div style="text-align: justify;"><b>Link đặt mua sách: </b><span style="text-align: left;"><b><a href="https://payon.vn/tanvanhay">https://payon.vn/tanvanhay</a></b></span></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-4352167243973310872022-04-24T19:46:00.001+07:002022-04-24T19:46:24.641+07:00Hội An cổ kính ngự trị trong mỗi nẻo hồn<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjRqMixyIy8QVApp6U2VFQOXRowg1YGBNBdc3kV6YVkeF8GYBg_JJn6YSiGQJ_ELuX_oXq_0rf82LNJzwa9N3zPCi4-DVwUs_iXpPst20GPxIHFfR3eYgoetsSR9SvKLhG7_VYlkB86taC3IevFrwNa3NwdNIA7H6AZKG8JvnIRWksw--eVaxsFZmemRw/s600/goc-chup-anh-dep-o-hoi-an.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="400" data-original-width="600" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjRqMixyIy8QVApp6U2VFQOXRowg1YGBNBdc3kV6YVkeF8GYBg_JJn6YSiGQJ_ELuX_oXq_0rf82LNJzwa9N3zPCi4-DVwUs_iXpPst20GPxIHFfR3eYgoetsSR9SvKLhG7_VYlkB86taC3IevFrwNa3NwdNIA7H6AZKG8JvnIRWksw--eVaxsFZmemRw/w400-h266/goc-chup-anh-dep-o-hoi-an.jpg" width="400" /></a></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><i>Một buổi chiều như bao buổi thủy triều dềnh lên ai mà đắn đo, từ cảng Đà Nẵng tôi thập thò thả tình những con đường so gầy vai nhỏ, bàn tay con gái tôi thầm như cổ phố, yêu Hội An như khi nỗi nhớ lòng thương chẳng kịp dông dài. Hội An – cổ kính ngự trị trong mỗi nẻo hồn.</i></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Chẳng biết tự khi nào, phải chăng từ gió biển hay là gió từ những kinh các nguyên sơ của một vùng đất nhiều tầng văn hóa đã thổi vào Hội An nét kiến trúc cổ kính ngỡ ngàng. Tôi luôn có cảm giác mình cần phải khẽ khàng, chỉ một tiếng thở dài biết đâu hồn phố sập vào mộng mị. Hội An hàng trăm năm là một lợi thế của phố cổ nhưng những người dân nơi đây mới thực sự làm nên một phố cổ tưởng chừng như đã điêu tàn, không giống bất kỳ nơi nào tôi đã ngang qua, cũng chẳng giống những nơi nào đời phố…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Nét bình yên của phố như ánh sáng bao đêm vẫn lẳng lặng trong những khuôn đèn người thương lồng người nhớ, người ở lồng người đi, người cách xa vắng mặt mượn những đêm hoa đăng mà trôi dạt lồng về. Vẻ trầm tư của phố đã bao ngày thổ lộ trên những mái hiên xòe cong vòm rêu. Dáng thương ai nhớ ai của phố vươn dài vào những con ngõ nhỏ, cảm giác lúc nào cũng có ai đó đang thao thác đường khuya, chằm chặp tìm nhau. Vậy nên Hội An chẳng nỡ cách mặt xa lòng. Và trên hết là tấm chân tình người dân phố Hội, nhỏ bé thôi mà chưa từng chật chội, đứng giữa lòng phố, trôi thêm những phố, đôi khi tôi thấy nơi đây phố đã linh hồn.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">“Ai về qua phố Hội An</div><div style="text-align: justify;">Nhặt giùm sợi nắng tơ vàng quê tôi</div><div style="text-align: justify;">Đã đi lưu lạc khắp nơi</div><div style="text-align: justify;">Vẫn không quên được khung trời nắng xưa…”</div><div style="text-align: justify;">Lê Cẩm Thanh</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Nếu như thơ ca là trang sức của thi nhân thì đèn lồng là đời thơ cho phố Hoài phố Nhớ. Những buổi chạng vạng phách nhịp dật dờ, tưởng như lòng dạ lạc loài ngẩn ngơ thì cũng là lúc muôn ngàn đèn lồng thản nhiên bật sáng.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Chẳng còn ai xa lạ, chẳng còn ai dửng dưng, ngập ngừng phố thở, sau lưng phố cười, tôi khoác tay phố, khúc dọc đoạn ngang, phố quên là phố, phố choàng đầy vai. Tôi nhập vào phố, hồn tôn vươn dài…Chẳng ở đâu đi giữa phố nhà người ta mà cứ đinh ninh chắc mẩm ấy phố nhà mình. Những bước chân hè phố bởi vậy thiếu gì khi loẹt quẹt mà vui.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Trăng leo mạn thuyền, sông Hoài cài bóng, tôi xô đẩy mình dọc bờ sông xưa, ngỡ như đang lần về thương cảng phồn vinh thấp thoáng. Kể cũng lạ, chỉ một vài tà áo thướt tha khi cõi lòng chập choạng, cũng đủ bay lên tên phố tên đường. Nhìn và nghe những người trẻ tuổi đang ríu ran trước mặt, tôi lại nhớ cũng dọc triền sông này, dọc con đường này, dọc những lời nguyện ước hoa đăng tháng tháng ngày ngày, nhiều đôi trai gái đã nợ nần lương duyên.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Những sớm mai, nắng gieo vàng trên những bức tường thấm tháp trần ai, thênh thang tản bộ trên đường Trần Phú tôi thấy những nét đổi thay của từng mái ngói âm đương. Một vài ngôi nhà cổ đang được trùng tu, phục chế, những mái ngói màu hồng tươi mới được lợp lên, nhưng không làm kém đi chiều sâu và nét thâm trầm của phố. Khi ấy phố choàng vai khách mà nheo mày nhíu mắt, phố làm cho đôi môi tôi im bặt, nở một nụ cười…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Buổi chiều tà, ở Hội An mà không thịnh soạn những buổi chiều thì đừng yêu cổ phố. Dạo một vòng quanh Hội An tìm thứ gì đó lót dạ, không khó để bắt gặp cái tên ngộ nghĩnh của một món ăn khiến thực khách tò mò, cao lầu. Khi còn chưa từng biết đến món này tôi đã thích thú mà gọi ngay một phần khám phá bởi lẽ cao lầu là đặc sản của Hội An, chỉ ở nơi phố cổ mới có và mang cái hồn cốt lầu cao. Có lẽ tới làm bạn với phố, sống những ngày hoài cổ giữa phố mà vô tình bỏ qua cao lầu thì dường như chuyến thăm đã bẽ bàng một đoạn.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đôi khi ngày dư tháng thừa, vòng vành ở một nơi nào đó nhạt nhẽo, tôi lại nhớ ngay đến cái hương vị cao lầu, để mà mơ màng hồi tưởng, thân xác mình được món ăn tao nhã trên lầu cao kia tung tẩy cái hồn ẩm thực, rồi cũng nghênh ngang mĩ vị cao lương, cũng la đà đĩnh đạc như kẻ uy người quyền. Hội An cổ kính.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi đã đi qua nhiều phố cổ nước mình cả những phố cổ một vài quốc gia tôi có dịp ghé qua. Nếu là kẻ yếu bóng vía khi nhìn những cao ốc đồ sộ sẽ cảm thấy an lòng khi bước trong những ngõ hẹp. Hà Nội cũng nhiều ngõ hẹp đấy, nhưng Hà Nội lại dễ thâm trầm, cái vẻ thâm trầm tạo cho tôi ngưỡng vọng nhiều hơn là yêu mến.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Phố cổ ở Huế rõ là trang nghiêm và quí phái, nhưng vẳng thấy đâu đây còn ngấp ngái ngựa xe âm tướng hồn binh. Bởi ở Huế lại thấy cổ thành đài các kiêu hùng hơn là những điều bá vai thân mật. Nhiều những con phố cổ tỉnh lẻ dọc đường ngang qua tôi lại thấy quá nhạt nhòa bởi thiếu vắng linh hồn…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Về Hội An cảm giác như gặp lại một người bạn cũ từ lâu ngóng đợi, phố như choàng vai khách hàn huyên thân thiết, khách như bá vai phố mà ôn cố tri tân . Phố chẳng nỡ thâm trầm, phố chẳng quá thâm nghiêm. Phố cười hiền đời phố.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi cứ hình dung khi gặp lại một không gian cổ và cũ, như một ngày trải bao dặm đường dâu bể bỗng được nhảy lên thổ mộ với nhịp gõ bình yên của vó xưa xe ngựa, rồi thả dốc về đâu những phố nhớ phố Hoài.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Người yêu Hội An bằng cả tấm lòng gọi nơi đây là phố Hoài – phố nhớ. Hội An là một nỗi nhớ, mỗi con phố thôi cũng là thương là nhớ. Thẫm đẫm thiên thu trầm mặc, qua bao ngày nắng, qua bao ngày mưa, qua bao những buổi chiều như tôi lang thang từng con phố nhỏ mỏng manh dịu dàng như bàn tay con gái mà dìu dặt. Hình như ở đâu đó, hồn phố vẫn vọng về qua từng ánh mắt, qua từng những cái nắm tay thật chặt, qua từng chùm sáng lung linh sắc màu. . Hội An cổ kính ngự trị trong mỗi nẻo hồn…</div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-70873917180319359782022-04-23T18:54:00.001+07:002022-04-23T18:54:26.972+07:00Cô gái dã quỳ<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJYl0LQ9qTZ2m18WROWYehgI5_4YpuqTEELyZ_hJKNxiTaiA3-7Vldr0XOrQvj0aUj3ZAZd7A6LBHO2_2y3VYSURNYtcFSLVbzl8vnhaJFWGjQRw3J0QQWW50m5f_9lxJyJz5ocJlGEMb3YQPtXbs4bJp_PB6NDsPFnT9Mka_ASBLPJI3MBGE1-7HAaA/s800/co-gai-da-quy%20(1).png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="486" data-original-width="800" height="388" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJYl0LQ9qTZ2m18WROWYehgI5_4YpuqTEELyZ_hJKNxiTaiA3-7Vldr0XOrQvj0aUj3ZAZd7A6LBHO2_2y3VYSURNYtcFSLVbzl8vnhaJFWGjQRw3J0QQWW50m5f_9lxJyJz5ocJlGEMb3YQPtXbs4bJp_PB6NDsPFnT9Mka_ASBLPJI3MBGE1-7HAaA/w640-h388/co-gai-da-quy%20(1).png" width="640" /></a></div><div style="text-align: justify;"><i><br /></i></div><div style="text-align: justify;"><i>Như khi em chang chang yêu thương ban mơ ban mai tôi chiêng đôi tay, tôi ngân đôi tai, tôi rung đôi chân, cao nguyên Kon Tum, Mơ Nông, Lâm Viên, Di Linh. Như khi em ngập ngừng con đường hương rừng, con đường muôn trùng, con đường ngại ngùng buông những hạt mưa cuối cùng vào đất. Dã quỳ bừng lên.</i></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Dã quỳ bừng lên, dã quỳ ngời lên, dã quỳ vàng lên, dã quỳ quên tên trong âm hưởng của Tây Nguyên rạo rực. Tiếng cồng ôm ngực, tiếng chiêng yêu ngực, tiếng đàn rưng rức, như đàn chim thiêng chầu chực bay vào đêm huyền bí. Dã quỳ thênh thang.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Dã quỳ thênh thang, dã quỳ thênh thang, dã quỳ thênh thang, dã quỳ miên man cho cao nguyên như cô gái điệu đà. Dã quỳ người ta, dã quỳ của tôi, dã quỳ của em, dã quỳ ẩn nấp những gương mặt người lạ kẻ quen. Này em cô gái dã quỳ.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Này em cô gái dã quỳ. Không hiểu sao tôi vẫn luôn ám ảnh về loài hoa dã quỳ dịu dàng như một cô gái Tây Nguyên, cô gái Kon Tum, cô gái Gia Lai, cô gái Đăk Nông cô gái Lâm Đồng. Những cô gái của tôi luôn lơ đãng như một Nụ cười Tây Nguyên.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Không riêng gì ở Tây Nguyên mới có dã quỳ, những người yêu hoa, yêu sắc vàng mê mải cũng có thể tìm gặp dã quỳ ở một số vùng miền núi Tây Bắc. Nhưng trung thực mà nói chỉ có ở Tây Nguyên, chỉ có ở Đà Lạt thì hồn vía dã quỳ mới thênh thang như một cô gái chưa chồng.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Cô gái chưa chồng bỗng một ngày cuối tháng Mười nhoẻn miệng cười vàng hoe. Một bông mỉm cười, hai bông mỉm cười, ba bông mỉm cười, con dốc mỉm cười, sườn đồi mỉm cười, những cô gái mỉm cười. Tình yêu mỉm cười.<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg4_hbuBzeMmvFvHSYzgzzha6fDU6IkQvxp_pLU1ZI_btIabaCyT9UjTmQ4aMrj02fSxZyLKG6OCQ-nr7DqytpooNotMevMfUFqA9arXAHIgSwALpMjHoYDPybyTqZS-Nl8GUJD6UyGjbWqTNp4jeOv0HiYZ4rFZ6cr1R4RsrQRrzan5MGF1ZgobQ7fIg/s480/co-gai-da-quy.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="320" data-original-width="480" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg4_hbuBzeMmvFvHSYzgzzha6fDU6IkQvxp_pLU1ZI_btIabaCyT9UjTmQ4aMrj02fSxZyLKG6OCQ-nr7DqytpooNotMevMfUFqA9arXAHIgSwALpMjHoYDPybyTqZS-Nl8GUJD6UyGjbWqTNp4jeOv0HiYZ4rFZ6cr1R4RsrQRrzan5MGF1ZgobQ7fIg/s320/co-gai-da-quy.jpg" width="320" /></a></div></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Mỗi một loài hoa đều gắn sắc của nó, hương của nó, vẻ đẹp của nó một truyền thuyết, một sự tích hay một huyền thoại. Loài dã quỳ cũng vậy, dã quỳ là câu chuyện tình yêu của nàng H’limh dành cho chàng trai K’lang. Và dã quỳ đã trổ bông đầu tiên từ mũi tên hận thù của La rihn con trai tộc trưởng Lasiêng găm vào cô gái bất tử H’limh.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Trả đũa hận thù bằng những bông hoa, loài dã quỳ đã tươi tắn vẽ lên bức tranh đẹp của cuộc đời. Yêu là tha thứ? Bởi vậy mà dã quỳ luôn khiến những trái tim ngẩn ngơ khi những đọt mưa cuối cùng ngấm ngầm thảo thơm vào lòng đất. Dã quỳ an nhiên.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Dã quỳ an nhiên. Dã quỳ chẳng sức đâu mà muộn phiền. Thời gian của nó không nhiều bởi vậy với dã quỳ sống là đam mê. Khi những cơn mưa buổi chiều nơi cao nguyên Lâm Viên không còn thảng thốt những nỗi cô đơn. Dã quỳ bắt đầu nhen nhóm lên màu vàng của nó. Dã quỳ đến thật đúng lúc, nó sưởi ấm cho những sườn đồi, nó bá vai khoác tay tình nhân, nó tần ngần luyến lưu hạnh ngộ, nó thổ lộ hương rừng ngai ngái sương đêm. Dã quỳ tình tự ai nỡ lòng quên.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Khi những ban mai còn mơ nỗi trăng tròn, khi những yêu thương còn tình tự sao khuya, khi những hơi ấm mà lòng người còn đang dè dặt thì dã quỳ hổn hển nắng vàng. Trời ơi là nắng, cơ man là nắng, yêu thương là nắng, mải mê là nắng, thỏa thuê sắc vàng trên những con đường nắng, sau những lùm cây, sắc vàng trong mắt ai đây?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Là dã quỳ đó, nó bật ra khỏi hơi lạnh co ro, nó xòe cánh mỏng, nó bung mật vàng, nó loanh quanh trườn dốc, nó hối hả chân đèo, nó bò, nó leo, nó vặn mình trên cao nguyên màu mắt em bình yên, màu mắt tôi thản nhiên, màu nắng, màu hoa, màu không gian ngọt vàng sầm sẫm. Dã quỳ em ơi!<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgVMYmkLeFeGL3SA2ZtNYPAZ8Y10-GyJqnO8LFV5UvESYPJ60jpy5UXvfgruTDEKHsa65pv-QUPCorDZjrnpWe2xtc7nGlAkGr1Vv3nLpSrU1ZA4Uhu6yVtzReaz-AMAT5HF5D5RNidiC9uXvxdg9kIusGxJFV-np6TH9Sb1AbMTWIIvWPMt60-0-G6tw/s400/co-gai-da-quy-1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="300" data-original-width="400" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgVMYmkLeFeGL3SA2ZtNYPAZ8Y10-GyJqnO8LFV5UvESYPJ60jpy5UXvfgruTDEKHsa65pv-QUPCorDZjrnpWe2xtc7nGlAkGr1Vv3nLpSrU1ZA4Uhu6yVtzReaz-AMAT5HF5D5RNidiC9uXvxdg9kIusGxJFV-np6TH9Sb1AbMTWIIvWPMt60-0-G6tw/s320/co-gai-da-quy-1.jpg" width="320" /></a></div></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Từ đường vào làng hoa Vạn Thành là đoạn đường vào sân bay Cam Ly cũ. Có thể cũng chính vì những đặc điểm riêng của cung đường này mà vì thế mà hai bên đường không còn bị chặt phá, dã quỳ cứ vàng dại vàng hoe.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Trở mình tìm em trên cao nguyên Langbiang cung đường với thung lũng vàng, tôi thấy em, tôi thấy nàng, tôi thấy dã quỳ đang mơ màng thơm ngái. Đố ai nhận ra mùi hương của dã quỳ? Phải là người yêu Tây Nguyên, phải là người yêu rừng, phải là người yêu những nụ hôn ngập ngừng thì mới nhận ra mùi hương của dã quỳ.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đừng so sánh hương dã quỳ với hương hoa hồng, hương hoa sữa, hay bất kỳ một mùi hương của loài hoa nào khác. Bởi đơn giản dã quỳ mang mùi hương của núi, dã quỳ mang mùi hương từ trái tim cô gái H’limh, quê mùa dân dã mà vẹn nguyên chung tình. Một khi bạn nhận ra mùi hương của dã quỳ đang ngai ngái sương mai là khi bạn đã yêu dã quỳ tới mức yêu là cống hiến.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Có những lý lẽ vô cùng giản đơn ở giữa cuộc sống xô bồ. Đó là khi bạn yêu thương một loài hoa thì bạn sẽ nhận được mùi hương và vẻ đẹp của nó dành cho bạn. Khi bạn không có yêu thương thì cho dù loài hoa ấy có đẹp đến cỡ nào, có thơm đến nhường nào thì vĩnh viễn nó chỉ là một loài hoa tầm thường vô tri. Như bạn từng tầm thường và vô tri trong suy nghĩ của người khác…<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEihu8o8A2zXMsuSW_AbW5US7QjPfN4sLiMzp_cebvhWO1esWBhI0f6-oZk6YtfV7faXToooIHPKc6uSHrt7wRxZpLeMm5NIgStMslHbBMxpmcUrQ9YzEfvSyHNwrZnakQi9HuUww6AAbCj04cgjP6vE6RoHBvzFoxu9Mqch-iz9zDSWmILqYadL3yhKGw/s400/co-gai-da-quy-2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="396" data-original-width="400" height="317" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEihu8o8A2zXMsuSW_AbW5US7QjPfN4sLiMzp_cebvhWO1esWBhI0f6-oZk6YtfV7faXToooIHPKc6uSHrt7wRxZpLeMm5NIgStMslHbBMxpmcUrQ9YzEfvSyHNwrZnakQi9HuUww6AAbCj04cgjP6vE6RoHBvzFoxu9Mqch-iz9zDSWmILqYadL3yhKGw/s320/co-gai-da-quy-2.jpg" width="320" /></a></div></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Một ngày dã quỳ, tôi phong thanh những cơn gió lành lạnh từ hơi núi phả ra, một vài con đường đã khô khan mùa mưa cuối. Nhìn lên phía trên kia cao nguyên đang bừng tỉnh, tôi cúi đầu mà cười, tôi ngoảnh mặt mà hiền, tôi se sắt mà yêu, tôi dùng dằng mà thương, tôi hối hả mà nhớ, tôi cũng thấy mình vàng dại vàng hoe. Này em cô gái dã quỳ!</div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-89811602849877515152022-04-21T03:28:00.000+07:002022-04-21T03:28:04.690+07:00Ở lại Cao Bằng<p style="text-align: center;"> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjd07F0oH6JKlkbNwYcE9tCkGTifBcndiAS11--pvz3MczNa82Y3QNLcLE0YM86Ws1o_zf3eqXTX_ZIW1E96YCGvx7wVGWKtfEaE47MW3nwUcWjxFIWVQpKhPamWgOFtm3-kv4m0q9rzO6aR7aGbGdzTquwz-kNbuGZXV6a6oyKlOtyn_duOUgmP2VQHg/s1000/%E1%BB%9E%20l%E1%BA%A1i%20Cao%20B%E1%BA%B1ng.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="664" data-original-width="1000" height="425" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjd07F0oH6JKlkbNwYcE9tCkGTifBcndiAS11--pvz3MczNa82Y3QNLcLE0YM86Ws1o_zf3eqXTX_ZIW1E96YCGvx7wVGWKtfEaE47MW3nwUcWjxFIWVQpKhPamWgOFtm3-kv4m0q9rzO6aR7aGbGdzTquwz-kNbuGZXV6a6oyKlOtyn_duOUgmP2VQHg/w640-h425/%E1%BB%9E%20l%E1%BA%A1i%20Cao%20B%E1%BA%B1ng.png" width="640" /></a></div><p></p><p><i><br /></i></p><div style="text-align: justify;"><i>Buổi chiều cặm cụi nắng vàng, những giọt hoàng hôn xuyên qua kẽ đá, luồn qua vách lá mà sáng lên trên màu áo chàm của những người Tày đang lom khom làm Then. Tiếng xà tích chạm vào tiếng đàn tính tình tịch u ơ bìa rừng giữ chân những người ở lại Cao Bằng.</i></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Then còn đợi nắng đỏ, Then còn đợi gió xanh, Then còn đợi tiếng xà tích xập xòe, Then còn đợi tiếng đàn tính lập lòe, những biên ải thần tiên. Rồi Then về như nước, rồi Then chảy từ trời, Then dìu cây đàn tính ngồi xuống đây, Then lắc những xà tích xênh xang âm điệu bằn bặt ngả xuống đây, chiếc quạt từ tay người đàn bà Then mở ra phành phạch, loạch xoạch mái đầu, nghiêng nghiêng căn Then phục vụ tổ nghề.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Ai lên Cao Bằng, ai về Cao Bằng, ai ở lại Cao Bằng mà không ngập ngừng hát then - đàn tính, một hình thức sinh hoạt có vị thế quan trọng trong tín ngưỡng của người Tày.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi như người bị bắt hồn, chiều về chập choạng cành phan. Tôi như người mảnh mai khói nhang đợi tiếng quạt phành phạch của người đàn bà Then mà đi mây về gió. Nào ai còn đó thấp thó bìa rừng, hồn ai còn đó tính tinh lưng chừng, tiếng xòe tiếng xoẹt hỏi tổ hỏi tiên, tiếng chòe tiếng choẹt, núi rừng linh thiêng?</div><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US" style="background: white; color: #333333; font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-weight: bold; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><iframe allowfullscreen='allowfullscreen' webkitallowfullscreen='webkitallowfullscreen' mozallowfullscreen='mozallowfullscreen' width='376' height='266' src='https://www.blogger.com/video.g?token=AD6v5dxe2oBa3c171ObUs66Ad5IZn-AYNbw8He8TyXTxv4HQMojCgoH9KQH-kqZ8GrGfXYAVETrDDnbROSc3hIg32w' class='b-hbp-video b-uploaded' frameborder='0'></iframe></div><br /><div style="text-align: justify;">Người ta quan niệm, những người hành nghề Then là những người được tổ nghề lựa chọn, họ là “quan dăm” (quan âm), chuyên hành nghề để cứu nhân độ thế. Không biết có phải lý lẽ này mà một ngày ở Cao Bằng, một ngày sống Cao Bằng, một ngày yêu Cao Bằng nếu không thấy điệu tính lời Then thì bạn đã bỏ bê hồn rừng hồn núi ở một chốn nào. Như thế đâu phải ở lại Cao Bằng.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi từng đi bụi bằng xe máy mà tiến vào con đường Trà Lĩnh – Tổng Cọt nhiều thử thách để hai vai thấm mùi gió núi, hai chân bám bụi đường đèo và thời gian nằm trong con mắt khi phóng nhìn đoạn đường hiểm trở. Những tưởng như đời mình vừa bước vào một cuộc du hí mà chỉ có những cơ duyên may mắn hiếm hoi mới đặt mua nổi một chặng hành trình. Làng Tổng Cọt nổi tiếng với cây đa cổ thụ và chợ phiên trâu mỗi sớm cuối tuần. Trong khi đó, con đường vượt đèo Mã Phục, vượt qua Quảng Uyên là lựa chọn của số đông những người ưa thích được khám phá. Được đánh giá là một trong những con đèo nổi tiếng nhất miền Bắc, đèo Mã Phục sở dĩ có tên như vậy là vì hai bên đường quốc lộ có hai khối đá vôi, thành dựng đứng chầu vào nhau như hai con ngựa nằm phủ phục. Thì cũng nghe sách vở ghi thế, nhưng tôi vẫn luôn đánh dấu lại những dấu mốc địa danh theo cách của mình. Chẳng phải đó cũng là điều thú vị mà không phải lúc nào chúng ta cũng có cơ hội.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Vượt qua những khúc cua tay áo, những dãy núi thâm thấp nối tiếp nhau, phía bên này dốc trải dài những cánh đồng hoa tam giác mạch tim tím mím môi vào mùa xuân và những ruộng ngô đang ghì chặt lấy đất bỗng ồn ào xanh rì roạt khi mùa hè xoải tới.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Cao Bằng như một niềm đam mê bất tận, ủ những buổi chiều vào sâu bóng núi, gài những đêm hồng tan chảy vào than, những ánh mắt người xòe xoẹt lửa than, những lời thủ thỉ đang đêm mênh mang. Và phải là những thanh âm đàn tính, cây đàn của trời, bầu đàn của đất, rủ rê khói nhang về chầu tiếng xập tiếng xeng, những mái đầu ngoăn ngoắt, những tay quạt thoăn thoắt, tung lên bùa mê.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Then có nhiều nghi lễ, cũng tùy vào yêu cầu của gia chủ mà thầy Then thực hành nghi lễ để giúp gia chủ cầu bình an. Nhiều loại nghi lễ của Then bao gồm: Then cầu an giải hạn (thường diễn ra vào dịp đầu năm); Then nàng hang, (thường diễn ra vào dịp trung thu); Then cúng mụ, (diễn ra vào dịp cúng đầy tháng); Then thôi tang; lẩu Then, đây là nghi lễ lớn nhất của nhà Then… Lẩu Then có nhiều loại, lẩu Then khai quang, lẩu Then tăng sắc, lẩu Then khao quân, lẩu Then cáo lão.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Một lễ Then, quân Then phải trải qua nhiều cung cửa để đi từ gia đình chủ lễ lên trình diện Ngọc Hoàng: thổ công, thành hoàng, táo quân, tổ tiên, pháp sư, cửa tướng, đường ve sầu, cửa do người làm Then không thành cai quản (khau khắc khau hai…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi ở lại Cao Bằng một dịp mãn xuân năm ấy, vùng núi cao Đông Bắc giáp với cao nguyên đá Hà Giang, Tuyên Quang, Bắc Kạn, Lạng Sơn. Giữa những giao thoa của rừng, giữa những âm ba của đất, điệu tính lời then dẫn tôi về những đêm sâu chất ngất, những linh thiêng ẩn dật, mê hồn đàn tính, mê hồn những người đàn bà Then, những người đàn ông Then.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Nhìn quanh quanh đây, rừng mở cửa rừng, núi mở của núi, đất mở cửa đất và tiếng đàn mở cửa cho những linh hồn trở về. Này hồn về đâu, này hồn đi đâu, này hồn nằm đâu, này hồn ngủ đâu, mà tiếng xà tích xập xòe, mà tiếng đàn tính minh minh u u nắm lấy câu hát Then lập lòe len lỏi vào chiều, liêu xa liêu xiêu vịn vào bóng đêm mà vươn vai mở lối. Lối của người già, lối của người trẻ, đường một ngày dài, dốc một đời ngắn, vẳng vơ tiếng đàn, bằn bặt tiếng đàn, dòng then quẩy lên, lên chợ Đinh Trung trên trời vui chơi, kẻ ốm người đau nghe Then mà tâm bệnh tiêu tán.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Ở lại Cao Bằng. Ở lại Bản Giốc, ở lại dòng thác, ở lại nơi nào tâm tư tháng ngày mà tôi vẫn ngỡ, qua cầu Bằng Giang ngược về Hòa An. Có những buổi chiều sương mai chờ ai chân ruộng đỉnh đèo, tôi lo xo hơi núi, tôi lụi cụi tiết rừng, tôi ngập ngừng đầu bản, mà nghe tiếng đàn, mà nhìn điệu Then, ngỡ mình như khói sương cũng cứ thế bay lên mon men.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Những đêm rừng chập choạng. Con ma ngân nga bìa núi. Chiếc áo chàm đen của người Tày lại choàng lên những điệu hát cổ, những câu hát nứt ra từ vách núi, tiếng quạt thoạch thoạch, tiếng đàn tính tinh, tiếng xà tích leng pheng, tiếng người ngú ngớ. Tôi nhập mình vào bóng đêm, tôi nhập hồn vào đội quân Then, mà âm binh âm tướng núi rừng. Bước chân chẳng còn ngập ngừng, tôi co lên và chạy. Nào ai đàn tính, nào ai hát then, nào ai bỏ những bon chen, cành phan phần phật, đêm về sánh mật, đêm gật đêm gù. Hồn tôi đã lú. Ơ Cao Bằng ơ. Hồn ai đã cũ. Ơ Cao Bằng ơ…</div><p></p>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-42132673920046783042022-04-07T23:42:00.017+07:002022-04-08T00:26:59.994+07:00Thương lắm Phồng ơi!<br /><br /><div style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEheMHtWb_yfgld215_29OzgWABX-wJ9GgkW6vjTNKb_MW04X_9cRprSK93XmMVbK3zSlBx49_xc_4ZdWYBsZJQe23LXEiH5a5EgegPPfyNK4ZaIPO_7Y22SoLWp7buOfUPtP75e8BeOCE122IrbIQYcQ56GkSquTvawLl0E7qBHin-uNbz7E91x9K11BA/s1024/Th%C6%B0%C6%A1ng%20l%E1%BA%AFm%20(2).png"><img border="0" data-original-height="681" data-original-width="1024" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEheMHtWb_yfgld215_29OzgWABX-wJ9GgkW6vjTNKb_MW04X_9cRprSK93XmMVbK3zSlBx49_xc_4ZdWYBsZJQe23LXEiH5a5EgegPPfyNK4ZaIPO_7Y22SoLWp7buOfUPtP75e8BeOCE122IrbIQYcQ56GkSquTvawLl0E7qBHin-uNbz7E91x9K11BA/s16000/Th%C6%B0%C6%A1ng%20l%E1%BA%AFm%20(2).png" /></a></div><br /><div style="text-align: justify;"><i>Hà Nội hoa sữa hoa sưa. Sài Gòn bay lá me rơi. Hải Phòng bung trời phượng vỹ. Có gì lạ đâu, chỉ là yêu thương không nói nổi lên lời. Thương lắm Phồng ơi!</i></div><br /><div style="text-align: justify;">Những dấu lặng chói chang dành riêng cho mùa hạ, tưởng như nhiệt thành và yêu thương chẳng bao giờ lụi tàn. Ngước mắt nhìn lên, tháng năm bừng cháy, ngoái đầu nhìn lại nẻo đường réo rắt thanh xuân.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Phượng không phải là một đứa kiêu kỳ. Phượng năm nào cũng đỏ nhưng chẳng phải là đứa kín đáo thâm trầm. Phượng sôi nổi, phượng là đứa chưa gọi đã thưa, chưa nhớ đã về, bởi vậy phượng thường vỡ òa xúc cảm. Chẳng cần biết phượng đến từ đâu, dẫu có từ Madagascar, các cánh rừng ở miền tây Malagasy, thì với đám học trò phượng luôn đến từ tình bạn. Nhưng có một điều hẳn ai cũng biết, phượng đẹp nhất nơi đất cảng, thành phố quê hương mà nhiều khi người ta gọi nó là xứ Phồng.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Hải Phòng đó những ngày buông lửa, cơ man non tơ biếc biếc trên da thịt mùa hè, nhiều người lầm tưởng phượng gian díu với loài ve trỗi lên bản tình ca màu đỏ, rạc nắng, rạc gió, rạc những đôi mắt học trò nhìn sâu vào đâu. Giá như không có mùa phượng vỹ, người ta chẳng đủ một khát vọng mùa hè. Giá như không có mùa phượng vỹ, đằng sau những ô của sổ mái vòm bọn học trò ngơ ngác khát lửa nhìn nhau. Và giá như không có mùa phượng vỹ Hải Phòng ấy có lung linh xứ Phồng.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Men theo con đường xanh nắng bạc gió bên dòng sông Cấm, chạy vội lang thang cầu Đất, cầu Rào, nhiêu khê lối về chợ Sắt, bến Bính, thỏa thê Lạc Viên cho tới Kiến An. Tôi đã đi qua bao mùa Hải Phòng nắng lửa, xứ Phồng yêu thương luôn nhắc nhở những con đường.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Ở Việt Nam chẳng riêng gì Hải Phòng đất cảng. Dọc từ Bắc vào Nam, trên dải đường chữ S đâu đâu chẳng hình bóng những con tàu. Vậy nhưng không ở đâu người ta cảm nhận được rõ rệt những chuyến đi xa, những bàn tay vẫy, những trái tim ủ đậy, và những giấc mơ bặt sớm bặt chiều ngả vào thương nhớ ngất ngây.<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbr3FmU23lWrCRPXRGJaqa5jguIa4NOnMuBCfsJJpk_iJJwNmeVse4TgxZ3zqauRRpmfFOx9Ap2Roiub8tBJgT060SXpUnilcfH79Q2vgSdEYFPL3LHHzi75YwAWJUnIxagYTK0-6_kJau9ToM40MPBUr3S93Xxt5Zkm_4XBZf3bs_dC6RZt7QC88j0Q/s960/hai-phong.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="664" data-original-width="960" height="277" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbr3FmU23lWrCRPXRGJaqa5jguIa4NOnMuBCfsJJpk_iJJwNmeVse4TgxZ3zqauRRpmfFOx9Ap2Roiub8tBJgT060SXpUnilcfH79Q2vgSdEYFPL3LHHzi75YwAWJUnIxagYTK0-6_kJau9ToM40MPBUr3S93Xxt5Zkm_4XBZf3bs_dC6RZt7QC88j0Q/w400-h277/hai-phong.jpg" width="400" /></a></div><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi cũng từng là kẻ ra đi ở bến cảng này, từng quay đầu về nơi đất cảng này, từng yêu thương ngóng đợi ở thành phố này, bởi vậy mà Hải Phòng trở thành quê hương có gì lạ đâu. Cảng biển Hải Phòng chẳng phải là nơi nước sâu, cũng chẳng phải là vùng xanh trong ngăn ngắt, Hải Phòng phải là thứ phù sa châu thổ, ngấm ngầm tuôn ra vào nơi mặn gió, mặn nước, mặn người, mà vươn vai những hình hài, Phồng lên trong nắng ban mai.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Về mặt địa lý Hải Phòng hình thành từ một doi cát xưa kia, thứ đất không chân, nên nó chẳng bao giờ cần từ tốn, cứ đùn lên, cứ bão yêu, cứ mưa giận, cứ nắng thương, cứ phải phồng rộp những cung bậc cảm xúc. Bởi vậy mà người ta đọc chệch đi gọi Hải Phòng là Hải Phồng lúc nào chẳng ai người hay.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Hải Phòng như tính khí con người Hải Phồng, cứ phải ăn sóng nuốt gió, cứ phải đè bão lướt giông, cứ phải tần ngần lêu bêu cháy lên những mùa hoa rực lửa. Phồng lên mà nhớ, Phồng lên mà thương và rộp lên nức nở những hồi còi tàu rục rịch đêm hường.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Cho ai thương ai mà ôm ấp bờ vai ngang tàng, cho ai quên ai mà te tái đường dài Hàng Kênh, cho ai say ai mà êm mà đượm những ngả đường Vĩnh Bảo, cho ai nhớ ai mà húp xì húp xụp tô bánh đa cua Trần Phú, Minh Khai.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Sống đâu cũng vậy, ở đâu cũng vậy, đi đâu cũng vậy, yêu ai cũng vậy, ghét ai cũng càng vậy nữa, người Hải Phồng luôn hồ hởi “Hải Phòng đó hiên ngang chỉ biết ngẩng đầu”. Câu hát cứ như một câu kinh nguyện cho linh hồn mỗi sớm, bằng an cho linh hồn mỗi tối và thương yêu ấp ủ cho những linh hồn Hải Phòng xa xứ tận đẩu tận đâu. Người ta tự hào, người ta hào sảng, người ta dông dài, người ta rực rỡ, nhưng sẽ chẳng khi nào người ta chìm sâu. Hải Phòng là không lòng vòng. Hải Phòng thì chỉ có Hải Phồng mà thôi.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Lại nhớ những lần tôi đi biển xa, những đêm trời mù tàu về một đốm mơ màng, xa xa trong đêm Hòn Dấu nhoe nhoáy những ánh chớp hải đăng. Kể cũng là điều thú vị thứ chớp sáng hải đăng Hòn Dấu Hải Phòng cũng Phồng lên đến lạ. Ngọn hải đăng 120 năm tuổi vẫn làm người ta phải sững sờ từ khoảng cách 22 hải lý, ánh sáng trắng và chớp đèn theo chu kỳ 15 giây, làm những con tim ở xa về bối rối, những ánh mắt ở xa về mong đợi, những mỏi mòn ở xa về thư thái, và những những nhịp đập nơi bờ bến lại có dịp Phồng lên yêu thương.<div style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEif4TAs-spdVs_03Z3fW3XTA73GVJseS4s_OLHjq7KbdEDVGAAZ7_tIdlJ-zDkg51w2PvgVS2EZ9OlbU6DIRzWeJ566A6jdfLGsjib25kx43SLm1-qXVM76l527cT77ZavTC28yHAQJ3QVAjTges5UvWl7zV8yMlzzJTqT6DLrTZWMaM0pq90T9BCy3cw/s2048/thuong-lam-phong-oi.jpg"><img border="0" data-original-height="1295" data-original-width="2048" height="253" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEif4TAs-spdVs_03Z3fW3XTA73GVJseS4s_OLHjq7KbdEDVGAAZ7_tIdlJ-zDkg51w2PvgVS2EZ9OlbU6DIRzWeJ566A6jdfLGsjib25kx43SLm1-qXVM76l527cT77ZavTC28yHAQJ3QVAjTges5UvWl7zV8yMlzzJTqT6DLrTZWMaM0pq90T9BCy3cw/w400-h253/thuong-lam-phong-oi.jpg" width="400" /></a></div><br /></div><div style="text-align: justify;">Ngưỡng vọng lắm nhưng tôi lại không phải là chàng trai đất cảng. Tôi chỉ là người đàn ông của xứ lúa Thái Bình. Yêu Hải Phòng, chảy trong mình dòng máu Hải Phồng thì cuối cùng cũng nên lấy một cô Phồng làm vợ. Điều đó chẳng phải là một lẽ tất nhiên ở đời. Một cô vợ Phồng là chuyện mơ ước của nhiều kẻ trong đời. Ai bảo gái Phồng hư vợ Phồng hư, tôi thì bảo chỉ có những kẻ hư mới không nhận ra cái ngoan của gái Phồng, cái ngoan của vợ Phồng.<span><a name='more'></a></span></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Lâu nay không còn được rục rịch tàu bè phả còi mấy hồi, mỗi lần về Hải Phòng tôi ngoan ngoãn đáp máy bay xuống vùng trời Cát Bi bé nhỏ yên lành. Cảm giác sau khi thắt chặt đai an toàn, lòng tôi vẫn cứ run run, không phải run vì sợ, mà run vì những cảm xúc khó nói lên lời. Giống như tôi ngày xưa đem con tàu va vào những bờ bến cũ, giống như ai ngày xưa thảng thốt mấy bận còi dài, thương như ai ngày xưa cứ Phồng lên mê mải. Có đôi khi quay đầu nhìn lại, cũng chẳng nói lên lời, cũng chẳng yêu lên lời, cũng chẳng quên lên lời: thương lắm Phồng ơi!</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><p style="text-align: justify;"><span style="font-size: x-small;"><i>Ảnh: Lê Cao Hải</i></span></p>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-46888078651428257442022-03-27T15:31:00.001+07:002022-03-27T15:31:18.327+07:00Cúc họa mi<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjcxwoqj4VQILD96Pv9wXwsXAgR_Jv6MHGWmJg46m8SeL6zJO5Y-ZgNn0xjJdI8omnafL5n3GelqflHbSrGP2e9BPs285qIUJvDDwI2eFJcWGIAMc-YBN4bdYhUHtyrCeUcHKIg7WZtYuMRVYh3IjGwgl9hmtYPH1GqN7C57mBjbiAnc3AdrOGP7y6cTw/s720/C%C3%BAc%20h%E1%BB%8Da%20mi.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="480" data-original-width="720" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjcxwoqj4VQILD96Pv9wXwsXAgR_Jv6MHGWmJg46m8SeL6zJO5Y-ZgNn0xjJdI8omnafL5n3GelqflHbSrGP2e9BPs285qIUJvDDwI2eFJcWGIAMc-YBN4bdYhUHtyrCeUcHKIg7WZtYuMRVYh3IjGwgl9hmtYPH1GqN7C57mBjbiAnc3AdrOGP7y6cTw/w400-h266/C%C3%BAc%20h%E1%BB%8Da%20mi.png" width="400" /></a></div> <br /><br /><div style="text-align: justify;">Buổi chiều chênh vênh lửng lơ trên những ngọn triều đã đổi hướng căng bọt gió đông. Ngồi từ cái buổi chiều của tuổi trung niên nhìn ra thế giới, cảm giác như mình đang ở trên một căn gác xép bộn bề, muốn làm việc này, muốn xếp việc kia mà đôi bàn tay lóng ngóng không nỡ làm không gian nhoài về phía trước. Thời gian của tôi cũng như những ngọn triều kia, cưỡi lên những dòng hải lưu chu du mà trong lòng vẫn biết càng lạnh vắng, càng nhớ nhung, càng cô đơn nghĩa là một phần tươi đẹp của chính mình đã đang ngất ngư dâng đầy hay cạn kiện ở một con nước trái chiều. Từ phía biển, từ phía Nam, từ phía của mùa đông luôn mơ hồ với khá nhiều người tôi đã cảm giác Hà Nội đang thay đổi hồn phách bởi loài cúc họa mi.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Hoa cúc nhiều tên, nhiều tượng trưng ẩn ý, vậy nhưng dễ dàng chiếm đoạt tâm trí người ta lại là loài cúc họa mi bé nhỏ, đã đôi khi khiêm nhường bên những chặng đường ta qua như một loài hoang dại. Không cần thương hiệu, không có slogan và đương nhiên cả cái vẻ bề ngoài chẳng phải kiêu kì, nhưng cúc họa mi lại trở thành mùa vụ, trào lưu, nương náu tâm hồn. Âý là khi họa mi biết nhường nhịn cái đẹp và sẵn lòng làm tấm gương soi cho những vẻ đẹp cuộc đời. Phải chăng điều đó đã làm cho loài cúc họa mi thêm một lần bất tử mỗi khi Hà Nội chạm Đông?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đã hơn hai mươi năm rồi, khi những vui buồn còn đang ngủ gà ngủ gật trên tuổi thanh xuân, một ngôi nhà nhỏ lọt thỏm giữa cánh đồng ven đô Hà Nội, mùa đông vờ vĩnh những giận hờn. Yêu thương, ai bảo em là cúc họa mi.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Chúng tôi lớn cùng nhau dưới mái trường THPT Chuyên Thái Bình. Sau này lên Hà Nội không còn cùng bàn chung lớp, Phượng vào học Phân Viện Báo Chí Tuyên Truyền, còn tôi theo ngành Quốc tế học, Khoa học xã hội và nhân văn. Dẫu vậy tôi vẫn gặp Phượng luôn, có khi ở lại cả tuần cùng Phượng và anh trai. Phượng là đứa con gái nết na, biết lo toan cho gia đình, đôi khi Phượng còn toan lo cho tôi khác nào một thứ của nợ mắc dịch. Tôi biết thế và tự mãn với điều đó.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Chúng tôi không phải là kẻ yêu người thương, cũng chẳng là thứ ngôn tình cúc họa mi hằng đông giữa bầu trời se xám, làm người ta ấm áp gấp gáp bằng một thứ màu trắng an nhiên. Bạn bè ở giảng đường và ký túc xá có đôi khi chột dạ nghĩ tôi và Phượng kẻ yêu người thương. Ai bảo thỉnh thoảng tôi đến ký túc ngủ vùi vài giấc đông lạnh lùng.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Lại nhớ về ngôi nhà nhỏ giữa cánh đồng ven đô lọt thỏm giữa những xô bồ Hà Nội. Một cánh đồng xám ngắt, một mùa gió hanh hao, nơi chúng tôi cứ ngồi hát hết bài nọ đến bài kia mà không biết mỏi. Có đôi khi tôi đến và mang theo cho Phượng một bó họa mi. Tình thế còn gì? Nhưng không phải là tình yêu... Hình như họa mi không có sứ mệnh để trao gửi một ái tình? Mà ở đời những ái tình không bưu cực, không địa chỉ chuyển phát lại là những ái tình bền lâu nhất?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Hà Nội ngày giao mùa không quá lạnh. Cho đến bây giờ tôi vẫn chẳng thể gọi tên một cách chính xác cảm giác đó. Nắng vẫn ấm áp là vậy mà gió đã làm ngơ lạnh lùng. Đôi lúc chỉ cần một cơn gió se se lướt qua cũng đủ khiến bầu trời muốn khóc và tâm trạng của người ta thì trở nên mộng mị vô thường. Nhưng may mắn thay vì giữa cái u ám ấy, người sống ở Hà Nội vẫn được tận hưởng những giây phút bình yên, lãng mạn đến ngẩn ngơ khi tình cờ bắt gặp một gánh cúc họa mi trắng trong dịu dàng.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi nhớ lời đề từ của một cuốn sách nhỏ: "Cúc Họa Mi, dành cho người biết chạm, dành cho người biết yêu, dành cho người nghĩ nhiều, và cho ngày đông giá...loài hoa cánh trắng mỏng manh ven đường mà bao nhiêu nội lực...Bình thường, chứ lẽ nào tầm thường, phải không em?"</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Như lời ước hẹn, hằng năm tháng mười một lách cửa cũng là khi bộn bề trắng muốt, mỏng manh họa mi dắt díu mùa đông về Hà Nội. Những bông hoa nhỏ nhoi với cánh hoa bé loe xoe, xếp đặt ngay ngắn, xen giữa là chút nhụy vàng của nắng, gói gém chút mảnh mai yếu đuối của mây, đơn giản thế thôi mà xinh, mà tươi, mà thương đến lạ lùng. Cúc họa mi là món quà đặc biệt mà Hà Nội dành cho những ai yêu nó, chưa kể là một lời ngỏ cho những người ghé qua đây mỗi buổi đông về.<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJzpLx4kBafhX7q1Ihdjpwc_rPZAg303GYjHr-oelINfVSB_2RiL0sejxy1gTaQ7kDxy88Mn2eE4YxO0NIXqvpqu_f39iBpWK9ZXzUuk6cfFTT4te3RliXfi70q6UZEYRNg6zxkh05Q4abtTSodjaIsFt1x_6K7e3u9bbrCPjfoR-vBwP8KhpXx1a0Aw/s510/cuc-hoa-mi-removebg-preview.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="510" data-original-width="489" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJzpLx4kBafhX7q1Ihdjpwc_rPZAg303GYjHr-oelINfVSB_2RiL0sejxy1gTaQ7kDxy88Mn2eE4YxO0NIXqvpqu_f39iBpWK9ZXzUuk6cfFTT4te3RliXfi70q6UZEYRNg6zxkh05Q4abtTSodjaIsFt1x_6K7e3u9bbrCPjfoR-vBwP8KhpXx1a0Aw/w384-h400/cuc-hoa-mi-removebg-preview.png" width="384" /></a></div><br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Cúc họa mi vén màn bảng lảng khói sương mà hiện hữu vào những ngày chớm đông thầm kín, thời gian cúc nở rất ngắn khoảng hai đến ba tuần là tàn. Mỏng manh và tinh tế. Họa mi thể hiện bạn là con người nồng nhiệt và đặc biệt chân thành, luôn luôn biết an ủi người khác bởi vậy có rất nhiều bạn bè thân tín chung quanh. Chợt nghĩ cúc họa mi sao mà giống bạn tôi đến vậy...</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Họa mi được trồng phổ biến ở những bãi bồi sông Hồng tại khu vực Nhật Tân. Hoa không có mùi hương quyến rũ, cũng không có vẻ đẹp kiêu sa khi đứng một mình, nhưng khi là một bó hoa hay một vườn hoa thì bất cứ ai cũng cảm thấy đắm say. Tôi đã đi qua bao mùa cúc họa mi, đã đi qua biết bao những ngày buổi chiều quên nắng, biết bao ngày Hà Nội giấu ngọt bùi vào thưa vắng, trầm tư mà yêu.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi đã bắt gặp hình ảnh những cô gái lạc vào vườn họa mi. Dường như bất kể cô gái nào lạc vào đây cũng không còn giữ được thần thái của mình nữa. Khi ấy là cốt cách của cúc họa mi mất rồi. Em chỉ là cúc họa mi, em là một ngày đổi gió, em là khoảnh khắc chạnh lòng níu giữ cái bảng lảng đông sang còn vấn vít mùa thu ở lại. Có đôi khi tôi ước mình là một buổi chiều mỏng, đem chút nắng tàn của mùa thu mơ màng, ở lại những khu vườn họa mi lạc lối, thắp lên mắt môi những kẻ đương thời.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Em đi nhặt nắng giữa cánh đồng họa mi, em đi buông gió vô ưu cho những ngày tơ vương cũ. Ai bảo cúc họa mi không phải là một thứ ngôn tình... Người ta xinh, người ta yêu, người ta lạnh, người ta cô quạnh, nhưng họa mi thì chưa bao giờ tạnh trong những mùa bình dân.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Dường như loài họa mi biết cách tôn thêm vẻ dịu dàng của phụ nữ. Hay cúc họa mi từ đời trước, từ kiếp trước, từ nhớ thương ngàn xưa ngày trước đã mang vóc dáng hình hài nữ nhân...Bởi thế mà đừng bao giờ ngạc nhiên loài hoa về gõ cửa, phố phường xô nghiêng những vui buồn hay yêu thương đã từng tắt lửa, đón em trở về.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Họa mi đến rồi đi nhưng yêu thương còn ở lại mãi. Vì mùa hoa chỉ trong khoảng hai tháng ngắn ngủi, nên nó luôn khiến cảm xúc con người ta chưa trọn vẹn, cứ hụt hẫng, cứ bâng khuâng và cứ thế người ta lại chờ đợi mùa cúc hoạ mi năm sau. Năm sau, năm sau và rồi nhiều năm sau nữa, họa mi vẫn thế chỉ se sẽ lời yêu, chỉ mỏng mảnh dịu dàng khiến cho Hà Nội miên man trong niềm ngơ ngác. Có ai và có tôi, đã từng ngác ngơ trong niềm miên man ấy. Hà Nội thở dài...</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Dòng sông Hồng chảy từ đâu mà về quanh co những bãi bồi Hà Nội. Mây trắng từ đôi mắt người Sơn Tây phải chăng cũng dìu dịu buông xuống nơi này. Họa mi cứ thế, hồn nhiên như một tình ca của hồn sông, của hình đất, của ưu tư lắm thay những nẻo mây trời...</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi xa Hà Nội như một tiếng thở dài. Tôi quên Hà Nội như một lời vu vơ. Tôi yêu Hà Nội như cái nhìn ngang rất vội. Tôi phụ tình Hà Nội từng mùa, từng mùa bối rối họa mi. Ở bờ cõi nhân gian nào còn thứ màu trắng tinh khôi hơn cúc họa mi? Ở một cánh đồng ngôn tình nào còn có những yêu thương bè bạn như tôi và Phượng đã đi qua? Thế giới ồn ào. Thế giới cay nghiệt. Thế giới muôn trùng. Xin cho giữa đời này em chỉ là cúc họa mi...</div><div style="text-align: justify;"><br /></div> Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-45019881835913702272022-03-17T01:44:00.001+07:002022-04-08T20:20:04.505+07:00Người đàn bà của đất<br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhJqx1r5uRdlKWWU2jMERzTttGGLOxbyB7byk0rxmLm3M-M9mfPHr3f0f-duLSFqE0c6X_h5sWGF_AeJLoFnWYnvXp41fuva57nRKhOzNV-luaUftaJUz67GrbiIg4WJgNHlAzwuVO6v_rxNNjswM3wsIYs0VF3KTeXifFfmbe8PyEexeeXC3USimdcRw=s1000" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1000" data-original-width="800" height="251" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhJqx1r5uRdlKWWU2jMERzTttGGLOxbyB7byk0rxmLm3M-M9mfPHr3f0f-duLSFqE0c6X_h5sWGF_AeJLoFnWYnvXp41fuva57nRKhOzNV-luaUftaJUz67GrbiIg4WJgNHlAzwuVO6v_rxNNjswM3wsIYs0VF3KTeXifFfmbe8PyEexeeXC3USimdcRw=w372-h251" width="372" /></a></div><div style="text-align: center;"><br /></div><i><div style="text-align: justify;"><i>Khi tôi đến nơi đây, những bông hoa xương rồng đang vươn ra từ đất, đang nở ra từ cát, đang mưa ra từ những ngọt ngào Chăm Pa. Người đàn bà Ninh Thuận uyển chuyển những bước chân xoay ngược chiều kim đồng hồ. Những người đàn bà của đất…</i></div></i><div style="text-align: justify;"><br /></div><div><div style="text-align: justify;">Đã lâu lắm rồi không mưa. Đã lâu lắm rồi những bụi cây âm thầm nghe cát bay trong gió. Và chỉ những con còng gió lăn mình trên những đồi cát trằn trọc đoán mưa rơi ở phương nào, đoán hoa nở nơi nào, đoán bước chân của người đàn bà Chăm hổn hển nơi nào.</div><div style="text-align: justify;">Tôi rượt sóng ngoài những bãi biển hoang sơ Ninh Chữ, Cà Ná, Bình Tiên mà nghe tiếng bước chân nện đất của những người đàn bà Chăm, dãi dầu đất vào cát, dãi dầu mưa vào nắng, dãi dầu những quãng đời mệt nhọc, dãi dầu những nụ gốm bung nở xòe hoa trên mảnh đất mà chế độ mẫu hệ còn đầy những ẩn nấp linh thiêng và bí hiểm.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div><div style="text-align: justify;">Mưa đã nở đầy trên những nụ xương rồng, trên những đọt thanh long non xanh, theo dấu mưa tôi trườn trên cát, tôi mê tơi cụm tháp Hoà Lai, Po Klong Garai và Po Rome. Mưa về với đất, mưa về với cát, mưa về với những ám ảnh sáng tạo của thần Siva như muôn ngàn bông hoa thôi thúc mặt trời, thôi thúc nụ cười, thôi thúc những người đàn bà Chăm nở hoa từ đất, nở hoa từ cát, nở hoa từ những đôi bàn tay ngan ngát…phù sa từ một dòng sông châu thổ trăm năm, ngàn năm.</div><div style="text-align: justify;">Ấy là người đàn bà Chăm của Ninh Thuận, người đàn bà mẫu hệ, người đàn bà tôi gọi từ đất, tôi gọi từ cát, tôi gọi từ những đam mê tổ nghề Po Klong Garai mà hình thành nên một nền văn hóa gốm – làng gốm Bàu Trúc danh bất hư truyền.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div><div style="text-align: justify;">Cách thành phố Phan Rang khoảng 10km về phía Nam, ngay trên đường quốc lộ 1A, làng gốm Bàu Trúc ở một nơi tưởng chừng chẳng có gì đắc địa thuộc thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận. Làng gốm truyền thống Chăm Bàu Trúc là làng nghề cổ xưa đã tồn tại và phát triển hơn 7 thế kỷ từ khi ông bà PôKlông Chang đưa người Chăm từ trên vùng đồi núi về đồng bằng sinh sống. Đặc biệt, đây là nơi lưu giữ nhiều nét đặc sắc hiếm có trong nghệ thuật làm gốm của người Chăm Pa xưa. Chính vì thế mà làng đã trở thành làng nghề cổ nhất Đông Nam Á, nổi tiếng với những sản phẩm gốm thủ công mang đầy những giá trị tinh hoa của một nền văn hóa cổ xưa.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div><div style="text-align: justify;">Không giống với nghệ thuật làm gốm của người Việt từ Bát Tràng hay Phù Lãng về cách làm gốm cũng như trang trí. Gốm ở nhiều địa danh khác thường phải có bàn xoay để tạo hình, có thêm lớp men để phủ phê đời gốm đời đất. Gốm Bàu Trúc của người Chăm tại Phan Rang – Ninh Thuận không dùng bàn xoay để tạo hình mà hoàn toàn dùng đến bàn tay khéo léo của người phụ nữ để nuôi nấng lên những hình hài mượt mà ý vị. Nét độc đáo này thể hiện cho những điều tinh tế, kỹ lưỡng chịu thương chịu khó người người phụ nữ Chăm truyền thống.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div><div style="text-align: justify;">Hình ảnh người phụ nữ Chăm người đàn bà Chăm làm gốm không bàn xoay, đôi chân trần dẻo dai mềm mại xoay ngược chiều kim đồng hồ làm tôi liên tưởng tới những vẻ đẹp đi ngược thời gian mà gìn giữ mà bảo tồn những tinh hoa của đấng sáng tạo Siva.</div><div style="text-align: justify;">Một buổi sáng, khi những bông xương rồng xuyên gai vào ánh mặt trời rạng rỡ, khi những hạt mưa vừa long lanh rơi ở đâu đây, nụ cười người đàn bà Chăm bừng sáng, đôi bàn chân mềm mại xoay vòng, xoay theo những hình hài của đất, đôi bàn tay mien man uốn lượn theo những dáng ai chờ ai đợi ai. Tôi gọi đó là người đàn bà của đất.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div><div style="text-align: justify;">Người đàn bà bà của đất, đi ngược chiều kim đồng hồ, xoay ngược chiều kim đồng hồ, xoay ngược lại những diễn tiến của vũ trụ, của tạo hóa, để giữ lại những tinh hoa cho đời. Chẳng phải đó là vẻ đẹp không phải thánh thần mà đã là thánh thần. Ơi những bông hoa từ đất, ơi những bàn tay từ đất, ôi những tâm hồn từ đất. Và những người đàn bà của đất!</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div><div style="text-align: justify;">Để chọn nguyên liệu làm gốm tốt, đất sét phải được lấy từ bờ sông Quao sau đó đem về đó đập nhỏ và trộn với cát mịn nhào nhuyễn. Lượng cát được sử dụng để trộn với đất sét phải tùy thuộc theo kích thước và công dụng của mỗi loại sản phẩm. Vì vậy, gốm Bàu Trúc hoàn toàn khác biệt so với những loại gốm khác mà tôi vẫn thường thấy, bạn vẫn thường thấy, người người vẫn thường ngắm nhìn.</div><div style="text-align: justify;">Khác với cách làm tạo hình trên một cục đất lớn sau khi được nhào nhuyễn. Gốm Bàu Trúc là quá trình vừa nặn hình vừa chỉnh nán để tạo dáng gốm ban đầu, sau đó dùng “vòng quơ” chải quanh thân gốm. Tiếp theo, là dùng “vải cuộn” thấm nước quấn vào tay rồi chà láng mặt ngoài của gốm để tạo nên một sản phẩm đặc sắc nhất, ra được cái hồn của gốm nhất.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div><div style="text-align: justify;">Một buổi chiều muộn ngồi cà phê vỉa hè tôi có tâm sự với một người em gái nhỏ tên Hoàng Như Phúc có cái nick name facebook ngồ ngộ Phố Mưa Bay:</div><div style="text-align: justify;">- Chuyên môn của em là âm nhạc hả em?</div><div style="text-align: justify;">- Chuyên môn của em k có liên quan gì âm nhạc hay viết lách.</div><div style="text-align: justify;">- Em làm nghề gốm.</div><div style="text-align: justify;">- Em mới làm bài hát. Anh nghe thử không?</div><div style="text-align: justify;">- Vậy ư, vì anh thấy em thường chia sẻ nhạc của mình. Anh đã nghe một vài bài. Nghề gốm thật nhiều lương duyên với nghệ thuật...</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div><div style="text-align: justify;">Những câu chuyện không đầu không cuối với Hoàng Như Phúc khiến tôi như kẻ phiêu lãng mà co chân trần chạy về làng gốm cổ. Bàu Trúc vẫn còn đó, những vựa đất sét chuyên đời làm gốm vẫn còn đó, những người đàn bà của đất vẫn còn đó.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div><div style="text-align: justify;">Một mai khi những bông hoa xương rồng vươn vai chạm vào thanh vắng, khi những mố đất sâu in hằn những đôi bàn tay tài hoa nhào nặn, khi thần Siva nở những nụ cười, những bình gốm khóc, những bình gốm cười, ưu tư?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div><div style="text-align: justify;">Một mai khi mặt trời không còn quay từ đông sang tây, khi kim đồng hồ không còn quay từ trái qua phải, thì đôi chân những người đàn bà của đất có còn đi ngược thời gian, xoay vần ngược lại diễn tiến của tạo hóa, của vũ trụ?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div><div style="text-align: justify;">Một mai, trong một buổi chiều xôn xao vắng, loe hoe nhớ, ngồi cà phê với một người em gái nhỏ, buông tay gõ nhịp messenger, cô ấy có còn vun vén nụ cười mà trả lời tôi: Chuyên môn của em không có liên quan gì âm nhạc hay viết lách. Em làm nghề gốm.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div style="text-align: justify;">Một mai, những đóa hoa vẫn vươn lên từ đất, những nụ cười vẫn nở ra từ gốm. Những bông gốm Chăm Pa giản dị mà vẫn có sức lôi cuốn con người ta đến điệu đà. Ôi những đóa hoa từ gốm. Ơi những người đàn bà của đất…</div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-60140795946667542962022-02-06T18:47:00.001+07:002022-02-06T18:47:38.614+07:00Mắt biển<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjX8KCTWDOj5Td2MPWmecWU3oMhaVToY-k6ZY9xMqGR58dWCEW1qs5dAZq1xNzChIEI_ej0DYo5BGxPOJ_Pmqae1ZtMo-nfAcX5XPLmXEn7N6R5niMs0GTeu3hsleRmFnwN9DhJ0zI5j9WybUH22h0kzMfHCAE1ZiyaLTECGcJII1eL1TpYp9AISXM6rQ=s1280" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="758" data-original-width="1280" height="380" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjX8KCTWDOj5Td2MPWmecWU3oMhaVToY-k6ZY9xMqGR58dWCEW1qs5dAZq1xNzChIEI_ej0DYo5BGxPOJ_Pmqae1ZtMo-nfAcX5XPLmXEn7N6R5niMs0GTeu3hsleRmFnwN9DhJ0zI5j9WybUH22h0kzMfHCAE1ZiyaLTECGcJII1eL1TpYp9AISXM6rQ=w640-h380" width="640" /></a></div><br /><div style="text-align: center;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><i>Xa xa khơi, xôn xao đời cát đời nắng. Gió còn ngồi trên lưng chiều mà đủng đỉnh heo may. Cây đèn biển chòng chành màu mắt em say, khóe mắt ai cay. Chẳng biết tự khi nào tôi gọi đó là mắt biển.</i></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Năm bảy tuổi, một lần đứng trước cửa biển Diêm Điền quê hương vào lúc hoàng hôn đang lên, chập choạng bầy chim gọi bạn. Tôi dõi mắt về phía Hòn Dấu, Đồ Sơn, Hải Phòng, nơi ấy đang lốm đốm những chấm sáng từ ngọn hải đăng Hòn Dấu.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Bảy tuổi với những ước mơ chẳng hề viển vông, tôi đã thầm nguyện khi lớn lên sẽ tự mình đi về phía ngọn hải đăng đó. Ngày ấy theo lời người lớn, tôi hiểu hải đăng là để dẫn dắt tàu thuyền đi tới những miền xa xôi, thỏa chí tang bồng, thỏa những ước mơ và khát khao bến bờ gặp gỡ. Nhưng càng lớn, với những trải nghiệm của đời mình thì tôi dần hiểu, hải đăng là để dẫn dắt con người ta trở về.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Trở thành một sỹ quan hàng hải, chu du đó đây trên những con tàu, đôi khi tôi chợt nhận ra rằng: thế giới này thật bé nhỏ, chỉ có những ngọn hải đăng, chỉ có những con mắt của biển là luôn mở to, thật to để dẫn dụ những con tàu về bến, để yêu thương những người đàn ông trở về với những người đàn bà của mình.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Lầm đường lạc lối giống như trong tay cầm chiếc la bàn nhưng lại đang đứng ở tâm cực bắc của địa cầu. Khi ấy thì chỉ có tiếng gọi từ trái tim, mới giúp bạn có thể hình dung ra con đường bạn cần phải đi... Và trên con đường ấy thứ ánh sáng soi đường cho bạn chính là những người đang nắm giữ tâm hồn bạn ở quê hương... Đó là cây đèn biển lớn nhất của cuộc đời bạn vậy.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đi dọc từ Bắc chí Nam, từ Đông sang Tây, từ miền duyên hải Việt Nam đến nhiều eo biển, cảng biển ở nhiều quốc gia khác, đâu đâu tôi cũng thấy những mắt biển thao thức canh dài. Mắt biển đẹp, có lúc lộng lẫy kiêu sa, có lúc lẻ loi cô đơn, có lúc giận hờn vô cớ. Nhưng ở đâu cũng vậy tôi luôn cảm nhận được sự ấm áp lạ kỳ của mỗi một cây đèn.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Những cây đèn, những mắt biển ban ngày như một vật vô tri, ấy vậy mà kể từ dạo hoàng hôn thở dài trên mỗi phiến lá, trên mỗi phiến sóng, trên mỗi âm ba điệp điệp của thời gian thì cây đèn bỗng trở nên gần gụi như có một linh hồn.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Vậy nhưng càng gần bờ, càng gần mỗi thương cảng, phồn hoa, người thủy thủ lại dễ nhầm lẫn ánh sáng của cây đèn biển với hàng trăm hàng vạn thứ ánh sáng lung linh khác. Tôi vẫn thường gọi đó là thứ ánh sáng ký sinh.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Phải đó, chúng là thứ ánh sáng ký sinh, chúng có thể dễ dàng mờ mị mắt người, mà những người đàn ông đi biển chỉ cương nghị giữa phong ba nhưng lại có thể dễ dàng sụp đổ khi họ tiến vào bờ bãi. Phong ba ở ngoài khơi xa kia khác hoàn toàn với những cạm bẫy lọc lừa nơi bờ bến. Những khi ấy chỉ có ánh sáng của cây đèn biển, chỉ có mắt biển mới cứu rỗi linh hồn.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Không hiểu sao mỗi khi nhìn ánh chớp từ cây đèn biển lóe sáng lên, khi hi vọng bắt đầu chảy vào tim tôi thì cũng là lúc tôi nhận ra thứ ánh sáng ấy có lúc quặn thắt như trái tim một người đàn bà ngừng đập trong giây lát vì tưởng chừng tiếng chân ngoài kia là của người chồng ở một nơi xa trở về. Và cũng bởi thế, bao năm rồi mỗi khi nhìn thấy một cây đèn biển ở bất kỳ đâu tôi đều có cảm giác ấy như một người đàn bà chờ chồng.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Trên thế gian này sẽ không có sự chờ đợi nào vĩ đại bằng sự chờ đợi của một người vợ dành cho một người chồng. Một cô gái chờ đợi người yêu, sự chờ đợi ấy rồi cũng tan vào sóng. Một người bạn chờ đợi một người bạn, sự chờ đợi ấy cũng sẽ tan vào gió. Chỉ có sự chờ đợi của một người đàn bà chờ chồng là sẽ tan vào ánh sáng. Một thứ ánh sáng bất tử. Ấy là mắt biển... Khi tôi thấy loe lóe chớp, khi tôi thấy loe lóe sáng cũng là lúc tôi cảm nhận được ánh mắt của người vợ yêu thương.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Bôn ba mãi rồi cũng có lúc dừng chân. Tôi chọn Vũng Tàu là nơi trú ngụ, cho những ngày dài còn mưa thương nắng, cho những đêm sâu rối bời tìm đâu, cho yêu thương cúi đầu, cho ánh mắt ngẩng đầu, cho những bước chân đừng khi nào lầm lạc. Thu như đang lên con dốc em quên, tay như như đang lay bờ vai ai thiền, ngoài hiên trầm ngâm phố, ngoài mây trầm ngâm sương và con đường chạy lên ngọn hải đăng Vũng Tàu quanh co vấn vương.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Hải đăng Vũng Tàu tọa lạc trên đỉnh núi Nhỏ hay còn gọi là núi Tao Phùng được người Pháp xây dựng vào năm 1862 nhằm mục đích chỉ đường, báo hiệu cho các tàu thuyền qua lại, nằm ở độ cao là 149m so với mực nước biển. Đến năm 1913, người Pháp xây lại ngọn hải đăng này, thay đổi độ cao ngọn hải đăng từ 149m lên đến độ cao 170m. Hải đăng Vũng Tàu là một trong những hải đăng cổ xưa nhất Việt Nam và Đông Nam Á.<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhHX3y8d2r-P5PEysHlf_r0K13eqwaCe2czWQb01i4tt3AxFf_qZQpr12ijD9qHPihbHfWsjOgtgWRddYGtLPYBfw2UAocCA7bzhnGZg44qDOIH9gq3iNeXUjaE2HsClTWZG_CXZALIaq8ck9sZn_4pTQaY79q9D_R8iQdIZTptXnu6AQoDyIqwyp-zJg=s1280" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1280" data-original-width="720" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhHX3y8d2r-P5PEysHlf_r0K13eqwaCe2czWQb01i4tt3AxFf_qZQpr12ijD9qHPihbHfWsjOgtgWRddYGtLPYBfw2UAocCA7bzhnGZg44qDOIH9gq3iNeXUjaE2HsClTWZG_CXZALIaq8ck9sZn_4pTQaY79q9D_R8iQdIZTptXnu6AQoDyIqwyp-zJg=w225-h400" width="225" /></a></div><br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Nếu có dịp đến thăm thành phố bé nhỏ của chúng tôi mà vì một lý do nào đó bạn bỏ quên cây đèn biển thì đó sẽ là tiếc nuối của bạn cho muôn ngày sau.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Trời vào chiều, những con dốc đổ thoai thoải đường lên hải đăng. Nhìn ra bốn bề thành phố, nhìn xuống thăm thẳm biển khơi, Vũng Tàu như một cô gái thừa những đường cong trác tuyệt mà khiêm tốn nằm nghiêng mình bên bờ biển.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Biển lên đèn, thành phố lên đèn, mắt những cô gái lên đèn, mắt những người vợ lên đèn, mắt tôi lên đèn. Giữa cuộc sống bộn bề bon chen, bộn bề nhỏ nhen, bộn bề thương nhớ thành quen có khi nào bạn hướng về mắt biển?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Không đâu, khi bạn đang tưởng mình hướng về mắt biển thì từ ngàn xưa, từ ngàn sau từ ngàn những câu người ta thương yêu nhau, mắt biển đã hướng về phía bạn. Khi tôi đứng từ boong tàu để nhìn về phía những ngọn hải đăng thì trong lòng, trong sự hình dung đôi khi viển vông của một người đi biển, tôi chỉ thấy nơi ấy, chốn ấy nhỏ nhoi vô cùng.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Nhưng hôm nay, ngày mai, ngày kia, những ngày sau về sau đứng từ ngọn núi Nhỏ này, đứng từ cây đèn biển cổ xưa này để dõi theo những vệt tàu đi, những vệt sóng loang, những người thủy thủ đang ngày đêm hồn treo cột buồm, tôi mới thấy nơi tôi đang đứng là vĩ đại. Phải rồi, sự chờ đợi luôn vĩ đại.</div><div style="text-align: justify;">Đừng quên khi bạn ra đi thì luôn có ánh sáng từ căn nhà bạn gọi bạn trở về. Và không ai khác người vợ của bạn, người mà mỗi chiều thắp lên khói bếp vấn vương, thắp lên cả những ánh sáng ngàn năm tơ vương, ấy chính là một cây đèn biển khổng lồ…</div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-83360373164490615912022-01-31T12:39:00.002+07:002022-01-31T12:39:52.050+07:00Yêu thương ở lại<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhysEit_MTBlNGBSiiryFt8xRJg7G1SomLftDGZNORO6CgLlrVFo6rcEkcXH0xpqMsCJY7k-JHk53EdZndj0W6agQGkFEsXEUh_HHpc3Kho3EIO0FbOtSbGFcYMZLBh3ViUWuIAjwKeTQz_meyqQMZUtDxPWvjc9NDj-aS_6NPCCV0n1AFd55cqp0Hq_Q=s612" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="407" data-original-width="612" height="426" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhysEit_MTBlNGBSiiryFt8xRJg7G1SomLftDGZNORO6CgLlrVFo6rcEkcXH0xpqMsCJY7k-JHk53EdZndj0W6agQGkFEsXEUh_HHpc3Kho3EIO0FbOtSbGFcYMZLBh3ViUWuIAjwKeTQz_meyqQMZUtDxPWvjc9NDj-aS_6NPCCV0n1AFd55cqp0Hq_Q=w640-h426" width="640" /></a></div><br />...Tết nay là nỗi lo, lo đủ thứ trên đời. Trẻ con không còn biết lá dong, bánh chưng, bánh tét. Người lớn đôn đáo bon chen cho cái tết mau qua đi. “Thịt mỡ dưa hành câu đối đỏ, ông đồ già, mực tàu, bút lông” chỉ còn trong sách vở. Muôn năm cũ lấy ai là người giữ lửa cho hồn. Tôi vụng dại nhớ mỗi độ xuân về, trên những nẻo đường thanh tân, hồn mực tàu giấy đỏ, bóng bút múa bên hè, áo the khăn xếp…<div><br />Đêm nay ai người cười mỉa gió đông? Tôi thối lòng thối dạ mà nhớ tới lâm tâm lấm tấm mưa phùn, nhớ bác tôi áo nâu chân trần quang gánh nào tỏi nào hành thoăn thoắt đường xa chợ phiên. Nhớ tết. Nhớ con gà đất nung te te gáy buổi thiếu thời. Nhớ bầy tò he xanh đỏ tím vàng ngày xưa ngày sau. Buồn bã không phải là cách để nâng niu kỷ vật. Yêu thương ở lại…Ngoài kia sầu đông…<p><br /></p><p><br /></p>
<div id="buzzsprout-small-player"></div><script charset="utf-8" src="https://www.buzzsprout.com/1930312.js?container_id=buzzsprout-small-player&player=small" type="text/javascript"></script></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-29309110970841254262022-01-26T12:01:00.001+07:002022-01-26T12:01:08.200+07:00Hạt muối cô đơn<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhusjJri5bfYaujU2RpsxcpvXhmrxi7AKHCR_MMP7giylT_AgpTu5IquC5g3jb_egAmrpVZu7NJYZ6sqCrBm-GLpkR16ABdig4MVPXkBciOQmgQQ78mTq6xhS7Uke1OYZyAUZUYNYFas7QLufLhcQ3JmwWnKP5nPOo5klboCVoTbkcfONIKBCOVwUZ6dw=s800" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="533" data-original-width="800" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhusjJri5bfYaujU2RpsxcpvXhmrxi7AKHCR_MMP7giylT_AgpTu5IquC5g3jb_egAmrpVZu7NJYZ6sqCrBm-GLpkR16ABdig4MVPXkBciOQmgQQ78mTq6xhS7Uke1OYZyAUZUYNYFas7QLufLhcQ3JmwWnKP5nPOo5klboCVoTbkcfONIKBCOVwUZ6dw=w400-h266" width="400" /></a></div><br /><div style="text-align: justify;">“Mỗi một ngày nắng lên đến đỉnh trời, buổi trưa thầm thì bỏng rát tôi tôi lại khát khô đáy mắt nhìn về phía tuổi thơ sắc màu. Những trưa nắng bỏng như hòn than hồng trong bếp lửa của bà, cánh đồng muối quê tôi trắng sắc như lưỡi dao bén thép. Khi thấy bác tôi vác cái bồ cào đi ra đồng muối, tôi nói một câu bâng quơ: Nắng quá… Bác tôi quay lại nụ cười đen nhẻm: Phải nắng, không nắng thì muối nó khóc.”</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi chưa quên bao giờ hay là nụ cười đen nhẻm ngỡ đã tạc vào những nỗi mong chờ, một điều gì đó mà tôi bé nhỏ, con sông bé nhỏ, cánh đồng này em bé nhỏ, những hạt muối lấp loáng cho ban trưa năm xưa, năm nao, thôi thổi hình hài…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Những đọt nắng cuối ngày, nắng cuối chiều, nắng cuối mùa nắng từ ký ức nắng về, dường như luôn choàng vội một sự cô đơn. Những dòng sông ồn ào, uốn mình, căng cơ từ vùng thượng nguồn đến bãi bờ đầm đìa châu thổ khi về cửa biển bỗng cạy răng chẳng nói, chỉ thấy thì thào xõa vào một niềm cô đơn, nỗi cô đơn từ chính sự trống trải tứ bề dang tay đo mấy nhịp dài hồn mê.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đã từ lâu rồi, cũng như đời nắng, đời mưa, đời sông, đời gió, đời một một người con cũng cảm thấy cô đơn lắm thay khi những người từng là chỗ dựa cho mình, từng che trở mình, từng nheo mắt ngỏ linh hồn vào muối: “không nắng thì muối nó khóc” đã theo bà Chúa Muối cai quản những nắng trưa ở một cõi nào. Mà cứ cuối năm mỗi độ nào hành nào tỏi phong thanh đường xa chợ phiên, cứ ráo riết bám vào ký ức thì lòng tôi cũng chầu chực một nỗi niềm cô đơn như nhà tranh dậu nứa, phên tre te tái con gà đất nung, tò he, xanh đỏ lơ ngơ loe ngoe.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Trong những ngờ ngợ về thời gian tôi thấy, những niềm vui kiệm lời, yêu thương kiệm lời, và những xe thồ muối ban trưa ngày xưa anh tôi, bác tôi, cánh đồng nhà tôi, vạm vỡ gió, vạm vỡ nắng, gọi đất, gọi nước, gọi mồ hôi rơi mặn lắm nụ cười. Sao tôi chưa từng biết hạt muối cũng cô đơn?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Hình như cơ cực một đời, lấm lem một mùa, chang chang ký ức nắng trưa, mặn từ giấc ngủ, đắng từng bát trời chiều thả vào canh cua thì cũng có một ngày, vài ngày hạt muối lên ngôi. Muối vất vả quen rồi, muối lam lũ quen rồi, muối hình thành bằng những cách giản đơn quen rồi, muối cũng rẻ quen rồi nên người ta quên muối là tinh thể. Một sự kết tinh từ biển, từ trời, từ những vị mặn đôi môi đã trở thành sự kết tinh linh hồn.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Muối đâu phải là thứ vô tri, những ngày đầu năm, những sớm đầu xuân người ta chầu chực muối, đón đợi muối, nghiêng mình nhận muối, bởi sự mặn mà đã kết tinh thành niềm hi vọng.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Mẹ ơi, mỗi dịp cuối năm con lại nghe mẹ nhắc nhở: ngày mai nhớ đón muối về nhà: “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”. Lạ kỳ thay muối đã trở thành linh vật.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Sao đến giờ tôi mới hiểu cái mặn thái quá là cái mặn của muối và mọi sự mặn mà dẫu là quê mùa thì cũng là thứ của cải trấn trạch trong những ngõ ngách lo toan bé nhỏ của con người… Nhưng, ở vào thời khắc hạt muối đem lại chỗ dựa, niềm tin, niềm hi vọng cho biết bao người, hay có thể nói đúng vào thời điểm mà nó có giá trị lớn nhất, đẹp nhất, kết tinh vi diệu nhất thì cũng chính là lúc hạt muối cảm thấy cô lắm thay đời mình.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Sự cô đơn của vị mặn chát là gì? Sự cô đơn của hạt muối là gì? Sự cô đơn của những tinh thể là gì? Âý là khi ta đem sự bông phèng thái quá để đón chào một sự mặn chát thái quá. Tất cả mọi sự thái quá đều phá vỡ cấu trúc của nó, nhưng có vẻ như hạt muối bé nhỏ kia lúc nào cũng cảm thấy thiếu thốn năng lượng, thiếu thốn mặt trời, nó phải kết tinh, nó phải sắc cạnh, nó phải cô đặc để cái mặn mà từ những người làm ra nó kia không bị chảy nước, tan rữa bởi những nỗi buồn, bởi những dầm dề bể nọ dâu kia…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Mẹ lại nói: bác con làm muối đấy, người ta mong thời tiết mát mẻ còn mình thì lúc nào cũng phải mong nắng gắt nắng gao, vậy mà có năm muối vẫn mất mùa, còn những năm được mùa ư, có ai ở đời phải phải mua thêm muối để tẩm bổ hay bổ sung vào thực đơn nhà mình không? Muối chỉ trở thành sự kiện của chính nó sau mấy ngày tết, người ta mua muối để cầu phước may, nhưng nhớ nhé, chỉ là một nhúm muối thôi, chỉ mua tượng trưng thôi, một vài sự tượng trưng bé nhỏ để đổi lại những ước mơ, mưu cầu, bành trướng bằng lòng tham. Tiếc thay hạt muối chẳng song hành cùng sự tham lam và ích kỷ. Tôi lại nhớ đến hình ảnh anh tôi giữa trưa hè thồ xe muối lên một con dốc và phải bỏ bớt muối xuống sông cho đỡ nặng để cút kít leo được lên đến đỉnh của mùa hè nóng bỏng. Muối khóc, vỡ òa soi gương. Muối hát, vỡ òa cô đơn.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Hạt muối cứ lặng lẽ đi qua mùa này tháng kia, những ưu tư mặn đắng, những nỗi niềm cát trắng, những trưa nay nhà ai còn vắng, những dòng sông lẳng lặng phù sa. Còn những người bác của tôi, cũng đi qua từ đồng đất này đến đồng cát kia, từ bờ nắng này đến bụi gió kia, những nhiệt tâm đen nhẻm, những thành thật cháy xém, những khát thèm chang chang đời ông đời cha. Bởi vậy, ngay từ khi sinh ra hạt muối đã ngấm ngầm trong nó một sự cô đơn.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Cuộc sống này, từ bao giờ hạt muối đã giữ vị trí quan trọng, chỉ đứng sau hạt gạo. Từ quan điểm phong thủy, muối mặn có tác dụng chống xú uế, xua đuổi tà khí, ma quỷ và mang lại nhiều may mắn trong mỗi gia đình. Vị mặn mà của muối như tình cảm thắm thiết, mặn nồng, mang lại sự đậm đà cho các mối quan hệ gia đình, bạn bè, hàng xóm láng giềng, sự hòa thuận vợ chồng, con cái, sự thuận lợi trong các quan hệ làm ăn. Vậy rồi hạt muối cứ nứt nẻ chui ra, lặn lội ngược lên bao miền, bao vùng, bao nhà, bao người, bao yêu thương và hi vọng. Nó đem đến sự đậm đà phồn thịnh cho một thế giới khác để nhận về cho thế giới riêng mình niềm cô đơn trưng cất, cô đơn ngưng tụ, cô đơn biến hình. Thế giới của muối…lặng lẽ để hiến dâng.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Bác tôi đi, mang theo thụ cười của muối. Những ngày đầu xuân, những hạt muối khô rang trong những chiếc túi thêu thùa hoa văn bỗng chốc như làm rạng ngời phố thị. Những con phố mà đời tôi đi qua cũng rạng ngời, cũng nâng niu lắm một bàn tay này, hai bàn tay này, từng hạt muối này từng tinh thể này, những tinh thể từ nhọc nhằn yêu thương.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Nhưng ai biết vì sao muối buồn, không ai biết vì sao muối cô đơn, hay là tôi biết, hay là đất biết, hay là hương hoa thoan thỏa đâu đây hỏi người cưỡi hạc chân mây.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Sự cô đơn của muối cũng giống như sự cô đơn của chính con người, cô đơn trong chính sự nhạt nhẽo, vô tâm và thờ ơ, cô đơn như những giấc mơ còn dang dở, cô đơn bởi chưa từng: phải nắng, không nắng thì muối khóc.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Một ngày đã vãn năm, buổi trưa đã vãn nắng, cái tết thênh thang chuẩn bị chực về. Lòng tôi nghèo, nhớ đường quê nghèo, mắt tôi nheo nhớ đồng muối trong veo, chang chang ban trưa, giọt biển biến hình.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Muối biến hình, muối thoát xác, muối u ơ lời gió, những buổi trưa để ngỏ, những tháng năm để ngỏ, còn vị mặn dâng đời chưa một lần bỏ ngỏ bao giờ… bác tôi.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Bác tôi, quê tôi, những người tôi gọi lòng tôi, đất từ dưới chân tôi, nước từ dưới chân tôi, những nguồn mạch chảy vào đời tôi, đang cựa quậy, đang run rẩy, đang dâng lên vị mặn nồng của muối.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Này ai kia, này ai đây, này những năm mới mở của đón lộc vào nhà, đừng quên muối nhé, dù chỉ một nhúm thôi, một nhúm muối mặn mà, đã kết tinh từ sự vất vả. Yêu thương để cô đơn, cũng là bài hát của hạt muối. Tết đang về rồi, muối đang về rồi. Này tôi ơi, đừng để sự mặn mà nồng chát cô đơn…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-91529208130813961472022-01-25T12:05:00.002+07:002022-01-25T12:05:47.430+07:00Một đêm hoa lạ nở vài dấu thơm<div style="text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjgMhS01rHP0Ckn2juAU8fD6tl4o7Ab7L79zvIXgqriyVghusL0KlSb15V8au-GpcKSA_lJLtEivSJvvlBEOPUWWm0DF_OYvG7Mde7S4l9zo3zKH08MrYixkd0Q-dH8yNE0zrQXfkUrPFBEX20dsSKumeMZG6dE85boHQR2-nL6VM5tf0Y0DugFUfyHJg=s1280" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="720" data-original-width="1280" height="225" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjgMhS01rHP0Ckn2juAU8fD6tl4o7Ab7L79zvIXgqriyVghusL0KlSb15V8au-GpcKSA_lJLtEivSJvvlBEOPUWWm0DF_OYvG7Mde7S4l9zo3zKH08MrYixkd0Q-dH8yNE0zrQXfkUrPFBEX20dsSKumeMZG6dE85boHQR2-nL6VM5tf0Y0DugFUfyHJg=w400-h225" width="400" /></a></div><i><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><i>Đêm từ rừng bước ra như than, đêm phập phòe thằng trai quay khèn. Điệu khèn còn vụng, lời khèn còn chưa bén gót. Lòe xòe ban mai váy áo nhà ai, cô gái nhà ai? Cô gái theo khèn một hơi khèn dài, hai hơi khèn dài, ba hơi phập phòe đêm xòe.</i></div></i><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Mặt trời ửng hồng, cô gái ửng hồng, thung sâu ửng hồng, cao cao trên kia cơn mơ ửng hồng. Ố, là “pằng tớ dày”, như con gái Mông phải lòng trai Mông, cũng ửng hồng thêm hồng má hồng. Đêm từ rừng bước ra, ngày từ rừng bước ra, khèn từ cột từ kèo, từ nhà bước ra, nụ cười từ ánh mắt bước ra, còn “tớ dày” từ đôi môi em như hoa vùng cao. Trên cao kia là hoa pằng tớ dày.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi đẩy một nhánh lửa vào đêm</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đêm lập loè bàn tay em hồng</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi thở một nụ tình vừa nhen</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Em ngại ngùng màn đêm buông chùng</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi hỏi một nụ cười sau lưng</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Em xập xoè câu yêu ngập ngừng</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi vươn vai em khoe ban mai</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Một đêm hoa lạ nở vài dấu thơm</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">An đã vẽ màu hoa tớ dày từ nhiều năm về trước. Chúng tôi lặn lội hăm hở bám vào Điện Biên Đông, Mường Chà, Tủa Chùa. Từ những loanh quanh lo co thập thò sườn đồi, sườn đèo, sườn dốc, tớ dày có vẻ tự nhiên đến thái quá mà rì rầm non hoa, nhựa hoa, mím hoa, rồi bất ngờ rạng rỡ tươi hoa, xuân hoa, hồng hoa. Những rẻo cao Tây Bắc chan chứa màu hoa. Kìa An! Trên cao kia là hoa pằng tớ dày…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Khi lướt mắt lên rồi tan chảy vào những nụ những hoa, là thời khắc con người ta biết mỉm cười. Tớ dày đẹp mê mải, Như một buổi sáng đầu đời, như một nụ hôn ở phía mặt trời, đã rơi trên môi em những rối bời thanh tân. Bởi vậy chăng tớ dày phải trổ ở sườn cao, phải hít hà nơi thung sâu, phải nói câu này, phải hỏi câu này: hãy là trăm ngàn đốm hoa để cháy bùng một ngọn lửa tim ta, tim rừng và nơi yêu thương còn đẫm hơi sương ở phía tim em. Tớ dày đã bật đèn cho mùa Xuân Tây Bắc.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Một họa sỹ chưa thành danh mà người ta có thể gọi là vô danh, quan trọng lắm sao? An muốn đi, muốn vẽ, muốn ca tụng vẻ đẹp của hoa tớ dày, của Tây Bắc mùa Xuân khi nhựa sống đang ngày một cạn kiện trong An… Có thể đó sẽ là mùa Xuân cuối cùng…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi chăm chú đứng sau An nhìn cô như đang run rẩy chấm phá linh hồn của xứ sở lên toan trắng. Vẽ rồi xóa, xóa rồi vẽ, khi An bất lực trước vẻ đẹp của hoa pằng tớ dày cũng là lúc đôi môi cô cười xinh hơn một loài hoa nào hết. Và mãn nguyện và chẳng phải một lời bao biện: Huy ạ, thứ đẹp nhất là thứ đang diễn ra ngay tại thời khắc của chính nó, không gian của chính nó và tình yêu của chính nó… Khi An đưa nó vào tranh thì có thể ở đâu đó nơi sườn dốc kia, một vài cánh hoa, nhụy hoa, tình hoa đã lặng thầm hấp hối mất rồi. Thôi đừng vẽ nữa, bức tranh đẹp nhất là bức tranh ở trước mắt chúng ta. “Đầu trời có sao chiều sao sớm. Đầu núi kia có ớ…ơ…hai người..."</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi choàng lên vai An một nụ cười, tôi hiểu An đang ám chỉ điều gì. Cũng là một cánh hoa, nhụy hoa, tình hoa có thể sẽ hấp hối phía sau sườn đèo. Cuộc đời đáng sợ nhất là những gì chúng ta không nhìn thấy? Không đúng, cuộc đời đáng sợ nhất là không nhìn thấy người mà chúng ta yêu thương.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Những ngày trên rẻo cao Tây Bắc, mùa Xuân trôi đi dìu dặt, ngày ngày An vẫn lòe xòe váy áo nhà ai, cô gái nhà ai. Còn tôi, đâu phải là một chàng trai Mông. Nhưng thật lắm khi tôi đã ước ao hóa vào hồn phách tiếng khèn, điệu khèn, mà níu mặt trời đừng buồn, mà vin con trăng đừng buồn, mà khua khỏa dòng suối lặng tuôn, để hoa đừng bay, để hoa đừng rơi và trên cao kia là hoa pằng tớ dày em ơi! . “Đầu trời có sao chiều sao sớm. Đầu núi kia có ớ…ơ…hai người..."</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Trên đỉnh núi cao, tôi gặp Vừ A Châu đang sửa soạn đồ nghề bẫy con nhím, con dúi khi màn đêm còn chưa kịp phả vào núi rừng, loài hoa, loài tên. Người thanh niên có cặp giò bóng như gỗ mun kia chìa bàn tay ra nói vào tai với tôi, ồ ồ giọng như nứa như vầu trên rừng xòe ra: Pằng tớ dày là do người Mông chúng tôi đặt tên. Song không ai nhớ tớ Dày có từ khi nào nữa? Chỉ biết, hoa thường nở rộ vào thời điểm trước Tết Nguyên đán của người Kinh mày chừng vài tuần và thường là dịp Tết của cộng đồng dân tộc Mông đấy Huy ơi!</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Pằng tớ dày là hoa đào rừng, thứ hoa mà để nguyên nó với trời với đất thì đẹp mãn nhãn, ấy thế mà bẻ cành, bưng cây mang về nhà thì chỉ sau mấy canh giờ, cánh hoa ủ rũ, hồn hoa thoát xác, còn tình hoa đã ở một nơi nào mà ngóng sao chiều sao sớm. Lạ kỳ như vậy nên người bản địa cũng không còn chặt đào rừng mang về nhà những mùa tết nữa. Sau này và sau này, những mùa xuân ríu ran trở về, tôi lại nhớ tới lời của một cô gái: . Thôi đừng vẽ nữa, bức tranh đẹp nhất là bức tranh ở trước mắt chúng ta. “Đầu trời có sao chiều sao sớm. Đầu núi kia có ớ…ơ…hai người..."</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Chúng tôi len lỏi từ La Pán Tẩn rồi ngập ngừng ở Púng Luông cho đến những buổi chiều dịu dàng ở Zế Xu Phình... Màu hoa kia như đã thâu tóm cả đất trời vào trong sắc hồng cuống quýt, một màu hồng nồng nàn như hơi rượu đêm ba mươi, một màu hồng ngỡ ngàng như em mỉm cười đón dòng sông Chảy. Pằng tớ dày là sắc màu của tình yêu.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Buổi sớm hôm ấy, buổi sớm của Lào Cai, buổi sớm của La Pán Tẩn, buổi sớm mà tôi ngỡ như mình đã ở lại đó từ muôn đời, loài hoa biết cười, loài hoa với năm cánh hồng mong manh cùng nhụy đài đỏ đã ủ những cơn gió màu hồng, những ánh mắt màu hồng, cả những tiếng đàn môi hồng lên đôi môi cũng phập phồng sắc hồng. Dường như khi thế giới sinh ra, con người sinh ra, thì bản thân sắc màu đã đầy đủ những dư vị của âm thanh và ánh sáng. Vậy màu hồng của pằng tớ dày là gì? Nếu bạn đang yêu bạn sẽ nhìn thấy sắc màu hơi ngả sang màu đỏ còn khi bạn hi vọng và chờ đợi màu hoa ấy đã cựa mình phơn phớt tím lao xao.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đứng trên ngọn đồi Mâm Xôi, ngọn đồi khiến cho La Pán Tẩn đẹp đến mơ màng, như thiếu nữ Mông khi diện váy áo mới ngày xuân, tôi nhìn về những thung xa, tôi nhìn về những ngày vui ngày buồn, tôi nhìn về màu hoa đã lỡ nhuộm mảnh đất này với sắc màu yêu thương, tôi cũng thấy mình đang hồng lên rồi ngả sang màu phơn phớt tím lao xao. Ai mà biết được ở đời có bao nhiêu những say nồng?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Ngày mai, ngày kia, những ngày con chim rừng chìa ra tiếng hót, những ngày Gầu Tào, những ngày đàn môi, những ngày khèn lên man điệu lứa đôi, những ngày câu hát giao duyên cũng quyến luyến tớ dày…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Xuân đã đi bao mùa, xuân đã đến bao mùa, ở La Pán Tẩn những cô gái Mông vẫn lòe xòe váy áo nhà ai cô gái nhà ai, những chàng trai Mông vẫn đầu trời có sao chiều sao sớm. Đầu núi kia có ớ…ơ…hai người... Và hoa tớ dày hẳn là đã vẽ tranh bao mùa Tây Bắc, một thứ Tây Bắc bàn tay tôi nắm chặt, con tim tôi giữ chặt, con mắt tôi hồng lên em ơi đôi môi…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Những năm về sau, những mùa xuân về sau, cũng có khi tôi trở lại Tây Bắc, trở lại Điện Biên Đông, Mường Chà, Tủa Chùa, rồi cũng như một thói quen khó bỏ, tôi trở lại La Pán Tẩn, nhớ trên đỉnh đồi, nhìn trên đỉnh đồi, hát trên đỉnh đồi, yêu thương trên đỉnh đồi, ngọn đồi Mâm Xôi. Có cảm giác tôi thấy sắc hoa vẫn trẻ trung như một cô gái mười tám đôi mươi năm nào và màu hồng thì ngân nga nhức nhối. Khi bạn cô đơn mọi vẻ đẹp đều cô đơn. Sự cô đơn của bạn không thể thay đổi được thế giới này, nhưng ít ra nó đã làm con tim biết hát.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Một ngày mùa xuân tôi đã trung niên, ở một nơi xa lắc với những cánh rừng sườn đèo Tây Bắc, thấy trên trang Facebook cá nhân của Lý Tả Mẩy đã thấp thoáng màu hoa tớ dày, lòng tôi lại rộn ràng ánh sáng ngước mắt nhìn màu hoa. Cảm giác như ai đó thênh thang sau lưng cũng choàng nhẹ lên vai tôi một nụ cười. Nụ cười của mùa xuân, nụ cười của hi vọng, nụ cười em đã vô thường.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Thôi đừng vẽ nữa, bức tranh đẹp nhất là bức tranh ở trước mắt chúng ta. Có phải không nhỉ? Hình như bức tranh đẹp nhất lại ở trong tim cơ Khèn ạ, Pằng Tớ Dày ạ!</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi đẩy một nhánh lửa vào đêm</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đêm lập loè bàn tay em hồng</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi thở một nụ tình vừa nhen</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Em ngại ngùng màn đêm buông chùng</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi hỏi một nụ cười sau lưng</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Em xập xoè câu yêu ngập ngừng</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi vươn vai em khoe ban mai</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Một đêm hoa lạ nở vài dấu thơm</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">An đã vẽ màu hoa tớ dày từ nhiều năm về trước. Chúng tôi lặn lội hăm hở bám vào Điện Biên Đông, Mường Chà, Tủa Chùa. Từ những loanh quanh lo co thập thò sườn đồi, sườn đèo, sườn dốc, tớ dày có vẻ tự nhiên đến thái quá mà rì rầm non hoa, nhựa hoa, mím hoa, rồi bất ngờ rạng rỡ tươi hoa, xuân hoa, hồng hoa. Những rẻo cao Tây Bắc chan chứa màu hoa. Kìa An! Trên cao kia là hoa pằng tớ dày…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-90125960698791475452021-12-26T20:03:00.003+07:002021-12-26T20:14:19.520+07:00Giáo đường chiều không em<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhhE0aotmPnYQ8QFYOvtW-vGCNtWZA3GyNo1gaUoKLBRW7Q21MeJ1F-ylXOTKYZGio5fcX7QXKn9XU65Nb9Bd8uByt86j_ngIojkpbO9wJ2nL2gdAoIFp-Au5dZ5wAJoUDCraNu7mnwc5bP4i9z8umL36Pz0Svma9N71tZ6mi0HOboqCby9t9AZcXA_JA=s3792" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" data-original-height="2528" data-original-width="3792" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhhE0aotmPnYQ8QFYOvtW-vGCNtWZA3GyNo1gaUoKLBRW7Q21MeJ1F-ylXOTKYZGio5fcX7QXKn9XU65Nb9Bd8uByt86j_ngIojkpbO9wJ2nL2gdAoIFp-Au5dZ5wAJoUDCraNu7mnwc5bP4i9z8umL36Pz0Svma9N71tZ6mi0HOboqCby9t9AZcXA_JA=w400-h266" width="400" /></a></div><br /><div style="text-align: justify;">Như không em một chiều giáo đường, như chưa quen một ngày vô thường, như chưa quên một đời yêu thương. Chiều không em, những buổi chiều nhỏ nhoi thánh giá.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi không nhớ rõ mình bắt đầu làm thơ vào năm nào nhưng đây là bài thơ tôi viết khi bắt đầu vào trung học, nghĩa là khoảng năm tôi mười sáu tuổi. Mười sáu tuổi, chưa biết tình yêu là gì, nó ngọt hay mặn, cay hay đắng, chua hay chát chỉ biết cứ phải bấn loạn và màu mè như vậy… Dường như tuổi trẻ là những tiếng chuông reo tự tâm hồn. Một tiếng chuông reo, một tiếng chuông ngân cũng đủ làm người ta dư ba một đời. Những tiếng chuông ấy đã báo hiệu cho bạn biết niềm vui hay nỗi buồn, mà dù sao cuộc đời cũng là những chắt chiu từ vui buồn ấy.</div><div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div>Anh chết lặng trong giáo đường nhạt nắng<br />Chiều vắng rồi gió cũng phong rêu<br />Em không đến mình anh không đốt nến<br />Thánh ca buồn nên vẫn đau thương<br /><br />Ở ngoài kia tận cuối con đường<br />Chiếc lá mỏng dường như xanh xao quá<br />Không có em chúa cũng thành xa lạ<br />Mình qua chiều chớp mắt phiêu linh<br /><br />Chỉ có anh một mình vẫn lặng thinh<br />Nghe chuông lắng thành hình kỷ niệm<br />Cánh chim hư vô nóc nhà thờ thoáng hiện<br />Cũng mất hút vào vợi diệu em ơi…<br /><div><br /></div><div>Vài câu thơ chẳng làm chững chạc một con người, vài câu thơ cũng chẳng nhỏ bé một con người, Có điều đọc lại thơ mình viết từ nhiều năm trước tôi thấy bóng tôi như bóng chuông ngân. Tôi ngoại đạo nhưng lại có duyên nợ với bóng hình nhà thờ trầm mặc, những tiếng chuông vằng vặc nhấp vào xa vắng, và áo trắng em một sớm heo may.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div><div style="text-align: justify;">Thời cấp hai, học ở trường chuyên thị xã Thái Bình ( không hiểu sao tôi vẫn thích gọi Thái Bình là thị xã mặc dù nó đã lên cấp thành phố nhiều năm nay ) ngôi trường nằm kế bên nhà thờ và lọt thỏm trong khu giáo dân, ngay cả các phòng học cũng kế thừa lối kiến trúc cơ đốc.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div><div style="text-align: justify;">Nhà thờ và những vui buồn xóm đạo đã tan chảy vào đám hồng cầu của tôi tự bao giờ không hay, lúc nào nó cũng có vẻ gì đó thanh vắng, buồn khổ và rối rắm yêu thương.</div><div style="text-align: justify;">Lên đại học, nhiều năm dài tôi trọ học ở một gia đình có đạo chính thống thành thử tháp chuông nhà thờ cứ dần cao vút trong tâm tưởng, tôi thường xuyên đi lễ với Nga và Loan, hai đứa em mà tôi từng kể trong “Mùa đông của tôi và thỏi son ngày 8 tháng 3”, có những chiều buồn tôi lang thang dọc những biên ải yêu thương Hà Nội, gói ghém nhà thờ vào một chiếc máy ảnh Liên Xô cũ kỹ.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div><div style="text-align: justify;">Cuối năm 2012 dừng bước phiêu bạt, gác lại cánh buồm còn ăm ắp gió, tôi trở thành công dân của thành phố biển Vũng Tàu, những ngày đầu tôi ở tại nhà khách của PVD trên đường Bình Giã phường 8, mỗi sáng đi cà phê, mỗi chiều đi tản bộ tôi lại ngang qua những tháp chuông ngân. Lục lại facebook đọc dòng cảm xúc năm nào:</div><div style="text-align: justify;">“Ánh sáng lặng lẽ đi, bóng tối lẳng lặng về, bốn mùa bình thản ngọt ngào và đắng đót thời gian. Chỉ có ta, chẳng đánh cắp, chẳng nợ nần, chẳng xua đuổi mà sao vẫn sấp mặt, vẫn mải miết trên những con đường còn chưa quen gót.</div><div style="text-align: justify;">Nơi nào là đồng cỏ, nơi nào là bình yên? Đã là ngựa hoang thì sao phải né vết thù? Đã là ngựa hoang thì sao biết mệt mỏi? Triết lý ấy đủ để ta sống một đời bình thường nhưng không tầm thường…”</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div><div style="text-align: justify;">Nắng dật dờ trên những gương mặt xa lạ, ngồi cafe, nghe mấy bản không tên của Vũ bất giác cũng muốn thành một làn khói trắng không tên…Những làn khói trắng, những tiếng chuông nhìn em dịu đắng, tiếng chuông là ảo ảnh của bóng hình, hay bóng hình lặng thinh trong giọt chuông ngân.</div><div style="text-align: justify;">Buổi chiều, ôi những buổi chiều yêu thương, những buổi chiều từ bao nhiêu chiều đã vấn vương những lời buồn thánh. Những bước chân tôi mỗi lần đi ngang xứ đạo, cảm giác mình như một người vô hình dấn than vào những mênh mang của cõi Người. Thì đây, vẫn là một bài thơ ngốc nghếch của một cậu học trò đã trót rủ bóng tâm hồn mình vào xứ đạo:</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div>Xin em đừng trở lại<div>Tình nhớ đã nguôi ngoai<br />Xin em đừng thở dài</div><div>Ngại ngùng thương lên mãi<br /><br />Quỳ trước chân tượng đá<br />Nhận một chút lạnh lùng</div><div>Thánh ca nào buốt giá<br />Mắt ta buồn cùng<br /><br /></div><div>Khói thuốc tím vô cảm<br />Bước chân qua ngang tàng</div><div>Xin em đừng trở lại<br />Đau mùa sâu đại ngàn…<div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Ở đời có những món chưa đến tháng thì chưa nên ăn, chưa đủ tuổi thì không nên uống, chưa đầy năm thì không nên đọc. Vậy nhưng những vẻ đẹp của tình yêu loài người cứ hối thúc tôi bước đi,có tiếng chuông ngân xa hối thúc, có ánh mắt một giai nhân trong một cuốn tiểu thuyết tưởng chỉ là giấc mơ hoang đường hối thúc . Năm 14 tuổi tôi lại đắm mình trong “Tiếng chim hót trong bụi mận gai”. Điều đó thật điên rồ. Nhưng có cảm giác tôi thấy, tiếng chim đang lảnh lót trong bụi mận gai kia cũng như những giọt chuông ngân đẹp nhất, dẫn tôi vào thế giới của cái đẹp. Thế giới của cái đẹp trong veo như chuông đang tan, bình minh như chim vừa ngân, nhưng đó là một thế giới đánh đổi bằng những thứ cả đời tôi không dám chắc là mình có đủ. Vẻ đẹp luôn tựa lưng vào sự hi sinh…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div><div style="text-align: justify;">Ra mắt cách đây hơn 40 năm nhưng tác phẩm “Tiếng chim hót trong bụi mận gai” vẫn khiến những người trẻ say mê. Những tình yêu say mê thường bao giờ cũng tạo ra những dư chấn say mê. Dư chấn ấy là tôi và các bạn. Không phải ngẫu nhiên mà cuốn tiểu thuyết này sánh ngang với văn học kinh điển “Cuốn theo chiều gió” ngay khi vừa xuất bản.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div style="text-align: justify;">Tiếng Chim Hót Trong Bụi Mận Gai (tựa gốc: The Thorn Birds) là cuốn tiểu thuyết đầu tay của nữ y tá Colleen McCullough. Bắt đầu với truyền thuyết về một chú chim hót hay nhất thế gian và chỉ hót duy nhất một lần trong đời, Tiếng Chim Hót Trong Bụi Mận Gai xoay quanh lịch sử của gia đình Cleary mà trung tâm của nó là câu chuyện tình yêu giữa Meggie Cleary và cha đạo Ralph de Bricassart – một mối tình vừa trong sáng vừa táo bạo mà chỉ có thể gói gọn trong bốn chữ “nỗi đau tuyệt vời”. </div><div><div style="text-align: justify;">Ôi những nỗi đau tuyệt vời, ôi những tiếng chim tuyệt vời và hỡi những tiếng chuông đang ngân bên đời ta. Tiếng chuông nào chẳng là những ký âm mà một người nào đó, nhiều người nào đó đang nguyện trước gió?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div><div style="text-align: justify;">Giáng sinh sắp về hay giáng sinh đang chầu chực ở cõi lòng ta từ muôn ngày, từ muôn chiều, từ muôn đời, từ muôn những đêm anh nhìn em trăng lên, chuông lên, những vẻ đẹp từ những đôi môi ngọt mềm run run ca lên? Có ai dám sẵn lòng để trở thành một “nỗi đau tuyệt vời” kia không? Nỗi đau ấy đẹp hơn muôn ngàn lời hát em vang lên đêm thánh vô cùng.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div><div style="text-align: justify;">Và chuông đã ngân rồi đấy, chuông đã xa rồi đấy, chuông reo vui, chuông cười trong mắt em reo vui. Đứng ở dưới chân Chúa, đứng dưới tháp chuông hiền từ giáo đường, nơi mà tôi không thuộc về, nơi mà Chúa không thuộc về, nơi Kinh Thánh không thuộc về, đó chính là tình yêu của bạn. Thuộc về tình yêu của bạn!</div><div style="text-align: justify;"><br /></div></div><div><div style="text-align: justify;">Tình yêu ấy xin hãy như tiếng chuông, ngân xa, reo vui, an nhiên. Tôi không biết bạn cất lên âm thanh ấy bằng cách nào, nhưng mỗi người đều có sứ mệnh với tiếng chuông đời mình.</div><div style="text-align: justify;">Dù là vắng em hay có em thì giáo đường luôn ấp ủ những giấc mộng lành. Và nếu là chim đừng ngại ngần những nỗi đau ngân…</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><br /></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><br /><br /></div></div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-72803192386593223022021-12-13T15:24:00.001+07:002021-12-13T15:24:20.518+07:00Mường Lống vàng hoa<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhStDuOqCN3rWxguDNPdMbnjRhxclP_VHEOPPdWimjfyHWPVod3UaMkgdob2F5RCL_y6LJl8pXWfBv7iN4zhwI1rSViEvVZtXbJ6-ichQ-qmapV5srRtYpSs9m5QVCUoWZgIQlIYqoc95bt2qZiExgT_ruTwMqiiOS59x8Lms9bxV6O96wVfSBp5Wa06Q=s640" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="427" data-original-width="640" height="268" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhStDuOqCN3rWxguDNPdMbnjRhxclP_VHEOPPdWimjfyHWPVod3UaMkgdob2F5RCL_y6LJl8pXWfBv7iN4zhwI1rSViEvVZtXbJ6-ichQ-qmapV5srRtYpSs9m5QVCUoWZgIQlIYqoc95bt2qZiExgT_ruTwMqiiOS59x8Lms9bxV6O96wVfSBp5Wa06Q=w400-h268" width="400" /></a></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Một vài ngày đã nhộn nhịp màu vàng. Trăng son màu non, con đường nhả nắng. Mây rơi, sương bay, lưng trời buông tay chùng nỗi buồn vào xa vắng. Sau những làn khói năm nảo năm nao thở phào nín lặng. Mường Lống vàng hoa.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Mãn đông, chớm xuân trong thung lũng trên một đỉnh núi cao gần 1500m so với mực nước biển, ăn nằm với dãy Trường Sơn, Mường Lống vụng về cài những cúc áo xinh hoa mơ hoa mận nơi ngực mình, nơi vắt vẻo từ thị trấn Mường Xén chạy theo những con đường nhỏ len men theo triền núi để ngập ngừng cao nguyên mà duyên nợ cổng trời. Và khi ấy, màu vàng cứ tuôn ra từ đất, hỏi những đám mây dật dờ trên cao, hỏi những lòng ai dè dặt nôn nao, hoa cải khấp khởi bản làng mà nhơn nhao thì thào đầu mày cuối mắt.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Sớm mai, đứng từ con dốc đầu bản, Mây nhìn xuống thung no mắt, hít hương cải no ngực, dậm chân xuống đất no chân, sắc vàng rạo rượt trên môi cô mà ánh lên khóe mắt mườn mượt thời gian, ngồn ngộn không gian.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Năm nay Mây không còn trẻ nữa, đã sinh hai đứa con cho Hải, mà Hải đi làm ăn xa, thường chỉ có cô ở nhà ruộng nương, chăm con từ ba năm trước. Từ cái dạo cô bỏ Vũng Tàu, bỏ Tây Ninh để quyết về lại Mường Lống làm một cánh mây quanh quẩn trên bầu trời này.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Sương như ai ban mai cài nhẹ lên những mái nhà ken gỗ sa mu, tiếng gà gáy muộn từ Mò Mừng dửng dưng chạy sang Long Kèo, cheo veo lên những đỉnh dốc mà te te vạt cải ngập ngừng vàng hoe. Đứng từ đây Mây có thể bao quát tầm nhìn của mình, cả cái thung sâu dưới kia mới hôm nào còn xanh loe ngoe vậy mà chiều qua sớm nay đã vàng lên mập mạp. Sắc vàng cứ no tròn vào mắt. Niềm vui chạy về đường tắt, nỗi buồn ở lại những con đường lòng vòng sau lưng.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Bất giác Mây lạnh lòng khi nhớ tới ngày xưa cũng ở cái thung ấy, cũng ở những nơi đôi khi màu xanh còn loe ngoe ấy, cha cô, anh cô ậm ờ mãi trong cái vòng luẩn quẩn của cây anh túc, trong những dòng nhựa keo đen xám xịt màu khói hôn ám lên gương mặt người. Lên những đôi môi lười nói quên cười.</div><div style="text-align: justify;">Mường Lống, hiểu theo tiếng Thái là Mường quên, Mường lạc. Giờ thì cũng là quên đấy, nhưng là quên đi cái cũ, cái xấu. Giờ thì cũng là lạc đấy nhưng yêu quá mà lạc, như Mây bao ngày bước ra khỏi bậc cầu thang, đất quen hơi đất, hoa quen đường hoa, đi ra khỏi nhà vẫn lạc vào bước chân của chính mình, những bước chân ướm hỏi bình minh. Những bình minh gạn hỏi trái tim mình: nhà mày ở đâu, hồn mày ở đâu, tình mày giữ ở nơi đâu?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Cô không học nhiều, chữ còn chưa no, nhưng Mây luôn cảm nhận mọi điều như cái lý lẽ của người Mông cô, khi cô mặc chiếc váy đẹp thì đám mây vắt bên sườn núi cũng kia cũng ửng hồng tình tứ. Khi con mắt cô vui, thì đám mận tam hoa cũng ngoan ngoãn rủ nhau mà khe khẽ xòe xoẹt những nụ xuân xinh, ngẩng đầu cười tình, cúi đầu cười tình, vươn vai vạt nắng ru tình.</div><div style="text-align: justify;">Khi cái tai cô chộn rộn thì chẳng biết từ đâu, từ rừng cao núi sâu tiếng chim đa lầu lanh lảnh gọi những người thân nơi xa trở về, uống rượu ở nhà, ăn cơm ở nhà, tiếng cười giấu ở trong nhà. Đêm đêm tiếng khèn nhớ nhau dắt tay bay lên, cột kèo nương náu, thần linh về mau, tựa vào bếp lửa, xử ca đời ta, hướng về phía cửa, xử ca đời cha...</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Bước chừng thêm ba gian nhà Mây thôi không bước nữa, nước từ đất chảy ngược lên ngọn sa mu giờ lại thong thả rơi xuống vai cô. Thằng trai nhà Lầu Y Xê đã dắt con bò tậu từ tháng trước ra sau bãi luyện, vừa đi nó vừa thủ thỉ lảm nhảm với con bò. Nó nói gì Mây chẳng nghe được, chỉ biết trong hội chọi bò, con bò được huấn luyện tốt sẽ biết nghe hiệu lệnh của chủ nhân mà giao đấu.</div><div style="text-align: justify;">Mây quay đầu lại hướng đông, mặt trời đã lên hiền trên cánh đồng trồng cây dược liệu, xa xa lúp xúp bầy cỏ voi lệt quệt trộn thứ màu xanh lơ xanh lớt vào màu đất nồng.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Vãn mắt một chút nữa là sắc vàng của hoa cải loe toe như từ dăm ba thước đất chui lên. Chẳng ồn ào, màu cải vàng như bụng mật con ong ươm mắt về say với mắt, ươm nắng về say với nắng, chảy mật về quyện lấy mật, Mường Lống thoắt chốc như một cô gái trẻ, luống cuống khoe thằng trai chiếc váy hoa mà ngỡ mình đang ở giấc mơ từ ngày hôm qua.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Bám vào con đường cua quanh sườn đồi, hoa cải vươn ngồng cao thêm một chút nữa, giờ thì chúng phải đứng ken dày vào nhau, tựa chồi vào vai nhau mà xếp hoa so nụ, nếu không chỉ một cữ gió từ dưới đèo thốc ngược lên cũng làm những bông cải vấp vào nhau lòe xòe.</div><div style="text-align: justify;">Mây chẳng còn bảo được đôi chân của mình nữa, đôi tay cũng không còn nghe lời cô nữa. Con mắt cũng chẳng theo đường cô nữa. Màu vàng đã dẫn chân cô đến nơi mà đất trời nhào nặn sắc màu, thứ sắc vàng không phai, không lạt, không nóng đến mức đốt cháy con mắt nhưng nó lại đủ ấm để cứ thế tuôn chảy những bộn bề yêu thương.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Mây chẳng biết gọi tên chúng là gì, chỉ thấy lòng cô yên như con suối mùa cạn, những dải hoa vàng cứ đan cài vào nhau, những đọt lá cải ngồng đã co mình lại dồn hết nhựa cây mà nuôi hoa, nuôi những ánh mắt nhìn nhau từ đây.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Trước mắt là màu vàng hoa cải, lên cao một chút đôi khi bắt gặp những tán mận đang bí mật thử bung một vài cái nụ. Dường như Mây thấy chúng cũng bí mật như thằng trai nhà Lầu Y Xê thủ thỉ con bò.</div><div style="text-align: justify;">Màu vàng của cải dễ chừng như đang chảy vào lòng dạ cô. Cô đang lảnh lót hay tiếng con chim đa lầu đang hót, rạo rực quá, đôi má cô bừng sáng như tiếng chim trên cao đâu đây giấu những nỗi buồn đậu ở ngọn cây, rơi ở chân này, quên ở tay này. Con chim đa lầu lại dắt cô đi, âm thanh sum họp tổ tông dắt cô đi, Hải chắc cũng sắp về rồi, chỉ nghĩ đến đó thôi mà màu cải vàng lại chợt ửng sáng mìn màng trên gò má người đàn bà đã có 2 thằng con.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Mường Lống còn có người gọi là Mường Quên bởi ý nghĩa tên Mường Lống theo lý giải của người Mông nơi đây là chỉ sự lạc đường mà quên lối mất đi. Mây nhắm mắt lại để cho đôi chân tự bước, đôi mắt tự nghĩ, đôi tai tự nói. Cánh đồng thuốc phiện luôn ám ảnh cô nhiều năm nay giờ có nhắm mắt lại cũng không hiện lên trong trí não nữa. Càng nhắm chặt mắt thì chỉ cảng thấy màu vàng ngờm ngợm thấm vào da thịt cô.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đang định hát một câu nào đó còn chưa kịp nhớ thì thằng Huy, con trai đầu của cô chạy từ từ đâu nắm lấy tay cô. Hai mẹ con bươn vào màu vàng mê mải. Những gác bếp, những cột kèo, những chiếc “xử ca” (một loại giấy linh thiêng) của người Mông cô, cả những mái nhà lợp gỗ sa mu cứ chợn gợn trong trí tưởng của cô. Lần này Hải về cô phải thuyết phục chồng ở lại nhà, ở lại bản thôi. Giờ bao nhiêu hộ gia đình kinh tế vững vàng từ những thay đổi, những chủ trương chính sách của nhà nước. Con ma bếp cũng ở đó bao đời rồi, nó cũng đâu có đi đâu mà lâu?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Màu vàng mỗi lúc một dày thêm, ánh nắng ngọt dần tràn ngập trong những con đường mảnh mai như sợi chỉ. Ven lối đi hoa mơ hoa mận nhà ai đã gọi những con mắt vươn lên hình hài. Như đâu đây hay ở ngay đây tiếng bò huỳnh huỵch xô nhau vào lễ hội. Hai mẹ con Mây dắt nhau băng qua những vạt cải, những vạt cải đã vàng hoa Mường Lống...</div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-42418486257507328102021-12-03T22:35:00.002+07:002021-12-03T22:47:26.690+07:00Đêm đàn bà<div style="text-align: justify;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhuLeq5595qQQFGvJ8TWG0jozSQDomyhql_mcwEpsYMBq2DKg-w6zGUK5F4cC0__tFO8UDvNH2G5iUvuKKM7KMF0mmHGLhCUR3AV9Tk2bYpNMH-QbstHC3fIMMo_Gqx_e0idmx4ZwRNpZlOWx7Rq39BtgaK-QE99ew993l4HDi293woRs-1ZRlHGHcVdw=s2048" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><i><img border="0" data-original-height="1280" data-original-width="2048" height="250" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhuLeq5595qQQFGvJ8TWG0jozSQDomyhql_mcwEpsYMBq2DKg-w6zGUK5F4cC0__tFO8UDvNH2G5iUvuKKM7KMF0mmHGLhCUR3AV9Tk2bYpNMH-QbstHC3fIMMo_Gqx_e0idmx4ZwRNpZlOWx7Rq39BtgaK-QE99ew993l4HDi293woRs-1ZRlHGHcVdw=w400-h250" width="400" /></i></a></div><i>Đêm, xõa xuống đôi bờ vai chờ ai ngoài kia. Đêm, đã hương thơm loài hoa ngọc lan. Đêm, chuếnh choáng dòng phù sa lấp loáng. Đêm, loạng choạng, đêm hối hả, đêm bươn bả, đêm lơi lả màu đêm. Ôi, những đêm đàn bà từ dạo ấy…</i></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đêm đã lên rồi, ở trên cao kia trời sao là đêm, những vầng mây chuyển dạ, những thanh âm giục giã, những bàn tay anh nắm lấy bàn tay em vội vã, đói lả thời gian.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Một hôm nào đó, một đêm nào đó, một bầu trời nào đó, những người đàn bà đã sinh ra từ ca dao , cái cò mà đi ăn đêm, hỡi đêm những nhọc nhằn luôn sinh ra từ bóng tối?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Một đêm cò vạc, hai đêm cò vạc, cơ man những đêm cò vạc, những người đàn bà sinh ra thế gian. Đàn bà sinh ra từ ca dao nên đàn bà dịu dàng, đàn bà sinh ra từ ca dao nên đàn bà chanh chua, mà cũng bởi đàn bà sinh ra từ ca dao nên chỉ có bóng đêm mới nuôi dưỡng được những vẻ đẹp ầu ơ, những vẻ đẹp ru con, con ngủ cho say, để ai dệt vải cho thầy nhuộm nâu? Bóng tối sinh ra từ đâu, nào ai biết được, bóng tối tan chảy vào đâu, nào ai biết được, bóng tối lầm lụi ở đâu, nào ai biết được, nông, sâu, thăm thẳm vui buồn…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Buồn đã buông lên đôi vai em gầy guộc, buồn đã tan trong đôi mắt em nhá nhem ngọn đuốc, vui đã chảy vào tim em niềm yêu thương cứu chuộc. Đợi chờ một tình yêu. Đêm đàn bà cũng từ dạo ấy…</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Chẳng phải từ dạo ấy đâu em, đêm đã đêm đàn bà đã tự lâu rồi, đêm đã đêm hoang mang tự lâu rồi, từ mãi thủa Vọng Phu. Dường như người đàn bà hóa đá chờ chồng mới là đêm đàn bà đẹp nhất, đêm đàn bà chứa chan những niềm đau chất ngất, những niềm đau giấu nhẹm ban mai.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Hoa hương ban đêm, gió mát trăng lên, đàn bà bước ra từ đêm, đàn bà đẹp từ đêm, mọi vẻ đẹp của đàn bà sẽ phô bày vào đêm, thì chẳng phải đàn bà là một nửa của thế giới, đàn ông là tượng của dương, đàn bà là tượng của âm?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Một đêm về phố, hai đêm phố về, ba đêm là phố, tôi thấy những người đàn bà xuống phố trong đêm, những người đàn bà lao công, dọn dẹp mọi thứ rác rưởi trên đường. Chổi tre xào xạc, hoàng lan ngơ ngác, sương khuya mặn nhạt, những giọt mồ hôi. Những giọt mồ hôi, mày rơi vào đâu, những giọt mồ hôi, mày đẹp ở đâu, những giọt mồ hôi, mày hôi ở đâu, sao tao thấy đêm như đang lên từng giọt thủy tinh, đêm như đang tên từng giọt pha lê, đêm như đang trên một căn gác xép, của những tình đời, Đêm đàn bà mặn đắng.<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhBpr2cQuFw9u1-CUdqYl3CEC4va41SSBRdvOAbBcaaTTOu1rXGefP_UfDEPvhkeEkp8bXc4R88fZtaYSInSr5TFkFSO75J-pggv5G6wZFMM9Gl29u7lrqpQkRL5zEh-hsr7A9kqeuSMHN77RFaOUgksCHg_B6GpDx8fLcpG5n_Vn6u0puERPL1gD5vnA=s1920" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1280" data-original-width="1920" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhBpr2cQuFw9u1-CUdqYl3CEC4va41SSBRdvOAbBcaaTTOu1rXGefP_UfDEPvhkeEkp8bXc4R88fZtaYSInSr5TFkFSO75J-pggv5G6wZFMM9Gl29u7lrqpQkRL5zEh-hsr7A9kqeuSMHN77RFaOUgksCHg_B6GpDx8fLcpG5n_Vn6u0puERPL1gD5vnA=w400-h266" width="400" /></a></div></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đêm đàn bà chẳng có mặn đắng thôi đâu, đêm đàn bà là những đêm cay đắng? Trong bóng đêm nào ai thanh thiên, trong bóng đêm nào ai hồn nhiên, trong bóng đêm nào ai yêu thương, trong bóng đêm nào ai mà quên, trong bóng đêm cũng chỉ là bóng đêm đồng lõa.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Giá kể trong cuộc đời này không có đàn ông thì chẳng lấy đâu ra những người đàn bà bước ra từ vũ trường, bước ra từ tiệc rượu, bước ra từ những làn khói u mê sa ngã, bước ra từ những lầm lạc, bước ra khỏi đời mình và bay đi như loài bướm đêm ngoài kia còn mê. Và từ dạo ấy đêm cũng là những đêm đàn bà?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Chẳng phải từ dạo ấy đâu em, Kiều bán mình chuộc cha cũng lâu lắm rồi, Kiều cũng thanh lâu kỹ viện từ lâu rồi, từ thủa Nguyễn Du. Từ thủa Nguyễn Du cơ người đàn bà đã bước ra từ bóng đêm, khổ hạnh từ bóng đêm, đẹp từ bóng đêm và thấm thoắt từ dạo ấy bóng đêm. Ôi, những bóng đêm ngọt ngào và man trá! Cái đẹp luôn luôn mơ hồ, hoài nghi và cả lắm tai ương.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Một đêm đồng bằng, một đêm châu thổ, một đêm trung du, một đêm miền ngược, một đêm miền biển, một đêm xứ người và nhiều đêm tôi lặn lội vào thế giới đàn bà. Đã là đàn bà thì phải đẹp, nhưng mọi vẻ đẹp luôn cần có những chiếc gương soi, một sự khúc xạ ánh sáng. Mà vì thế nếu không có đàn ông đẹp thì lấy đâu ra đàn bà đẹp? Đàn ông cũng là một thứ gương soi, một thứ khúc xạ cho đàn bà. Hẳn là thế rồi, đừng đòi hỏi những thứ éo le ở đời. Không có bóng đêm thì ai nhận ra thứ lung linh ban mai kia gọi là ánh sáng. Và những thứ ánh sáng yếu ớt không đủ nội lực, không đủ niềm tin thì nó chỉ chết yểu trong cái vỏ bọc mong manh yếu đuối. Đêm đàn bà là những đêm cô đơn?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi bước vào những đêm đàn bà để hoài nghi về thế giới này, trong biết bao vẻ đẹp đang hân hoan lên ngôi ngoài kia đâu là vẻ đẹp Con Người? Không có cái xấu nào tự nó khoác cho nó một tấm áo xấu xí cả, cũng không có một cái đẹp nào tự khoác cho nó một tấm áo xấu xí cả, mà vì thế mọi vẻ đẹp đều luôn có nguy cơ cao của sự giả tạo lừa lọc. Đêm đàn bà nhiêu khê?<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEg8aU2v6lkWODzyLXbzLnYJ-llnHsV9tM141SgGzVg4TSJzBadFTQ-ObSO83dji74vIY1WfCcfvjd8jO2v3pu4u_ahMy7lopxbdIwRQOtyqaCm0vU2PeiQQdAwbHDRXxs3KkwxmVARfwdIaTQwBmwdbom27lHr8qKsqxxLGmaXcnMH7Pub0Fis0mOcbDA=s1920" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1285" data-original-width="1920" height="268" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEg8aU2v6lkWODzyLXbzLnYJ-llnHsV9tM141SgGzVg4TSJzBadFTQ-ObSO83dji74vIY1WfCcfvjd8jO2v3pu4u_ahMy7lopxbdIwRQOtyqaCm0vU2PeiQQdAwbHDRXxs3KkwxmVARfwdIaTQwBmwdbom27lHr8qKsqxxLGmaXcnMH7Pub0Fis0mOcbDA=w400-h268" width="400" /></a></div></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Cũng chẳng phải nhiêu khê đâu, đêm đàn bà vẫn là những đêm đàn bà ngọt ngào nhất, bóng tối vẫn nuôi dưỡng những người đàn bà đẹp nhất, bởi vì sao, bởi yêu thương là vĩnh cửu.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Một đêm, vâng, cũng là một đêm ở cái thế giới văn minh này, ở cái thế giới tối tân này, cái thế giới mà người đàn ông có thể ngỏ lời yêu thương với một người đàn bà bằng một tin nhắn trên chiếc điện thoại thông minh. Người đàn ông cũng có thể từ bỏ một người đàn bà bằng một tin nhắn trên chiếc điện thoại thông minh.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đêm ấy, đêm mùa hè mất điện, trời nóng, mồ hôi không rơi nữa mà chảy tràn vào bóng tối. Tôi mê man trong giấc mơ của mình. Giấc mơ bay lả bay la, giấc mơ cò vạc, giấc mơ hay là những ẩn ức bé thơ? Tôi nằm đó, chiếc màn có nhiều mảnh vá, mẹ tôi ngồi đó một tay phe phẩy quạt nan, một tay cầm ngọn đèn dầu hoa kỳ hơ đốt những con muỗi, những con thiêu than chạng vạng trong giường.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi cứ mê man vào giấc mơ của mình, như một kẻ đang sốt cao, như một kẻ đang níu vào những vì sao trên dải thiên hà. Bóng mẹ, bóng thời gian, bóng yêu thương, bóng cặm cụi, bóng của đàn bà và người đàn bà ấy cũng bước ra từ đêm. Đêm ấy là mẹ tôi.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Thời gian đã biết chảy từ lâu rồi, như dòng sông sâu như con suối khuya, như ai đang yêu ai, như ai đang xa ai, như ai đang từ bỏ ai. Và thế giới này, với tôi, người đàn bà luôn đẹp như cổ tích, như bước ra từ cổ cổ tích, bước ra từ những đêm huyền diệu. Đêm đàn bà, đừng để những đêm bàn tay ai quên bàn tay ai. Đêm đàn bà, hãy đừng để những bước chân sa ngã. Đêm đàn bà, hãy đừng để những con tim lầm lạc. Tôi có đêm đàn bà của tôi. Bạn có đêm đàn bà của bạn. Người có đêm đàn bà của người. Giống như mặt trời kia chỉ là một tấm gương phản chiếu…</div><br />Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-75023121662941311432021-11-19T23:39:00.004+07:002023-11-21T01:52:28.463+07:00Người thầy của tôi<p style="text-align: justify;"></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXxOkquEi9nb3WOBKapqhwrOQc7OAnPCTx9ovTKHPCryabpFzPuwF7OxZEGhhLC2snGmOxPfPIJ33udQXyFIYvuxYWcrTh9D7AI7NixXcjUtmOlupH3ZIpQGLoztfVlu3d-w6Zv5MXRj1R4CMDjLjhzOq8smQHoLYl4IMIUaYp0ca7bmZ0x-HLwsf4iLsY/s2250/nguoi%20thay.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1500" data-original-width="2250" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXxOkquEi9nb3WOBKapqhwrOQc7OAnPCTx9ovTKHPCryabpFzPuwF7OxZEGhhLC2snGmOxPfPIJ33udQXyFIYvuxYWcrTh9D7AI7NixXcjUtmOlupH3ZIpQGLoztfVlu3d-w6Zv5MXRj1R4CMDjLjhzOq8smQHoLYl4IMIUaYp0ca7bmZ0x-HLwsf4iLsY/s320/nguoi%20thay.png" width="320" /></a></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><i>Một vài mùa thu đã thu qua, từng nhiều mùa đông đã đông xa, năm năm tháng tháng xếp hàng trong những trong những dấu chân chim của chuyến đi đời người sương khói. Và đời một người cha, đời một người thầy có phải là đời của ngày nay, ngày mai trong đôi mắt tôi?</i></div><i>Cứ mỗi khi loài hoa sao nháy hiền hòa sắc màu bên những khuôn viên, dọc những hành lang giảng đường, trong những tinh mơ bụi phấn thì ngày của cha tôi, ngày của những người thầy cận kề rồi đấy. Ngày nhà giáo Việt Nam.</i><br /><br /><div>Nói như vậy là bởi trong trí nhớ của tôi nụ cười của cha luôn rạng rỡ trong những màu hoa quen, những màu hoa còn tươi nguyên ngay cả khi thời gian đã nhá nhem cơn chiều. Nhiều lúc tôi vẩn vơ mơ tưởng, ở một nơi nào đó, ở một ban mai nào đó, ở một giảng đường nào đó, ở một khuông nhạc nào đó, ở một dấu lặng nào đó và ở một hành lang nào đó những cánh hoa sao vẫn đang lặng lẽ xinh tươi trong tiếng cười của cha. Hình như làm một người đàn ông khó khăn nhất vẫn là nụ cười, nụ cười chỏng chơ, nụ cười thương hại, nụ cười khờ dại, nụ cười ban ơn, nụ cười hồ nghi, nụ cười dạn dĩ, và cha tôi có một nụ cười hiền. Sao trang giáo án của cha không nói về nụ cười.<br /><br /></div><div>Tôi theo cha đi học trên tỉnh từ nhỏ, cứ thứ Bảy hai cha con lại lặn lội về với mẹ tôi ở một thị trấn ven biển. Làm cha, rồi làm mẹ, nhiều đêm tôi biết cha lặng lẽ ở ngoài hành lang phòng mình, nhiều cơn mưa cha cũng làm thân cò đi đón con học ở trường xa. Sao trong những bài hát cha viết không nói về sự lặng im? Hình như một khó khăn lớn với mỗi một người đàn ông cũng là sự lặng im, lặng im dối trá, lặng im vinh quang, lặng im đồng lõa, lặng im tù đày, lặng im ngờ vực, lặng im để thở, còn cha tôi lặng im để yêu thương.<br />Và cũng bởi vậy chăng mà những buổi chiều cuộc đời tôi luôn luôn có sắc màu im lặng? Những không gian và thời gian luôn ám ảnh tôi bằng thứ mùi dầu hỏa từ cái bếp mà cha tôi thường nấu ăn trong những hình dung cũ kỹ. Nhiều khi đi ngang qua một con ngõ, hay chạy xe dưới tầm của một động cơ máy dầu, tôi lại như bước vào “lỗ đen” của mình. Sao cha chưa bao giờ nói cho con nghe về những cái “lỗ đen” ấy?<br /><br /></div><div>Cũng là dường như, một khó khăn cũng vô cùng để nắm giữ cho bất kể một người đàn ông nào, đó là việc tạo ra cho chính mình và những người thân yêu những cái “lỗ đen” vượt ra ngoài sự chi phối của không gian và thời gian. Ai cũng muốn bất tử để yêu thương. Sao cha chưa bao giờ nói về sự bất từ? Hay sự bất tử cũng chỉ đơn giản như loài hoa sao nháy kia, tôi mơ ban mai bao năm tháng qua chưa hề phôi pha? Hay sự bất tử cũng chỉ đơn giản như một thứ mùi chất đốt khét lèn lẹt mỗi bữa cơm chiều, cơm trưa, cơm sáng, cơm một đời nuôi ai vươn vai lớn khôn?<br /><br /></div><div>Tôi không phải là nhà giáo nhưng tôi hiểu lắm cảm xúc của những người thầy trong ngày 20 -11. Mỗi năm đến ngày này cha tôi khác hẳn, niềm vui sự hứng khởi cứ bày biện ra cả nét mặt, giọng nói, nụ cười.<br />Khi học trung học tôi đã hiểu và thương ông lắm! Ông vốn là người phóng khoáng, hào sảng, nghệ sỹ nhưng luôn phải tự cầm cương mà chừng mực trong giới hạn của một người thầy. Lại là dường như, khó khắn lớn nhất của một người đàn ông là sự tự giới hạn chính mình. Cha cũng chưa bao giờ nói với con về điều đó…<br /><br /></div><div>Giờ đã nghỉ hưu nhiều năm, những ngày lễ tết học trò đến thăm, ngồi uống rượu mà có những anh khóc dễ dàng như trẻ con, nước mắt lòng tong khi nhắc lại chuyện ngày sinh viên rượu chè, quán xá bê bết, thầy phải đi trả nợ cho trò. Có dễ lắm không khi một người thầy đi nhận và trả nợ cho trò. Hình như cũng chưa ai nói cho con nghe về điều đó?</div><div><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgK4to6IqqmfOipe9BCJ-ujBj2HENlF3kyYtztHe-JvQlT2URMBBQekF-FVLZO5mP2mljGxyDgYeztfEs9ASEZO8kjrSD2lNOUo-MPtDCmTEJBeOS9Zfq74JFkyZ_0bk9GhBNkDmPy29Q84vPuUBfEus8ygMkoU44rnfnzxc83rIqrfz_Xa-x7GHGf9og=s1280" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgK4to6IqqmfOipe9BCJ-ujBj2HENlF3kyYtztHe-JvQlT2URMBBQekF-FVLZO5mP2mljGxyDgYeztfEs9ASEZO8kjrSD2lNOUo-MPtDCmTEJBeOS9Zfq74JFkyZ_0bk9GhBNkDmPy29Q84vPuUBfEus8ygMkoU44rnfnzxc83rIqrfz_Xa-x7GHGf9og=w400-h272" /></a></div><div><br />Cha tôi là một người thầy giản dị, giản dị từ nụ cười, lời nói đến cả ca từ và giai điệu trong các tác phẩm của ông. Và đặc biệt cha đề cao những giá trị tinh thần cho dù vô cùng bé nhỏ.<br />Ví như sắp đến ngày 8-3 là kiểu gì ông cũng gọi điện nhắc nhở tôi gọi về chúc mừng mẹ, các cô các dì...Hay mỗi khi ai có vui này buồn kia cha lại hối tôi gửi lời chia sẻ.<br /><br /></div><div>Hôm kia, hôm qua bận hết chuyện nhà rồi chuyện công chuyện tư, đến mãi tối muộn ngày nhà giáo tôi mới gọi về nói với ông được mấy lời. Tôi biết cha tôi cả ngày chờ điện thoại của con. Tự thấy mình trở nên nhỏ nhoi vị kỷ. Và tôi biết làm một người đàn ông vị kỷ thật quá đỗi dễ dàng. Tôi lại nhớ mấy câu cha thường bảo tôi mỗi lần tôi hư hỏng: Sống cho bản thân thì quá dễ. Sống cho người khác mới khó.<br /><br /></div><div>Vậy mà tôi đã từng nghĩ và có thể nhiều người khác cũng nghĩ như tôi: mấy cuộc điện thoại hỏi thăm nhau như thế loàng xoàng quá, chỉ là tiểu tiết nên đôi lúc quên mất cũng không phải điều nghiêm trọng. Vậy nên những giá trị tinh thần mà được thực hiện kém nhiệt huyết thì sẽ chẳng bao giờ có bài học từ người Thầy...<br /><br /></div><div>Một năm nữa đã lại qua, thêm một năm khói sương luênh loang trên mái đầu tóc quên thôi bạc. Thời gian của người già, viển vông của người trẻ. Giờ tôi đã bớt hư, đã biết hạnh phúc khi hàng ngày nhiệt thành mang đến cho người khác niềm vui dù là bé nhỏ.<br />Mấy hôm trước cha tôi gọi điện thoại, nói chuyện một hồi xong ông hỏi: tình hình kinh tế thế nào, có khó khăn không?<br /><br /></div><div>Tôi bảo: nhà chẳng có gì, giờ toàn sách là sách (thì cũng đúng dịp sách in xong đóng kiện để khắp nhà). Ông phá lên cười sảng khoái: tốt con ạ, tri thức mới là tài sản. Tôi chợt nhận ra một điều, sẽ không ai nói về nụ cười cả, chỉ nụ cười mới có thể nói về chính nó.<br />Và vẫn biết nghe câu đó cũng chẳng mới mẻ gì, nhưng không phải ai cũng đủ bản lĩnh, đủ sự thấm trải bể dâu mà thốt ra được. Phải chăng hạnh phúc của sự im lặng là khi được thốt ra những lời bình thường?<br /><br /></div><div>Hàng ngày cha vẫn đọc tản văn của tôi viết. Hàng ngày đám hoa sao nháy vẫn nở trong những khuôn viên giảng đường. Hàng ngày bụi phấn vẫn rơi rơi như chưa từng có nụ cười, như chưa từng có hơi thở, như chưa từng có sự im lặng, như chưa từng có thời gian, không gian, như chưa từng có bữa cơm chiều khét mùi dầu hỏa, như chưa từng có, từng có…<br />Chỉ có có tôi ngồi đây, nhìn thấy bàn tay của chính mình, nhìn thấy bàn chân của chính mình, nghe hơi thở của chính mình tái sinh từ những điều thầm lặng...</div>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-86069574735606054172021-10-26T00:15:00.002+07:002021-10-26T00:15:56.407+07:00Đêm nằm bản Phố<p style="text-align: center;"> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgfTInpzjZbKR2UbW9HEhqIpgraQ4XDSa9xziUAUlVP92O-XL8mIT5LnIElF0faGeR6i8RDLMaC5Clabe7i83zu2D2vBwMAQs1GNcdITC7GkQaPaPMQ76dRH3FuKQFVCrl5wCZuaCNpX151/s1200/dem-nam-ban-pho.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="700" data-original-width="1200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgfTInpzjZbKR2UbW9HEhqIpgraQ4XDSa9xziUAUlVP92O-XL8mIT5LnIElF0faGeR6i8RDLMaC5Clabe7i83zu2D2vBwMAQs1GNcdITC7GkQaPaPMQ76dRH3FuKQFVCrl5wCZuaCNpX151/s16000/dem-nam-ban-pho.jpg" /></a></div><br /><p></p><div style="text-align: justify;">Đêm tôi say tôi nằm bản Phố, rượu Bắc Hà ngưng giọt môi em, men hồng my ủ vàng ngô mỗi độ, mà ai về nồng nhớ thủa Lào Cai. Đêm tôi say bản Phố còn ai...</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Từ thị trấn Bắc Hà tôi lại say lả say lơ mà bám lấy con đường uốn lượn tì vai vào sườn núi Hoàng Liên Sơn, nhìn bát ngát thung xanh dưới kia, hoa mận hoa mơ hoa đào lại đang dâng dâng đầy nhựa mà mời chào khách quý. Những ngôi nhà của người Mông như những tổ chim yến cứ bám riết vào vách núi vách đá mà nghễu nghện những tháng ngày Lào Cai.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đêm Lào Cai, đêm bản phố, đêm hồng my, đêm ngô nếp, đêm những bàn tay thiêm thếp, tong tong giọt béo giọt gầy. Đêm của tôi, đêm say ai, đêm mềm bờ vai, đêm dài cánh mắt, đêm chẳng đi ngang về tắt, đêm tắt mắt giọt buồn, đêm sởi lởi giọt vui. Tôi là ai mà ngang chốn này, tôi là ai mà say nơi này. Là rượu đấy Bắc Hà, là đêm đấy người say bản Phố. Chưng cất từ men hồng my...</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Có nhiều khi, ở một nơi nào, nhơn nhao ngày buồn, thườn thượt ngày vui, năm dài tháng ngắn, xòe tay nhìn con đường vắng, nhắm mắt mơ màng bản Phố chiều nao. Nào ai lên chợ một khúc tiêu dao, tôi ướm hỏi đám men nồng còn đang say vào đất, tôi ướm hỏi trái tim em giữa bình minh chất ngất, giọt buồn, giọt tủi Bắc Hà.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đứng từ một nơi rất xa, ngồi từ một nơi rất xa, tôi ngân nga lòng mình bản Phố, tôi mơ đêm về chảo gang, thùng gỗ, nhóm lửa lò say hạt hồng my. Lại là Giàng Seo Sẩu ngăn bước tôi đi, này ở lại làm trai bản Phố, này ở lại như danh tửu người Mông đã yêu thương chốn này, đã ngả nghiêng chốn này. Mày say, tao say, người người say...</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đã có những ngày tôi theo người dân bản Phố thì thoạt những bãi ngô xanh, lui cui những hạt ngô vàng, nhặt bông hồng my, mà giấu đường đi, uống nước hang Dể, không quên mang về cất rượu. Nhìn Giàng Seo Sẩu trầm ngâm bên thẻ hương đốt đánh dấu thời khắc, bên chiếc thùng gỗ thông cao nửa đầu người, tôi như thấy rượu đang chảy ra từng giọt, nhỏ từ trái tim người Mông.</div><p class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;"></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiZjPGOGBF8wlNO8hlA4SCrRagzg81g-3bLoS3-IZ8gbOQRxkoh8-MzZ5VqWBDEeB6z24oxLirpiEqdixEuoO7lkH79vcZwiVvP-r4-TnN6ReOaj_6PnsWrI-fQJtmJPfOMMNiZmghebCvn4-9YE-KASe5NEDoh4v4wAGrEpBAkE5VWubZWJHHLV9aeqw=s570" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="389" data-original-width="570" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiZjPGOGBF8wlNO8hlA4SCrRagzg81g-3bLoS3-IZ8gbOQRxkoh8-MzZ5VqWBDEeB6z24oxLirpiEqdixEuoO7lkH79vcZwiVvP-r4-TnN6ReOaj_6PnsWrI-fQJtmJPfOMMNiZmghebCvn4-9YE-KASe5NEDoh4v4wAGrEpBAkE5VWubZWJHHLV9aeqw=s16000" /></a></div><br /><div style="text-align: justify;">Này trái tim người Mông mày giấu ở đâu, này mạch nước nguồn cất rượu mày giấu ở đâu, này những bông hồng my mày ken ở đâu, sao rượu về chất ngất, sao men say thơm ngô như hương đang bay lên trên quên tên người Kinh người Mông? Tao ngã dúi đầu, tao say cắm đầu, tao thương tao yêu tao đêm tao nằm bản Phố. Này người Mông mày yêu từ đâu? Này người Mông mày say từ đâu? Đêm đêm tao lên tao say ai hay tao nghiêng như giọt rượu về chầu khi hết tuần hương. Bản Phố đó từng đêm, từng giọt, người Phố đó từng yêu từng thương. Như dòng rượu kia chảy về cuối đường. Những con đường của người Mông, những con đường thấm thoắt tình xuân.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Ai chẳng biết xã bản Phố nằm ở nơi cao nhất của huyện Bắc Hà, Lào Cai. Từ lâu, nơi đây nổi tiếng với nghề nấu rượu ngô men hồng my – loại rượu có vị cay, thơm nồng đặc trưng của người Mông, cay nồng như nỗi nhớ người Mông, cay nồng như yêu thương người Mông, cay nồng như bụng bảo dạ nghĩ về người Mông...</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Về nhà người Mông, về người bản Phố mà không được chui vào bếp mà tường tận vị cay men nồng quả là điều đáng tiếc ở đời. Vừa bước vào gian bếp đã thấy mùi men bỗng ngô quấn quýt đâu đây, ngó lên gác bếp những treo thịt xông khói hao gầy quả quyết ứa nguồn dịch vị. Đừng quên người Mông bản Phố sống ở nhà trệt với cấu trúc theo lối xứ lạnh: trong nhà luôn có lò sưởi, có thịt sấy ăn quanh năm, có món "mèn mén", món "thắng cố" độc đáo rướt ráo tâm hồn.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Đêm ấy ngủ lại ở bản Phố, nhiều đêm sau ngỡ đời bản Phố, nhiều năm sau ngỡ mình bản Phố. Say như chưa từng ai quên tay quên chân, đêm rật rật trôi, rượu sôi trong chõ, bỗng rượu hương my tình tứ mà yêu thương hồng cầu. Đêm gác chân sâu, đêm ngủ từ lâu, rượu của người bản Phố Bắc Hà cứ chảy từ giấc mơ tôi mà say mèm vấn vít Lào Cai, mà say mèm quấn quýt tình ai. Đêm hồng lên nhớ, đêm lịm lên thương, đêm nhường nào biết rượu ủ từ đâu, từng giọt nghiêng, từng giọt tràn, mơ màng những gian bếp Bắc Hà bản Phố. Đêm nằm bản Phố, đành say giấc mơ, đêm mờ bản Phố còn tôi còn ai?</div>Unknownnoreply@blogger.comBản Phố, Bắc Hà, Lào Cai, Việt Nam22.5547542 104.2686658-5.7554796361788441 69.1124158 50.864988036178843 139.4249158tag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-48771682243985326182021-10-12T18:20:00.002+07:002021-10-12T21:03:37.673+07:00Tây Nguyên - ghè rượu của muôn đời<p style="text-align: justify;"> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjjgpD2xxujJ-Z1B4ktufstrIM1PSqoHZIHHBY5ymybAnEOBOXn1P64-Gr4fZ59xAGGqMMcGKxH9OUIDuqmWTyqTzM2mTh2_heQP483AoopPo9eZLohxxChwDjRsf8zA7XcmzEW0ugZ4c4yWHjZpa3S-7Sd3MIkagyQSDCeOukDMuHUuGZ7PEkxWSQbSQ=s591" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="397" data-original-width="591" height="430" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjjgpD2xxujJ-Z1B4ktufstrIM1PSqoHZIHHBY5ymybAnEOBOXn1P64-Gr4fZ59xAGGqMMcGKxH9OUIDuqmWTyqTzM2mTh2_heQP483AoopPo9eZLohxxChwDjRsf8zA7XcmzEW0ugZ4c4yWHjZpa3S-7Sd3MIkagyQSDCeOukDMuHUuGZ7PEkxWSQbSQ=w640-h430" width="640" /></a></div><br /><p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Khi anh sinh ra
đôi mắt em đã mang màu nâu của núi đá. Khi em sinh ra đôi tay anh đã phập phồng
cồng chiêng. Khi cơn mưa sinh ra màu xanh đã phủ đầy lên những hẹn ước thề nguyền.
Khi ghè rượu sinh ra, anh đã ước được tan chảy vào Tây Nguyên. Tây Nguyên ư,
ghè rượu của muôn đời!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Anh đi mãi rồi,
anh đã vượt qua chín ngọn núi cao, anh đã trèo qua ba ngọn thác xõa, anh đã lội
qua bảy khúc sông sâu. Sông thức mùa lũ, sông ngủ mùa cạn, mà anh đã ngủ mãi rồi,
đã thức mãi rồi, như con nai cà tông <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>đứng
ở lưng đồi mà gọi màu bazan, nhưng cứ nhắm mắt là lại thấy men rượu ủ từ đời ai
vươn vai bay lên. Anh cười, anh khóc, anh nhớ đêm rừng, anh buông tiếng gọi em,
anh ngập ngừng Kon Jơ Ri nơi Kon Tum từ người Ba Na.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Em đã ở đâu khi già
làng đang ngỏ lời với Yang sri, khi buôn làng đang <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>tạ ơn thần Lúa? Em đã ở đâu khi tiếng chiêng
ngân, em đã ở đâu khi nhịp cồng làm chảy than hồng, em đã ở đâu khi anh vít
ché, từng giọt ngọt, từng giọt thơm, từng giọt anh thương em nhớ em, tan chảy vào
hồng cầu. Từng giọt rượu của người Ba Na, từng giọt vui, từng giọt buồn, những
giọt cất mưa, những giọt ủ nắng, những giọt tràn trề cao nguyên môi em như hoa
cà phê dịu đắng, em như ai mà hiền mềm bờ vai? Là rượu đó, chảy như suối, hát
như suối, mải mê như suối, hổn hển như suối, một bước nhà Dài, hai bước nhà
Dài, ba bước nhà Dài, dài như anh yêu em ban mai, thương em ban mai, tìm em ban
mai, gọi em ban mai…nào ai một ché chiêng ngân!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Chiêng đã ngân
lên từ thủa anh chưa yêu em, cha chưa yêu mế, rượu cũng chảy ra từ thủa anh
chưa thương em, anh chưa ban<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>mai, anh
chưa nhà Dài, em chưa nhà Dài, dài như một sớm ban mai.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Là rượu của buôn
mình đó, nó phải được làm từ nếp của buôn mình, ủ trong bếp của buôn mình, từng
bánh men cũng phải được cất từ trên gác bếp của buôn mình. Như anh luôn nhìn em
từ phía bình minh. Tây Nguyên ư, ghè rượu của muôn đời!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Từ thời ông thời
cha, từ thời già làng này đến thời già làng sau, từ anh và em bảo nhau mà lên rừng
tìm lá. Phải là cái lá từ cây La plô, phải là cái rễ từ cây La plô mới làm nên
thứ rượu chủ nhà uống say, khách đến nhà khách say, anh nhìn em chưa uống đã
say… Người ta yêu nhau từ rượu, thương nhau từ rượu, nhớ nhau từ hơi rượu, như
bao ngày rồi, như bao đời rồi, như bao mùa rồi, mùa như con ong yêu hoa, thương
hoa say hoa, mật hoa…<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiU9SnknubSDpVnwOshRHbjFVgd3cKCyMcSLEuavcVliF7Fj41-gEBrERJttr84gljPLLrg2DGZtvS9c5AW66saZJB9d0KPO-ACPDvfH6mP3jfVmO7oPxBOJD2o3Q2lwEHV9Xzv2PlVXAchdTuSzdrQ-G_9psnLGXAB4UvKG1VNCHaVRuz4-tnkUoXkBw=s990" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="990" data-original-width="660" height="640" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiU9SnknubSDpVnwOshRHbjFVgd3cKCyMcSLEuavcVliF7Fj41-gEBrERJttr84gljPLLrg2DGZtvS9c5AW66saZJB9d0KPO-ACPDvfH6mP3jfVmO7oPxBOJD2o3Q2lwEHV9Xzv2PlVXAchdTuSzdrQ-G_9psnLGXAB4UvKG1VNCHaVRuz4-tnkUoXkBw=w426-h640" width="426" /></a></div><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><br /></span><p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Lá cây La plô ngọt
lắm, rễ cây La plô cay lắm và anh say đắm ngắm nhìn em từng nhịp chày giã nắm gạo
nếp nhuyễn vào từng lá cây, từng rễ cây mà hơi thở ngất ngây.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Già làng bảo, muốn
cho rượu thơm thì trong nắm men ngoài bột gạo nếp giã nhuyễn phải cho thêm chút
gừng, bỏ thêm vài trái ớt, cho người ở xa về ấm lòng, cho người ở gần uống cay
nồng, cho người trong buôn uống thơm hồng đôi môi. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN; mso-ascii-theme-font: major-latin; mso-bidi-theme-font: major-latin; mso-hansi-theme-font: major-latin;">Anh đã nhiều lần nhìn sâu vào đôi mắt ăm ắp thời gian của già làng, đâu biết
từ bao giờ hay từ muôn đời, người Tây Nguyên sinh ra thì đã có ghè rượu. Ghè ruợu
anh uống, em uống, buôn làng uống đã có tự hàng ngàn đời nay, trong quá trình
di c</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ascii-theme-font: major-latin; mso-bidi-theme-font: major-latin; mso-hansi-theme-font: major-latin;">ư, quan hệ, trao đổi, bán buôn giữa người miền xuôi (dọc miền
Trung) với người Tây Nguyên (trong đó có những l</span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US; mso-ascii-theme-font: major-latin; mso-bidi-theme-font: major-latin; mso-hansi-theme-font: major-latin;">ò gốm Bình Định chuyên làm ra những chiếc
ghè phục vụ sinh hoạt, lễ hội của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên). <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US; mso-ascii-theme-font: major-latin; mso-bidi-theme-font: major-latin; mso-hansi-theme-font: major-latin;">Khi sinh ra người Tây Nguyên đã hiểu uống r</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ascii-theme-font: major-latin; mso-bidi-theme-font: major-latin; mso-hansi-theme-font: major-latin;">ượu ghè là một nếp văn hoá đặc thù của người dân tộc m</span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US; mso-ascii-theme-font: major-latin; mso-bidi-theme-font: major-latin; mso-hansi-theme-font: major-latin;">ình</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ascii-theme-font: major-latin; mso-bidi-theme-font: major-latin; mso-hansi-theme-font: major-latin;">.
Phải chăng, mỗi một đời ghè đã gắn liền với một giai đoạn lịch sử nhất định, với
nền văn minh đời sống tinh thần riêng biệt của mỗi vùng. Và ghè rượu ấy nó như
một dòng chảy vô tận thấm tháp nhiều ý nghĩa với những huyền thoại dân dã nhưng
vô cùng thú vị. Thú vị như khi anh nhìn vào hơi rượu chảy về phía em. </span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US; mso-ascii-theme-font: major-latin; mso-bidi-theme-font: major-latin; mso-hansi-theme-font: major-latin;">Này Tây Nguyên ơi, ghè rượu muôn đời.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN;">Anh bắt đầu miên man hồi tưởng, những ý niệm từ rừng, những
hình dung từ rượu, từ cách nhìn nhận về tổ tiên, dòng họ của ng</span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">ười Xê Đăng (vùng Kon Tum) theo truyền thuyết người Xê
Đăng là ông tổ quản lý ghè “vợ - chồng” nghĩa là hai ghè dính liền nhau. Từ đó
mà đẻ ra các con: Đứa con thứ nhất là người Bahnar - ghè bồng một con. Đứa con
thứ hai là người Jrai - ghè bồng hai con. Đứa con thứ ba là người Ê Đê - ghè bồng
ba con. Theo truyền thuyết này, thậm chí - đứa con thứ tư là người Kơ Ho - ghè
bồng bốn con. Nghĩa là một ghè lớn và các con là những chiếc ghè nhỏ quấn quit ở
chung quanh. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Anh hỏi em, anh
tìm em, anh gọi ra tên những ghè rượu quý mang các tên: Broon, Lem, Tra, Quăn,
Phung, Ba, Xông tai... Nhưng em ơi, liệu ở trên đời, có ghè rượu nào quý bằng
em? Liệu ở trên đời có thứ men nào ấm bằng em? Liệu ở trên đời có thứ rễ cây
nào lá cây nào ngọt bằng em? Và em ơi tình yêu cũng như một thứ rượu bốn mùa nồng
nàn, bốn mùa vấn vít, mùa cạn thì tìm, mùa lũ thì nhớ nhau, thương nhau, say
nhau.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Anh vít cần rượu,
chiếc ché cổ nghiêng từ bao đời, từng giọt nồng mà linh thiêng, từng giọt tràn
mà ru êm. Đời anh anh hát, đời em anh chiêng, đời của chúng mình anh cồng,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Từng nhịp trống
rung lên, đôi môi em rung lên, những ngôi nhà Dài rung lên và than hồng đêm đêm
cũng bần bật rung lên một màu huyền thoại.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Men chảy ra từ
huyền thoại, lá cây La plô ngọt từ huyền thoại, rễ cây La plô cay từ huyền thoại.
Rượu nghiêng vào huyền thoại. Người làm men thì đừng ăn chua, vì rượu sẽ chua đấy.
Nhưng người yêu nhau thì phải ăn chua, mọi thứ chua chát mới làm ta hiểu thế
nào là mật ngọt. Và em biết không rượu đã chảy vào đời anh như thế. Tây Nguyên
ư, ghè rượu muôn đời…<o:p></o:p></span></p>Unknownnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-8106957216053897882.post-71372465021893717252021-09-14T16:53:00.005+07:002022-04-22T10:25:52.402+07:00Ngỡ mình trên phá Tam Giang<p style="text-align: center;"> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjJSjsfNTF6cOTeG8SjHgmlfsUCk_CKpT0Ihl4kjx-tlePw744ekEy2wgVnG7Ysyz9Hf_D-jllAoxPxD3wFrrfDwqGP5YIR9QPu3wutzUxG3nznzG2U6azrISWpjH59oLHuhDgtIPH_kIJn/s940/Ng%25E1%25BB%25A1+m%25C3%25ACnh+tr%25C3%25AAn+Ph%25C3%25A1+Tam+Giang.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="788" data-original-width="940" height="536" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjJSjsfNTF6cOTeG8SjHgmlfsUCk_CKpT0Ihl4kjx-tlePw744ekEy2wgVnG7Ysyz9Hf_D-jllAoxPxD3wFrrfDwqGP5YIR9QPu3wutzUxG3nznzG2U6azrISWpjH59oLHuhDgtIPH_kIJn/w640-h536/Ng%25E1%25BB%25A1+m%25C3%25ACnh+tr%25C3%25AAn+Ph%25C3%25A1+Tam+Giang.png" width="640" /></a></div><br /><div style="text-align: justify;"><i>Vương lên màu tím luênh loang, âm thanh tành tạch của chiếc xuồng máy Kohler khiến cho buổi chiều Tam Giang ngẩn ngơ mơ màng. Một ngày nhớ, một ngày thương, một đời những nẻo đường ngỡ mình đầm phá.</i></div> <div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tôi đi đâu mà gió, tôi đi đâu mà mây, tôi đi đâu mà sum vầy bốn bể. Tuổi trẻ ai chẳng đầy những hoài bão và đam mê?</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Lại nhớ: Phá Tam Giang là phóng khoáng bụi hồ, có thể đứng ngoảnh mặt lên trời mà cười, vin hai tay chống sào mà hiền, quên đôi chân đạp nước mà đi.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Tam Giang phá cách như một nét xổ dài trong bức thư họa mặc trầm cố đô. Phá Tam Giang nằm trong hệ đầm phá Tam Giang – Cầu Hai, nổi tiếng là vùng đầm phá nước lợ lớn nhất Đông Nam Á. Cách cố đô khoảng 12 km, phá Tam Giang thuộc địa phận của bốn huyện Phong Điền, Quảng Điền, Hương Trà và Phú Vang, từ bao lâu đã mang vào tôi thương nhớ.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Một đời trai sá gì không dạo quanh một vòng 52km2 Tam Giang. Tôi nạp đầy nhiên liệu mà tành tạch xuồng máy Kohler phát vãng 24km trải dài, tà tà từ Tây Tây Bắc tới ngà ngà Đông Đông Nam. Ngất ngư ở Phá Tam Giang có lẽ là hình ảnh người đàn ông phong trần đẹp nhất trong cuộc đời tôi. Cười nhẹ một cái chim muông soải cánh bay về. Nháy mắt một cái nhàn nhạt trưa vắng nắng thưa. Đã có lúc bài thơ đẹp như một nỗi hèn:</div><div style="text-align: justify;"><br /></div>Giá một ngày anh thoát khỏi cơn mê<br />Quẳng nợ áo cơm nhọc nhằn vào một xó<br />Có khoảng trời nào vẫn bình yên bỏ ngỏ<br />Soi tâm hồn mình trong sâu thẳm nụ cười em…<div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Trên Phá Tam Giang bình minh sâu thẳm như một nụ cười, ai ai cưỡi thuyền băng băng như đan từng đường chỉ bạc như dệt từng đám tơ màu, từ trong veo veo một dải đến xanh lơ xanh lắt một vùng, mê chi đâu mà thoát, nợ chi đâu nhọc nhằn. Tam Giang như một điệu hò ngẫu nhiên mà kẻ bụi hồ hứng chí, phanh ngực cho gió đùa, đầu trần cho nắng phơi, nhe răng buồn nhăng buồn nhố.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Lại nhớ: ngỡ mình trên Phá Tam Giang, mở nắng đón gió phô trương khí khái đầm phá muôn trùng. Có lúc Tam Giang như một người con gái tắm phải dòng nước lợ mà da thịt nhan nhát phù du. Có lúc Tam Giang lại như người đàn ông đi hỏi vợ nhiệt thành đến quê mùa quá lố, oang ổng cái mồm, thở nắng phả gió, vỗ nước táp sóng mà yêu mà thương.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Sau này tôi đến Thái nhập vào Songkran, kết bằng gọi hữu rong chơi chợ nổi tháng ngày. Khi về Lục Tỉnh ngoe nguẩy Cần Thơ, <a href="#"> </a>tương tư ở xứ Ninh Kiều tôi lại như con cá linh đâm mùa ve vãn chợ nổi Cái Răng. Nhưng nói để mà nhớ thì không gian chợ nổi đầm phá Tam Giang là một trải nghiệm khác biệt.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Chợ nổi là một trong những đặc trưng của vùng đầm phá lớn nhất Đông Nam Á này. Các phiên chợ thường họp từ lúc bốn giờ và tan khi bình minh ló rạng, khi tâm hồn tôi còn đang mơ màng, khi ngẩn ngơ tiếc giấc mơ đầm phá thênh thang. Không đông đúc và đa dạng như những chợ nổi miền Tây Nam Bộ, chợ nổi ở đây chủ yếu mua bán các loại thủy sản của vùng đầm phá. Bấy nhiêu thôi cũng đủ giong mắt tôi thành những cánh buồm.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Chợ nổi bốn bề, chợ nổi trăm bán ngàn buôn, chợ nổi như muốn lấy đi con mắt của bạn, vì chợ xa, vì chợ sâu chẳng ai đánh thuế tầm nhìn. Âm thanh như triệu triệu con cào cào đạp chân tành tạch vào tàu chuối khô phành phạch. Mùi vị ngân nga nhấn nhá như ngàn ngàn cá nục tanh trục tanh tròn, như bầy bầy tôm sú đú đởn hấp bia, vậy nhưng đố lẫn đi đâu được mùi xăng dầu hao máy, người ta nghiện nó xem nó như tấm thẻ bài nhập chợ.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Sắc đẹp như cô em chưa tròn hai chục, buông tóc mắng gió, ném cười gác chèo. Không có loại nước hoa nào dám lên mặt vênh váo với mùi dầu diezen dư thơm thừa khét uy quyền ở xứ này nó xe duyên với mùi tanh tao cá tôm đầm phá nghiễm nhiên trở thành một cuộc hôn nhân thánh thần. Ngỡ mình tần ngần buông phá Tam Giang.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Làm sao phải ngại ngần, cô em hớn hở như chiếc máy xuồng đề khẽ nổ giòn, tành tạch Kohler, phành phạch Tam Giang. Đẹp như một khúc tiêu dao. Phá Tam Giang không dành cho người sến sẩm ủy mị. Tôi vươn vai hít chậm thở sâu, lâu lâu nhấn chân dập dềnh để biết mình đang đứng chứ không phải lửng lơ bay lượn như một chú nhóc siêu nhân.</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="#" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiOHwU8A2vjs7om0WfCuYTy79Z8kbvM6CZpHdlbFqRHEa6DconItm-h1pn8jMoKi0Oa-A3UR1OjDH6yTkbj5VqgN1VxCy6k7KANPInpNgB4_KhQM2IGN1QhgP0cKFz2c29hyWITlcNK0H33/w319-h400/pha-tam-giang.jpg" /></a></div><div style="text-align: justify;"></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Bằng hữu ở đây sinh sống chủ yếu bằng nghề nuôi và đánh bắt thủy hải sản. Các thương lái trên chợ nổi đều là những ngư dân sinh sống trong các làng chài mà tôi từng tạm trú như Thái Dương Hạ, Ngư Mỹ Thạnh… Chợ nổi làng Ngư Mỹ Thạnh tồn tại đến nay cũng khoảng vài trăm năm, nhưng lạ nhỉ mang tiếng là chợ nổi mà đố bao giờ tìm thấy một chỗ treo biển ghi danh.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Chẳng sao cả vì tôi biết bằng hữu Tam Giang đi không thay tên, ngồi không đổi họ. Lại nhớ có một cô em chưa tròn hai chục tết tóc vào gió, xém cười lệch chèo bảo tôi: Thái Lọ đừng lo, nổi cỡ nào cũng không chạy mất được đâu, em cột neo rồi… Ừ nhỉ, ngỡ mình treo bóng Tam Giang.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Chợt nhớ, chợt nghĩ, chợt quên, rồi chợt tự hỏi ở thế gian này thực sự có một cái neo như vậy không và có phải cái neo sâu nhất người ta đặt ở những vùng tâm tưởng. Phá Tam Giang hoang sơ, phóng khoáng mà vẫn phảng phất hơi thở trầm mặc đặc trưng đất Huế. Nếu cuộc đời còn có những tháng ngày trôi dạt biết đâu... ngỡ mình trên phá Tam Giang.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div>Unknownnoreply@blogger.com